Drukuj
Krzyżowa droga cierpienia
publikacja 20.03.2014 09:01
Rozważania przygotowane przez dziennikarzy akredytowanych przy Stolicy Apostolskiej, Wielki Piątek 2002 r.
Henryk Przondziono /GN
Klasztor cystersów w Mogile. Cudowna figura Ukrzyżowanego.
WPROWADZENIE
Ojciec Święty: W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego.
Amen.
Bracia i siostry,
Zapadł już wieczór,
Wieczór Wielkiego Piątku roku 2002.
Kościół Rzymu
pragnie raz jeszcze, na nowo wsłuchując się w Słowo, przeżyć ostatni odcinek życiowej drogi Chrystusa:
od Ogrodu Oliwnego po grób wykuty w skale.
Droga Krzyżowa
droga cierpienia,
którą Chrystus pokonuje w posłuszeństwie
zbawczemu planowi Ojca.
Jego i nasza droga:
«Jeśli kto chce pójść za Mną,
niech się zaprze samego siebie, niech weźmie krzyż swój
i niech Mnie naśladuje» (Mt 16, 24).
Droga Krzyżowa
przestrzeń objawienia trynitarnej miłości:
Ojca, który tak «umiłował świat,
że Syna swego jednorodzonego dał» (J 3, 16);
Syna, który z miłości za przyjaciół swoich
oddał życie (por. J 15, 13);
Ducha pokoju, miłosierdzia i pocieszenia.
Droga Krzyżowa
szkoła ewangelicznego życia,
w której uczeń, kierując wzrok na Ukrzyżowanego,
uczy się kochać Boga ponad wszystko
i oddawać życie za braci;
uczy się, jak przebaczenie zwycięża obrazę
i jak odpłaca się dobrym za złe,
jak serce otwierać na przyjaciela
i koić ból strapionego.
Droga Krzyżowa
wołanie o pojednanie i pokój,
by w Azji, Afryce i na Bliskim Wschodzie
wygasły straszliwe konflikty,
by zaprzestano przelewu krwi
i przez działanie Ducha
przezwyciężona została zatwardziałość serc,
a «nieprzyjaciele szukali zgody,
przeciwnicy podali sobie rękę
i ludy doszły do jedności» (II Modlitwa Eucharystyczna
o Tajemnicy Pojednania).
Pokój bliskim i dalekim!
Pokój tobie, Jerozolimo,
miasto umiłowane przez Pana!
Pokój tobie, Rzymie,
miasto licznych męczenników,
korzeniu cywilizacji chrześcijańskiej!
Módlmy się.
(Chwila ciszy)
Ojcze święty i miłosierny!
Daj nam z wiarą i miłością przejść
drogę krzyża,
abyśmy uczestnicząc w męce Chrystusa,
razem z Nim doszli
do chwały Twojego Królestwa.
Przez Chrystusa, Pana naszego.
Amen.
STACJA PIERWSZA
Konanie Jezusa w Ogrodzie Oliwnym
C.: Kłaniamy Ci się, Panie Jezu Chryste, i błogosławimy Tobie.
W.: Żeś przez krzyż i mękę swoją świat odkupić raczył.
Z Ewangelii według św. Marka (14, 32-36).
A kiedy przyszli do posiadłości zwanej Getsemani, rzekł Jezus do swoich uczniów: «Usiądźcie tutaj, Ja tymczasem się pomodlę». Wziął z sobą Piotra, Jakuba i Jana i począł drżeć oraz odczuwać trwogę. I rzekł do nich: «Smutna jest moja dusza aż do śmierci; zostańcie tu i czuwajcie!» I odszedłszy nieco do przodu, padł na ziemię i modlił się, żeby — jeśli to możliwe — ominęła Go ta godzina. I mówił: «Abba, Ojcze, dla Ciebie wszystko jest możliwe, zabierz ten kielich ode Mnie! Lecz nie to, co Ja chcę, ale to, co Ty [niech się stanie]».
ROZWAŻANIE
Ogród pełen oliwek nie daje w ten wieczór ukojenia.
Boli twarz wgnieciona w ziemię,
dręczy wzbierająca w sercu trwoga.
Śpią przyjaciele wybrani na towarzyszy,
ci sami, którzy obiecywali:
Będziemy z Tobą zawsze, Jezu.
Wraz z nimi śpią ich obietnice.
Tak niedawno, po wieczerzy, Piotr się chełpił:
Choćby wszyscy uciekli, ja zostanę.
A teraz nie jest w stanie nawet utrzymać otwartych oczu.
Te ostatnie kroki Jezus musiał stawiać sam.
Długa droga, pełna słów i cudów,
droga, na której były tłumy ludzi,
doprowadziła Go tutaj,
na skrawek skalistej ziemi,
do niezmiernej, trwogę budzącej samotności.
Twarzą do ziemi: nic wzniosłego nie było w tej scenie,
Prócz szczerości człowieka wyznającego:
Moja dusza jest smutna aż do śmierci.
Ten, który uśmierzał wzburzone wiatrem wody,
teraz sam sobie nie może przywrócić pokoju.
