Noc Paschalna

ks. Tomasz Fischer

publikacja 30.03.2015 21:16

Rozjaśniona blaskiem Chrystusa Zmartwychwstałego. Komentarze do liturgii i modlitwa wiernych.

Wprowadzenie (przed rozpoczęciem liturgii)

Dzisiejszej nocy, w sposób sakramentalny mocą Ducha Świętego uobecniamy najważniejsze wydarzenia w dziejach świata i ludzkości. Poprzez wydarzenie zmartwychwstania rodzi się nowe życie, nowa szansa dla całej ludzkości, która została wyswobodzona z niewoli grzechu i śmierci.

Tej nocy Chrystus, jako wschodzące słońce, oznajmia całemu światu, że jest światłością świata, i że kto za Nim idzie, nie trwa w ciemności, ale razem z Nim zmartwychwstanie.

„Cała dynamika nocy paschalnej koncentruje się wokół nowego życia w Chrystusie, dlatego cała liturgia pełna jest symboli życia: światło – słowo – woda i uczta”. Znaki te będą nam dzisiaj towarzyszyć podczas urzeczywistniania tu i teraz zbawczych wydarzeń Jezusa Chrystusa.

Zostaniemy dzisiaj wezwani do publicznego wyrzeczenia się szatana, „który jest głównym sprawcą grzechu”, a także wobec zgromadzonego tutaj Kościoła wyznamy wiarę w Tego, który ma moc i władzę nad wszelkim stworzeniem.

Za chwilę kapłan przewodniczący dzisiejszej uroczystości wraz z całą asystą uda się przed główne wejście kościoła, gdzie dokona poświęcenia ognia i paschału.
Następnie paschał, symbol zmartwychwstałego Chrystusa, zostanie w uroczystej procesji wniesiony do kościoła. Podczas niej trzykrotnie usłyszymy radosny śpiew: „Światło Chrystusa”, na który odpowiemy słowami: „Bogu niech będą dzięki”. Po drugim śpiewie zapalimy nasze świece od paschału, które będą symbolizowały przyjęcie zmartwychwstałego Chrystusa do naszego życia.

 

 

I. LITURGIA ŚWIATŁA

 

 

 

 

Wigilia Paschalna rozpoczyna się wtedy kiedy są pogaszone wszystkie światła w Kościele, a na dworze jest noc. Tylko wtedy można zrozumieć symbolikę liturgii światła, kiedy ona poprzedzona jest ciemnością.

Na liturgię światła składa się poświęcenie ognia, zapalenie paschału, świec i oświetlenia kościoła. Razem z Chrystusem, który jest „światłością całego świata” przechodzimy z ciemności śmierci do światła – nowego życia.

Płomień światła jest również znakiem gotowości i czuwającego oczekiwania. Dlatego trzymając w swoich rękach płonące świece, „bądźmy podobni do tych ludzi, którzy czekają na swego Pana, aby gdy wróci, zastał ich czuwających i zaprosił ich do swojego stołu”.

Przed śpiewem orędzia

Po zapaleniu ognia i oświeceniu mroków tej świątyni blaskiem Chrystusa zmartwychwstałego, w postawie stojącej z zapalonymi świecami – wsłuchajmy się w radosną nowinę o zmartwychwstaniu, niech Ten, który zwyciężył mroki śmierci, opromienia swoim blaskiem całą ziemię i każdego z nas.
 

 

 

II. LITURGIA SŁOWA

 

 

Stół Słowa Bożego jest tej nocy szczególnie bogato zastawiony. Kościół chce nas bowiem poprowadzić, przez różne wydarzenia historii zbawienia, aby przekonać nas, jak bardzo potrzebna była interwencja samego Boga w Jezusie Chrystusie i jak się ona dokonała.

Przed I czytaniem (dłuższym) Rdz 1, 1-2, 2

Pierwsze czytanie to opis dzieła stworzenia. Bóg stwarza wszystko w harmonii i wszelkie stworzenie jest dobre. Zwróćmy uwagę że Bóg stwarza wszystko przez swoje słowo: „Bóg rzekł - niechaj się stanie”. To słowo jest skuteczne. A nad wodami, z których wyłania się stworzenie unosi się Duch Pański.

Przed I czytaniem (krótszym) Rdz 1, 1.26-31a

Pierwsze czytanie to opis stworzenia człowieka - Adama. Zmartwychwstały Chrystus jest nowym Adamem, nowym człowiekiem, a my przez chrzest stajemy się Jego członkami.

Przed II czytaniem Rdz 22, 1-18

Księga Rodzaju mówi nam o ofierze Abrahama. Ziemia stworzona przez Boga została zniekształcona przez grzech człowieka. Bóg nie rezygnuje z człowieka, pragnie wszystko od nowa odbudować, to co człowiek zniszczył przez swą niewierność. Ofiara Abrahama z jego syna Izaaka, jest zapowiedzią ofiary Jezusa Chrystusa na drzewie krzyża.

Przed III czytaniem Wj 14, 15-15, 1

Przejście przez wody Morza Czerwonego wyzwala z niewoli Naród Wybrany, ale również w tych wodach chrztu tonie nasz grzech. Chrzest wprowadza nas do Ziemi Obiecanej. Wydarzenia z nad Jordanu mają obudzić w człowieku pragnienie poznania Boga, ożywić wiarę, która jest biletem do przeżywania Bożych tajemnic zbawienia.

