Ubodzy żołnierze

Czemu rzucali losy o szatę Chrystusa? Kto to był setnik?

publikacja 31.03.2003 15:15

Żołnierze na obrazach symbolizują potęgę państwa rzymskiego. Przedstawieni są zwykle w bogatych, kosztownych zbrojach. W rzeczywistości wyglądali zupełnie inaczej.

Artyści przedstawiali żołnierzy przeważnie w zbrojach używanych w czasach powstania dzieła, czasem tylko nieco archaizowanych i orientalizowanych. Dopiero bowiem badania naukowe w XIX i XX wieku pozwoliły prawidłowo odtworzyć ubiór i uzbrojenie żołnierzy rzymskich.

To nie byli Rzymianie
Wojsko rzymskie składało się z legionów stacjonujących w różnych częściach państwa. Każdy legion składał się z dziewięciu pięciusetosobowych kohort podzielonych na sześć centurii po 80 ludzi każda.
W Palestynie nie stacjonował żaden legion (najbliższe znajdowały się w Syrii). Poncjusz Piłat dysponował tylko niewielkim oddziałem swojej eskorty, tzw. kohortą pomocniczą (cohorte auxiliaria), podzieloną na centurie i liczącą od 500 do 1000 ludzi. Żołnierze kohorty pomocniczej nie byli Rzymianami. Rekrutowali się głównie z ludności pochodzenia miejscowego. W Palestynie byli to w większości Samarytanie i Grecy z Syrii.

Ćwierć wieku służby
Legionista wstępował do służby na 20 lat. Służba w oddziałach pomocniczych trwała natomiast aż 25 lat. Żołd w oddziałach pomocniczych był niski, trzykrotnie niższy niż żołd legionisty. Szaty skazańca były więc dla żołnierzy nie lada atrakcją. Mimo to chętnych do służby nie brakowało. Po jej zakończeniu otrzymywało się bowiem rzymskie obywatelstwo, dające liczne przywileje. Obywatelstwo wypisywano na dwóch płytkach z brązu zwanych diploma. Kończący służbę żołnierze otrzymywali także odprawy pieniężne i działki ziemi.

Setnik czyli centurion
Setnik to polskie tłumaczenie łacińskiego słowa centurion. Był to oficer, dowódca centurii, czyli najmniejszego oddziału, złożonego z 60-100 żołnierzy.
Centurionem mógł zostać każdy wyróżniający się żołnierz. Zwykły żołnierz, zanim został centurionem, musiał jednak przejść co najmniej piętnaście różnych stopni pośrednich. W każdym legionie było 59 centurionów. Kohortą dowodził centurion z najdłuższym stażem.