Burzą jest trwoga,
wstrząsająca Jego umysłem i piersią,
jak wstrząsa duchem milionów mężczyzn i kobiet,
wczoraj, dziś i jutro.
Walka może trwać długo,
a w tym ogrodzie zakończy się dopiero wtedy,
gdy Syn powie Ojcu:
«To, co Ty chcesz [niech się stanie]» (por. Mk 14, 36).
Głęboki pokój
nastanie po tej modlitwie.
MODLITWA
Jezu, który wszedłeś do Getsemani pełen udręki,
a wyszedłeś stamtąd z duchem spokojnym
i zdecydowanym,
pociesz zalęknionych i dręczonych obawami.
Ty, który doświadczyłeś naszej słabości,
daj siłę i nadzieję
wszystkim pogrążonym w rozpaczy na ziemi.
Ty, który codziennie idziesz
u boku przygniecionych ciężarami życia,
bądź przy nas
na każdym kroku.
Tobie, Jezu,
pochylony ku ziemi, z obliczem zroszonym krwią,
cześć i chwała,
z Ojcem i z Duchem,
na wieki bez końca.
Amen.
Pater noster...
Stała Matka Boleściwa
Obok krzyża ledwo żywa,
Gdy na krzyżu wisiał Syn.
Stabat Mater dolorosa
iuxta Crucem lacrimosa,
dum pendebat Filius
iuxta Crucem lacrimosa,
dum pendebat Filius
(Sekwencja Jakuba z Todi z XIII w., muz. z XVII w.).
STACJA DRUGA
Aresztowanie Jezusa zdradzonego przez Judasza
C.: Kłaniamy Ci się, Panie Jezu Chryste, i błogosławimy Tobie.
W: Żeś przez krzyż i mękę swoją świat odkupić raczył.
Z Ewangelii według św. Marka (14, 43-46).
I zaraz, gdy On jeszcze mówił, zjawił się Judasz, jeden z Dwunastu, a z nim zgraja z mieczami i kijami wysłana przez arcykapłanów, uczonych w Piśmie i starszych. (...) Skoro tylko przyszedł, przystąpił do Jezusa i rzekł: «Rabbi!», i pocałował Go. Tamci zaś rzucili się na Niego i pochwycili Go.
ROZWAŻANIE
Gdy tylko spadł z drzewa uczeń-zdrajca,
przyleciał diabeł, przywarł do jego twarzy...
pocałunkiem na wskroś przepalił jego wargi,
które w noc zdrady pocałowały Chrystusa.
(Aleksander Puszkin, 1836 r.)
Tej tragicznej, ciemnej nocy w Getsemani,
«tej nocy, której został wydany» (1 Kor 11, 23),
swymi słowami i gestami Syn Boży budzi w nas
różne, niekiedy sprzeczne uczucia:
czujemy bogactwo duchowego dialogu z uczniami
i doświadczamy radości wspólnej wieczerzy;
podziwiamy najwznioślejsze, czyste intencje,
a odrazę budzi podłość zdrady.
Jezus, mądry i wszechwiedzący,
wypełniając zbawczy plan Ojca,
podejmuje ofiarę dla zbawienia rodzaju ludzkiego.
Uczniowi-zdrajcy pozostaje powszechna wzgarda na wieki,
«przekleństwo Judasza»,
mroczna otchłań.
Ze śmierci Chrystusa
rodzi się nowe życie,
pamiątka i zwiastun nieśmiertelnej nadziei:
powszechnego zbawienia.
MODLITWA
Panie Jezu,
pośród naszych podziałów,
będących gorzkim owocem grzechu,
wskaż nam drogę do jedności,
drogę prowadzącą do niewypowiedzianego bogactwa
Ewangelii i Odkupienia.
Musi nadejść czas wyznaczony przez Ojca,
w którym objawi się miłość przebaczająca i jednocząca.
Mądry Nauczycielu życia,
dobry i cierpliwy
wobec zdrady ucznia
i despotyzmu rządzących,
obdarz nas
w te dni niesłychanej przemocy
i brutalnych konfliktów między ludźmi
promykiem Twego spokoju i pogody ducha.
Daj nam pragnienia pokoju i przebaczenia,
gdyż nie ma pokoju bez przebaczenia,
nie ma przebaczenia bez współczucia.
Tobie, Jezu,
który zdradzającemu Cię przyjacielowi
ukazujesz swe łagodne oblicze,
chwała i cześć,
z Ojcem i z Duchem,
teraz i w dniu bez końca.
Amen.
STACJA TRZECIA
Jezus skazany przez Sanhedryn
C.: Kłaniamy Ci się, Panie Jezu Chryste, i błogosławimy Tobie.
W.: Żeś przez krzyż i mękę swoją świat odkupić raczył.
Z Ewangelii według św. Marka (14, 55. 60-62. 64).