Po tym czytaniu nie mówi się „Oto słowo Boże”, ani „Bogu niech będą dzięki”, gdyż wyrazi to śpiew, który jest dalszym ciągiem czytania. Razem z Mojżeszem i synami Izraela pragniemy podziękować Panu za wyzwolenie z niewoli grzechu i śmierci. Cuda te powtarzają się i dziś w sakramentach wielkanocnych.

Przed IV czytaniem Iz 54, 4a.5-14

Prorok Izajasz opisuje przyszłą wspaniałość nowego Jeruzalem. Gwarancją przyszłości dla Izraelitów jest wierność, wszechmoc i sprawiedliwość Boża. Działania Boga porównane są do postawy męża, który kocha żonę poślubioną w młodości. Tą Oblubienicą Boga jest Kościół, który został obmyty z grzechu przez Chrystusa, Jego Krwią Świętą.

Przed V czytaniem Iz 55, 1-11

Prorok Izajasz w następnym czytaniu wzywa naród, by zwrócił się ufnie do Boga. Jest to bowiem Bóg wielki, a jednocześnie bliski i proponuje mu nowe przymierze. Jest to darmowa propozycja Boga samego. Woła więc prorok: „Wszyscy spragnieni przyjdźcie”. Kto pragnie więc Bożej pomocy, niech z ufnością idzie po życie. Dla nas ta woda to chrzest święty i pozostałe sakramenty.

Przed VI czytaniem Ba 3, 9-15.32-4, 4

Chrzest w Duchu Świętym sprawia, że stajemy się nowymi ludźmi. Chrzest to zanurzenie w miłości i w mądrości Bożej, która jest niezgłębiona przez żaden ludzki umysł. Żyć według mądrości Bożych - to naśladować Chrystusa i kroczyć w blasku Jego paschalnego światła.

Przed VII czytaniem Ez 36, 16-17a.18-28

„Dam wam serce nowe i ducha mojego tchnę do waszego wnętrza". Usłyszymy za chwile te słowa wypowiedziane przez Boga do Izraelitów. Te słowa kieruje do nas dziś także Bóg, kieruje je do Kościoła – zapowiada oczyszczenie z brudu grzechu. To oczyszczenie nastąpi w sakramencie chrztu świętego przez „pokropienie czystą wodą”.

Przed VIII czytaniem Rz 6, 3-11

Czytanie to tradycyjnie nazywamy epistołą, czyli listem. Św. Paweł mówi o zanurzeniu w śmierci Chrystusa. Nawiązuje on w ten sposób do gestu zanurzenia w wodzie, jakim posługiwano się wtedy przy celebracji chrztu świętego. Człowiek przez chrzest zostaje złączony z Chrystusem, dlatego od tego momentu nie powinien mieć nic wspólnego z grzechem. Chrzest, łącząc osobę wierzącą z Chrystusem, sprawia, że ma ona łączność z życiem Jezusa Chrystusa – także z jego śmiercią i zmartwychwstaniem.

Przed Ewangelią Mk 16, 1 - 8

Kobiety, które nie zdążyły przed szabatem namaścić ciała Jezusa, teraz udają się do grobu, aby wykonać zaległy rytuał. Kiedy podeszły do grobu, zobaczyły odsunięty kamień, wtedy usłyszały od młodzieńca, który był w grobie pierwsze orędzie o Zmartwychwstaniu Jezusa.
Otwórzmy nasze serca, bo za chwile my będziemy uczestnikami radosnej Nowiny o Zmartwychwstałym Jezusie .
 

 

 

III. LITURGIA CHRZCIELNA

 

 

Po homilii
Teraz rozpocznie się Liturgia chrzcielna, podczas której nie tylko będziemy wspominać paschalne wydarzenia Jezusa, ale poprzez chrzest zostaliśmy razem z Chrystusem, wszczepieni w te wydarzenia.
Woda jest istotnym elementem potrzebnym do życia, dlatego jest ona symbolem życia nadprzyrodzonego. Obmyci wodą chrztu świętego, narodziliśmy się do nowego życia, życia które trwa wiecznie. Dzisiejszej nocy odnowimy nasze przymierze z Bogiem, które zapoczątkowaliśmy na chrzcie świętym. To właśnie ten sakrament wszczepia nas najbardziej w paschalne misterium Chrystusa.

 

 

 

 

IV. LITURGIA EUCHARYSTYCZNA

 

 

 

 

Kościół rodzi się na chrzcie świętym, a żyje Eucharystią, Eucharystia jest niezbędna w życiu chrześcijanina, ona to daje nam pokarm, który pokrzepia nasze dusze i ciała nie tylko w tym życiu, ale karmi nas już na życie wieczne.

Zmartwychwstały Pan zaprasza nas na Swoją Ucztę paschalną, podczas tej Uczty dziękujmy Bogu za da Zmartwychwstania Jego Syna Jezusa Chrystusa.
 

 

 

V. PROCESJA REZUREKCYJNA

 

 

Liturgia światła, słowa Bożego i chrztu była wprowadzeniem i warunkiem radosnego spotkania ze Zmartwychwstałym na uczcie Eucharystycznej.

W czasie Wigilii Wielkanocnej usłyszeliśmy wezwanie: Weselcie się zastępy Aniołów w niebie! Raduj się ziemio, opromieniona tak niezwykłym blaskiem, bo jesteś wolna od mroku, co świat okrywa!
Idźmy teraz z radością i ogłośmy całemu światu tryumf życia nad śmiercią i szatanem. Przez uczestnictwo w procesji okażmy nasze wolę pójścia za Zmartwychwstałym Chrystusem we wszystkich okolicznościach życia, abyśmy mogli stać się uczestnikami jego chwały w niebie.