Tymczasem arcykapłani i cały Sanhedryn szukali świadectwa przeciw Jezusowi, aby Go zgładzić, lecz nie znaleźli. (...) Wtedy najwyższy kapłan wystąpił na środek i zapytał Jezusa: «Nic nie odpowiadasz na to, co oni zeznają przeciw Tobie?» Lecz On milczał i nic nie odpowiedział. Najwyższy kapłan zapytał Go ponownie: «Czy Ty jesteś Mesjasz, Syn Błogosławionego?» Jezus odpowiedział: «Ja jestem. (...) Oni zaś wszyscy wydali wyrok, że winien jest śmierci.
ROZWAŻANIE
Ruszyła machina sądowa,
ta, która bez dowodów skazuje, oskarża bez uzasadnienia,
wydaje wyroki bez odwołania, miażdży niewinnych.
Sąd doraźny, powierzchowny
współczesnych dyktatur
i sytuacji wojny.
Wyrok wykonywany nieraz
— co jest najgorszym bluźnierstwem —
w imię Boga, który przebacza i ułaskawia.
Jezus przed trybunałem.
Jak wszystkie ofiary nadużyć prawa,
domniemani winni zbrodni sumienia.
Stawiają opór, odmawiają poddania się
pod jarzmo systemu,
przemocy, która miażdży
i druzgocze osobowość i tożsamość.
Sprawdzenie tożsamości: Kim jesteś?
Każdy człowiek trafiający do więzienia otrzymuje numer.
Co chwilę musi się legitymować,
oddawać znak tożsamości.
Wobec sądowych nadużyć
zadaniem i chlubą Kościoła jest powiedzenie mu,
że nie jest numerem,
że każdy człowiek
ma prawo być nazywany swoim imieniem.
Czy ty jesteś Mesjasz, Syn Błogosławionego? (Mk 14, 61).
Odpowiedź jest jasna: Ja jestem! (Mk 14, 62).
Ujawnienie swej tożsamości i wyznanie swej wiary
to niejednokrotnie akty, za które grozi śmierć.
Iluż jest jednak tych, którzy szukają Boga?
Iluż szuka Go za kratkami?
Iluż w więzieniu swego życia, swych cierpień?
Iluż, znosząc urągania i cierpiąc tortury?
Mężczyźni i kobiety we wszystkich więzieniach,
osaczeni, naznaczeni, zranieni,
pozbawieni odpowiedzi na podstawowe pytania:
o sens życia i o zło,
o skruchę, przebaczenie, zbawienie,
o tajemnicę Krzyża i Odkupienia.
Lud z krwi i kości.
Ziemia spotkań, twarzy, głosów, krzyku.
Ziemia Ewangelii.
MODLITWA
Jezu, wystarczy, że powiesz: Ja jestem,
byśmy do Ciebie przybiegli.
Mężczyźni i kobiety w więzieniach wzywają Cię.
Czuwają i modlą się nocami.
Mówią nam o atmosferze, jaką tam się oddycha,
złu, które przytłacza,
wolności, której się szuka.
Usłysz ich błagania.
Jeśli nie zaznają przebaczenia, miłości Twojej i naszej,
jeśli odmawia się im nadziei,
są podwójnie skazani, zamknięci w pułapce śmierci.
Daj im to, czym nas obdarzyłeś:
wiarę w Ciebie i w Twoją obecność,
miłość do życia,
nadzieję na nowy świat.
Daj nam i im środki, by Cię szukać,
by pogodzić się z oczekiwaniem i by Cię znaleźć.
Tobie, Jezu,
Dobry Pasterzu i Panie naszego życia,
Przyjacielu o łagodnym obliczu,
pełna wdzięczności i czysta chwała
z Ojcem i z Duchem,
w czasie i w wieczności.
Amen.
STACJA CZWARTA
Piotr zapiera się Jezusa
C.: Kłaniamy Ci się, Panie Jezu Chryste, i błogosławimy Tobie.
W.: Żeś przez krzyż i mękę swoją świat odkupić raczył.
Z Ewangelii według św. Marka (14, 72).
I zaraz powtórnie zapiał kogut. Wspomniał Piotr na słowa, które mu powiedział Jezus: «Pierwej, nim kogut dwa razy zapieje, trzy razy Mnie się wyprzesz». I wybuchnął płaczem.
ROZWAŻANIE
Kogut pieje po raz drugi
i łzy Piotra spadają na ziemię.
Co przytrafiło się Kefasowi, Opoce?
Zaparł się swego Odkupiciela,
nie raz, nie dwa, lecz trzy razy.
Jak zachwiała się jego wiara,
gdy próbował iść po wodzie,
tak po raz kolejny Piotr okazuje swą słabość.
Nierozważnie zarzekał się, że raczej umrze,
niż zaprze się swego Mistrza.
Ale ostatecznie nawet wobec młodej służącej
powstydził się
swej przyjaźni z Jezusem.
Zaraz jednak, gdy spojrzenie Jezusa
spotkało się ze wzrokiem Piotra,
Apostoł uznaje swój przykry błąd.
Upokorzony, płacze i prosi Boga o przebaczenie.
Znamienna jest lekcja Piotra:
nawet najbliżsi zranią Jezusa grzechem.
Dla Księcia Apostołów pianie koguta
już nigdy nie będzie tym, czym przedtem,
zawsze będzie mu przypominać
jego strach i słabość.
MODLITWA
Panie,
daj nam serce pokorne i skruszone.
Spraw, byśmy umieli wylewać łzy z powodu naszych win
i powracać w Twe pełne miłości objęcia,
ilekroć odwrócimy się od Ciebie.
Spraw, byśmy nauczyli się od Piotra
nie polegać zbytnio na własnej wierze
i nie uważać się za lepszych od innych.
Pomóż nam poznać siebie samych,
jakimi naprawdę jesteśmy:
słabi, grzeszni,
nieustannie potrzebujący Twego przebaczenia.
Tobie, Jezu,
który patrzysz pogodnie na przyjaciela,
cześć i chwała
z Ojcem i z Duchem
po wieki wieków.
Amen.
STACJA PIĄTA
Jezus osądzony przez Piłata
C.: Kłaniamy Ci się, Panie Jezu Chryste, i błogosławimy Tobie.
W.: Żeś przez krzyż i mękę swoją świat odkupić raczył.
Z Ewangelii według św. Marka (15, 14-15).
Piłat odparł: «A cóż złego uczynił?» Lecz oni jeszcze głośniej krzyczeli: «Ukrzyżuj Go!» Wtedy Piłat, chcąc zadowolić tłum, uwolnił im Barabasza, Jezusa zaś kazał ubiczować i wydał na ukrzyżowanie.
ROZWAŻANIE
Na krzyż z Nim! (Mt 27, 22)
Ten krzyk rozlega się głośno
za każdym razem, gdy krzywdzi się człowieka.
Codziennie każdy z nas staje się sędzią.
Wydaje się nam, że mamy prawo osądzać
i potępiać postępowanie drugich,
ale sami nie chcemy być przedmiotem
nagany albo osądu innych.
Zawsze znajdujemy usprawiedliwienie
dla naszych win i błędów.
Jezus milczy
wobec obłudy i pychy władzy,
obojętności tych,
którzy uchylają się od własnej odpowiedzialności.
Potwierdza w ten sposób to,
czego nauczał swych uczniów:
Nie sądźcie, a nie będziecie sądzeni;
nie potępiajcie, a nie będziecie potępieni (Łk 6, 37).
Jezus ma ręce związane,
ale czuje się wolny.
A akceptując tajemnicę krzyża,
ukazuje nam prawdziwą miłość
i prawdziwą sprawiedliwość.
MODLITWA
Panie Jezu,
wybaw nas od obłudy i obojętności,
od pokusy, by umywać ręce
w obliczu niesprawiedliwości.
Daj nam pokorę konieczną,
byśmy potrafili uznać nasze błędy.
Naucz nas odrzucać wszelki kompromis
z niesprawiedliwością i kłamstwem.
Pomóż nam wyciszyć się wewnętrznie,
byśmy usłyszeli wołanie tych, którzy cierpią.
Oświeć tych, którzy zawsze szukają
usprawiedliwienia dla swoich win.
Panie, który przelałeś swą krew,
płacąc nią cenę naszej wolności,
użycz nam Twojego głosu,
byśmy go podnosili w obronie uciśnionych,
tych, którzy cierpią w milczeniu
— tak aby w świecie prawdziwie zapanowały
pokój, sprawiedliwość i przebaczenie.
Tobie, Jezu,
Skazańcze o niewinnym obliczu,
czysta i wdzięczna chwała
z Ojcem i z Duchem
teraz i na wieki.
Amen.
STACJA SZÓSTA
Jezus ubiczowany i cierniem ukoronowany
C.: Kłaniamy Ci się, Panie Jezu Chryste,
i błogosławimy Tobie.
W.: Żeś przez krzyż i mękę swoją świat odkupić raczył.
Z Ewangelii według św. Marka (15, 17-19).
Ubrali Go w purpurę i uplótłszy wieniec z ciernia, włożyli Mu na głowę. I zaczęli Go pozdrawiać: «Witaj, Królu żydowski!» Przy tym bili Go trzciną po głowie, pluli na Niego i przyklękając, oddawali Mu hołd.
ROZWAŻANIE
Chryste, Ty jesteś prawdziwym Królem,
ale ludzie wyszydzili Cię,
ukoronowali Cię
nie po to, by uczcić, ale by spotwarzyć.
Cierpimy razem z Tobą, bo ludzie
są ślepi i głusi na Twoje orędzie zbawienia.
Twoje Królestwo nie jest z tego świata,
ale my, ludzie, oczekujemy względów,
władzy, sukcesu, bogactwa;
pragniemy świata, w którym nie ma cierpienia.
Sami jednak przysparzamy cierpień innym,
nawet nienarodzonym, nawet zwierzętom.
Przez swą Ofiarę
nauczyłeś nas kłaść kres przemocy.
Jako prawdziwy człowiek cierpiałeś niewysłowiony ból.
Kontemplując Twe oblicze,
potrafimy znieść nasze cierpienia,
w nadziei, że zostaniemy przyjęci
do Twojego Królestwa
— jedynego prawdziwego Królestwa.
MODLITWA
O Jezu, nasz Królu,
przebacz naszą niekonsekwencję:
opłakujemy Twoje cierpienia,
a krzywdzimy innych, by zaspokoić nasz egoizm.
Bądź dla nas, zagubionych, pewnym przewodnikiem,
dla nas słabych — ostoją wśród doświadczeń,
dla nas zmiennych — stałością,
byśmy nieodłącznie szli za Tobą.
Spraw, aby Twoja łagodność
zwyciężyła ludzką przemoc,
a nie dające się pojąć cierpienie, przyjęte z wiarą,
stało się narzędziem pokoju i zbawienia.
Tobie, Jezu,
Królu cierniem ukoronowany,
o łagodnym, spokojnym obliczu,
chwała i cześć
z Ojcem i z Duchem
w nietrwałej doczesności i w dniu bez końca.
Amen.
STACJA SIÓDMA
Jezus obarczony krzyżem
C.: Kłaniamy Ci się, Panie Jezu Chryste, i błogosławimy Tobie.
W.: Żeś przez krzyż i mękę swoją świat odkupić raczył.
Z Ewangelii według św. Marka (15, 20).
A gdy Go wyszydzili, zdjęli z Niego purpurę i włożyli na Niego własne Jego szaty. Następnie wyprowadzili Go, aby Go ukrzyżować.
ROZWAŻANIE
Jezus wziął na siebie
ten krzyż, który był przeznaczony
dla każdego z nas.
Krzyż jawi się naszym oczom
jako symbol paradoksu i sprzeczności.
Choć Jezus obdarzony był przez Ojca
chwałą i mocą,
przyjął śmierć straszną, niechlubną,
wprost haniebną.
Wiedział, że krzyż jest jedyną drogą
do ludzkiego wnętrza;
gwałtowna śmierć — jedynym sposobem,
by wejść do naszych serc.
Trudno jest dźwigać ten krzyż paradoksu
we współczesnym, zglobalizowanym świecie,
zdominowanym przez władzę ekonomiczną,
polityczną, wojskową.
Wielcy tego świata sprzymierzają się,
by ciemiężyć,
by uderzać w biedną, wyczerpaną ludność.
Usprawiedliwia się nawet terroryzm
w imię «sprawiedliwości» i «obrony» ubogich.
Przesłanie przemocy
mających władzę
gwałtownie wdziera się do naszego serca,
a ono kamienieje.
Także za tę wielką część ludzkości, która cierpi,
za ofiary przemocy i niesprawiedliwości
Jezus dźwiga krzyż.
MODLITWA
Panie,
daj nam siłę i odwagę,
byśmy z Tobą nieśli krzyż i podzielali Twoje cierpienia
w codziennym życiu
i wypełnianiu obowiązków zawodowych.
Napełnij nas duchem służby i poświęcenia,
byśmy zabiegali nie o władzę i chwałę,
ale o to, by stać się narzędziem solidarności i pokoju
dla tych, których miażdży przemoc
i niesprawiedliwość wielkich tego świata.
Ciebie, Jezu,
o zmęczonym obliczu, obciążony krzyżem,
pełni uznania i podziwu pozdrawiamy
wraz z Ojcem i z Duchem
teraz i na wieki wieków.
Amen.
STACJA ÓSMA
Szymon z Cyreny pomaga nieść krzyż Jezusowi
C.: Kłaniamy Ci się, Panie Jezu Chryste,
i błogosławimy Tobie.
W.: Żeś przez krzyż i mękę swoją świat odkupić raczył.
Z Ewangelii według św. Marka (15, 21).
I niejakiego Szymona z Cyreny, ojca Aleksandra i Rufusa, który idąc z pola, [tamtędy] przechodził, przymusili, żeby niósł Jego krzyż.
ROZWAŻANIE
Pewien człowiek prosto z pola
przyszedł do Jeruzalem w interesach.
Dziwny orszak zagrodził mu drogę.
Na wąskiej i zatłoczonej ulicy
żołnierze, płaczące kobiety,
paru fanatyków z nienawiścią w oczach
i Skazaniec, który nie miał już sił,
aby dźwigać na plecach drzewo hańby.
Żołnierze szukają kogoś,
kto zdejmie z Niego ciężar.
Nie robią tego z litości,
muszą dotrzymać terminu egzekucji.
Wybierają pierwszego z brzegu,
bo wygląda dosyć krzepko.
Pewien człowiek prosto z pola
przyszedł do Jeruzalem w interesach.
Zarobił swoje:
Pięć minut w historii zbawienia,
zdanie w Ewangelii.
Za darmo poznał ciężar krzyża.
Oto cała tajemnica.
Krzyż jest zbyt ciężki dla Boga,
który stał się człowiekiem.
Jezus potrzebuje solidarności.
Człowiek potrzebuje solidarności.
Powiedziano nam:
Jeden drugiego brzemiona noście (Ga 6, 2).
Solidarność.
MODLITWA
Panie,
powiedziałeś: Jeśli kto chce pójść za Mną,
niech się zaprze samego siebie, niech weźmie krzyż swój
i niech Mnie naśladuje (Mk 8, 34).
Jak mam to zrobić?
Naucz mnie tego
i dzięki swej łasce przemóż we mnie
obawę przed cudzą nienawiścią,
obawę przed bólem,
obawę przed samotną śmiercią,
obawę przed strachem.
Panie, bądź miłościw mnie słabemu.
Tobie, Jezu,
wycieńczony wysiłkiem,
z obliczem naznaczonym zmęczeniem,
nasza solidarna, wdzięczna miłość
razem z Ojcem i z Duchem,
z którymi jesteś jedno,
w mijającym czasie i w niezmiennej wieczności.
Amen.
STACJA DZIEWIĄTA
Jezus spotyka kobiety jerozolimskie
C.: Kłaniamy Ci się, Panie Jezu Chryste,
i błogosławimy Tobie.
W.: Żeś przez krzyż i mękę swoją świat odkupić raczył.
Z Ewangelii według św. Łukasza (23, 27-28. 31).
A szło za Nim mnóstwo ludu, także kobiet, które zawodziły i płakały nad Nim. Lecz Jezus zwrócił się do nich i rzekł: «Córki jerozolimskie, nie płaczcie nade Mną; płaczcie raczej nad sobą i nad waszymi dziećmi! (...) Bo jeśli z zielonym drzewem to czynią, cóż się stanie z suchym?»
ROZWAŻANIE
Żałobny lament towarzyszy
Skazanemu, który idzie na śmierć.
Na drodze prowadzącej na Kalwarię
kobiety płaczą i biją się w piersi.
Nie wiedzą, że za swe łzy
otrzymają straszliwe proroctwo
na przyszłe dni.
Nie płaczcie nade Mną.
Zachowajcie swój płacz
na lata i dni, które nadejdą,
bo jeśli tak postępują z Niewinnym,
to co będzie z wami i z waszymi dziećmi?
Jezus zna odpowiedź na pytanie,
które zadaje jerozolimskim kobietom.
On, obarczony krzyżem,
chwieje się pod ciężarem grzechu i cierpienia ludzi,
których sobie wybrał na braci.
Wie już, jak długa jest w historii
droga krzyżowa, która wiedzie na «Kalwarie» świata.
MODLITWA
Panie Jezu Chryste,
Ty, który znasz
do głębi nasze serca,
zdolność do dobra i zła,
jaką nosi w sobie każdy człowiek,
naucz nas przebaczać
i prosić o przebaczenie,
mieć litość dla samych siebie i dla innych.
Pamiętaj o Jerozolimie,
pobłogosławionej przez Twą miłość
i dręczonej przez nienawiść ludzi.
Daj mężczyznom i kobietom
tej Ziemi Świętej
pokój i zmartwychwstanie.
Jezu,
na Twoim obliczu
jaśnieje światło Ojca
i czułość Matki,
Tobie cześć i chwała
z odwiecznym Światłem i odwieczną Miłością
w czasie oczekiwania i w wiecznym spełnieniu.
Amen.
STACJA DZIESIĄTA
Jezus ukrzyżowany
C.: Kłaniamy Ci się, Panie Jezu Chryste, i błogosławimy Tobie.
W.: Żeś przez krzyż i mękę swoją świat odkupić raczył.
Z Ewangelii według św. Marka (15, 24).
Ukrzyżowali Go i rozdzielili między siebie Jego szaty, rzucając o nie losy, co który miał zabrać.
ROZWAŻANIE
Jezus został ukrzyżowany.
Jego ręce i stopy bezlitośnie przebiły gwoździe.
Odartego z szat,
przykrywają teraz grzechy świata.
Z miłości pozwala się ukrzyżować,
w miłości ludzkie cierpienie nabiera zbawczej wartości.
Umocnione tą pewnością,
pokolenia mężczyzn i kobiet, młodych i starych,
naśladują Ukrzyżowanego
w tym radykalnym doświadczeniu miłości.
Dziś nadal płynie krew z ran Zbawiciela,
pogłębionych przez gwoździe niesprawiedliwości,
kłamstwa i nienawiści,
zniewag, świętokradztwa i obojętności.
Na Jego dłoniach przebitych gwoździami
wypisane jest imię tych,
którzy wraz z Nim wciąż są przybijani do krzyża.
MODLITWA
Panie Jezu,
przybity do drzewa dla naszej miłości,
obdarz nas Twoją wolnością.
Naucz nas zwyciężać lęk przed cierpieniem
mocą, która płynie z Twojego krzyża.
Pozwól nam zagłębić się w tę tajemnicę miłości,
która przemienia w chwile łaski
nawet zwykłe codzienne wydarzenia.
Jezu, wywyższony na krzyżu,
przyciągnij do siebie tych, którzy szukają Twojego oblicza;
tym, którzy dzielą Twoje cierpienie,
pomóż w odkryciu sensu ich tajemniczego powołania
do udziału w Twojej męce i w bólu świata.
Jezu,
Ukrzyżowany,
na którego obliczu jaśnieje miłosierdzie,
Tobie nasza wdzięczna pamięć i uwielbienie
z Ojcem i z Duchem
dzisiaj i na wieki wieków.
Amen.
STACJA JEDENASTA
Jezus obiecuje swe królestwo dobremu łotrowi
C.: Kłaniamy Ci się, Panie Jezu Chryste, i błogosławimy Tobie.
W.: Żeś przez krzyż i mękę swoją świat odkupić raczył.
Z Ewangelii według św. Łukasza (23, 39-43).
Jeden ze złoczyńców, których [tam] powieszono, urągał Mu: «Czyż Ty nie jesteś Mesjaszem? Wybaw więc siebie i nas». Lecz drugi, karcąc go, rzekł: «Ty nawet Boga się nie boisz, chociaż tę samą karę ponosisz? My przecież — sprawiedliwie, odbieramy bowiem słuszną karę za nasze uczynki, ale On nic złego nie uczynił». I dodał: «Jezu, wspomnij na mnie, gdy przyjdziesz do swego królestwa». Jezus mu odpowiedział: «Zaprawdę, powiadam ci: Dziś będziesz ze Mną w raju».
ROZWAŻANIE
Dziś będziesz ze Mną w raju (Łk 23, 43)
— to najbardziej pokrzepiające słowa,
jakie Jezus wypowiada w Ewangelii.
A to, że je kieruje do złoczyńcy,
napawa jeszcze większą otuchą.
Dobry łotr z pewnością zabił,
może niejeden raz,
i wiedział o Jezusie tyle,
co krzyczał o Nim tłum.
Teraz słucha słów,
którymi Nazarejczyk przebacza swoim oprawcom,
i pojmuje w lot,
o jakim królestwie mówił ten «prorok».
Od razu więc broni Go
przed drwinami drugiego złoczyńcy
i błaga o zbawienie.
Poczucie solidarności
i wołanie o pomoc wystarczyły, by został zbawiony.
Ten łotr to my wszyscy.
Krótki epizod, którego jest bohaterem, uczy nas,
że królestwo, które głosił Jezus,
może osiągnąć
każdy, kto wzywa Jego imienia.
MODLITWA
Panie Jezu,
Ty obiecałeś raj
złoczyńcy mówiącemu do Ciebie z krzyża,
który stał obok Twojego.
Wspomnij również na nas,
gdy jesteś teraz w swym królestwie.
Spraw, aby każdy człowiek,
który staje w obliczu śmierci,
usłyszał Twą pocieszającą obietnicę
życia wiecznego i wiecznej miłości.
Tobie, Jezu,
Skazańcze o łagodnym obliczu,
nieustanne dzięki i chwała
z Ojcem i Duchem
dziś i na wieki wieków.
Amen.
STACJA DWUNASTA
Jezus na krzyżu, Matka i uczeń
C.: Kłaniamy Ci się, Panie Jezu Chryste, i błogosławimy Tobie.
W.: Żeś przez krzyż i mękę swoją świat odkupić raczył.
Z Ewangelii według św. Jana (19, 26-27).
Kiedy więc Jezus ujrzał Matkę i stojącego obok Niej ucznia, którego miłował, rzekł do Matki: «Niewiasto, oto syn Twój». Następnie rzekł do ucznia: «Oto Matka twoja». I od tej godziny uczeń wziął Ją do siebie.
ROZWAŻANIE
Maryjo, stoisz u stóp krzyża;
najmłodszy uczeń jest obok Ciebie.
Wśród zgiełku, żołnierzy i tłumu
w milczeniu wpatrujecie się w Chrystusa.
Maryjo, czy wyciągnęłaś ręce,
by zebrać krew płynącą po drewnie
— soki drzewa życia?
Czy Twoje łzy spadły na ziemię,
w której tak wiele matek grzebie swoje dzieci?
Ty od samego początku
rozważałaś w swym sercu,
w ciszy i skupieniu,
w pokoju i ufności,
to, co widziałaś i słyszałaś.
Teraz ofiarujesz światu Syna,
i otrzymujesz ucznia, którego miłował.
Od tej chwili Jan Cię przyjmuje
do domu serca i do swego życia,
a moc Miłości go napełnia.
On jest teraz w Kościele świadkiem światła
i w swojej Ewangelii objawia Miłość Zbawiciela.
MODLITWA
Jezu, który z krzyża patrzysz
na Matkę i ucznia,
daj nam odwagę i radość, byśmy pośród cierpień
przyjmowali Cię
i szli za Tobą w ufnym oddaniu.
Chryste, źródło życia,
wszelkiej łaski i wszelkiego piękna,
pozwól nam kontemplować Twe uśmiechnięte oblicze,
oblicze Tego, który zbawia świat
i prowadzi ludzkość do Ojca.
Panie, ku Tobie płynie nasz pochwalny śpiew,
któremu przewodzi Kościół i Twoja Matka.
Spraw, byśmy dostrzegli w szaleństwie krzyża
obietnicę naszego zmartwychwstania.
Tobie, Jezu,
którego oblicze jaśnieje w godzinie ciemności
jako oblicze Mistrza, Syna, Przyjaciela,
nasza miłość i nasza wdzięczność
z Ojcem i Duchem
w czasie, który przemija, i w niewzruszonej wieczności.
Amen.
STACJA TRZYNASTA
Jezus umiera na krzyżu
C.: Kłaniamy Ci się, Panie Jezu Chryste, i błogosławimy Tobie.
W.: Żeś przez krzyż i mękę swoją świat odkupić raczył.
Z Ewangelii według św. Marka (15, 34. 36-37).
O godzinie dziewiątej Jezus zawołał donośnym głosem: «Eloi, Eloi, lema sabachthani», to znaczy: Boże mój, Boże mój, czemuś Mnie opuścił? (...) Ktoś pobiegł i nasyciwszy gąbkę octem, umieścił na trzcinie i dawał Mu pić, mówiąC.: «Poczekajcie, zobaczymy, czy przyjdzie Eliasz, żeby Go zdjąć [z krzyża]». Lecz Jezus zawołał donośnym głosem i oddał ducha.
ROZWAŻANIE
Nigdy tak bardzo
jak w godzinie swej śmierci,
w najważniejszej godzinie historii ludzkości,
Jezus nie był nam tak bliski.
Jak jeden z nas, w chwili śmierci
Jezus jest bezsilny i pełen trwogi.
Umiera się samotnie.
Gwoździe przeszywają Jego ciało,
ale przede wszystkim Jego ducha.
Czyżby Ojciec Go opuścił?
Cierpi, patrząc na ból swej Matki,
wybranej, by dać życie Synowi,
którego śmierć przeżyje.
Jezus jednak z miłością i posłusznie
akceptuje plan Ojca.
Wie, że bez Jego daru z życia
nasza śmierć byłaby beznadziejna;
ciemności rozpaczy
nie mogłyby stać się światłem;
cierpienie pociechą, nadzieją na wieczność.
MODLITWA
Dziękujemy Ci, Jezu, za to,
że zwyciężyłeś naszą śmierć
swoją śmiercią.
Spraw, aby krzyże tych wszystkich, którzy tak jak Ty
ponoszą śmierć z ręki innych ludzi,
stały się drzewami życia.
Dziękujemy Ci, Jezu, za to,
że uczyniłeś z krzyża
— narzędzia cierpienia i śmierci —
znak naszego pojednania z Ojcem.
Spraw, aby Twoja ofiara
otarła wszystkie łzy wylewane na świecie,
przede wszystkim przez tych, którzy, jak Twoja Matka,
dźwigają krzyż śmierci niewinnego.
Tobie, Jezu
z głową zwieszoną na drzewie i zgaszonym obliczem,
uwielbienie i pamięć
w dniu, który przemija,
i w dniu niegasnącego światła.
Amen.
STACJA CZTERNASTA
Jezus złożony w grobie
C.: Kłaniamy Ci się, Panie Jezu Chryste, i błogosławimy Tobie.
W.: Żeś przez krzyż i mękę swoją świat odkupić raczył.
Z Ewangelii według św. Marka (15, 46).
Ten zakupił płótna, zdjął Jezusa [z krzyża], owinął w płótno i złożył w grobie, który wykuty był w skale. Przed wejście do grobu zatoczył kamień.
ROZWAŻANIE
Po straszliwym gromie w chwili śmierci
zapadła wielka cisza.
Nocni uczniowie,
którzy ze strachu szli za Mistrzem po kryjomu,
teraz już się nie boją.
Śmiało
proszą Piłata o ciało Jezusa, by je pochować.
Panna wielkiego milczenia,
która nosiła w swym łonie błogosławiony Owoc
— Tego, którego wszechświat objąć nie może —
bierze znowu w swe ramiona
ciało Jezusa zdjęte z krzyża:
kontempluje je ze czcią, wielbi w nieopisanym bólu.
Król śpi, ale Jego Oblubienica czuwa:
jest to dzień odpoczynku Boga.
Wraz z Królem śpi również stworzenie,
oczekując przebudzenia.
Syn Boży zstępuje do otchłani,
by wyzwolić tych, których śmierć trzyma w niewoli.
Jego światło rozdziera ciemności piekieł.
Ziemia drży i otwierają się groby.
Jezus przybywa, by uwolnić sprawiedliwych
i doprowadzić ich do światła zmartwychwstania.
Został On wchłonięty przez mroki śmierci,
ale po to, by powrócić do pełni światła i życia.
Jak wielka ryba
przetrzymywała w swych wnętrznościach Jonasza,
by go wypuścić po trzech dniach,
tak i ziemia się otworzy,
by uwolnić pełne blasku ciało Żywego.
MODLITWA
Jezu, Ty stałeś się najmniejszym z ludzi,
padłeś na ziemię jak ziarno pszeniczne.
Teraz z tego ziarna wyrosło
drzewo życia, które obejmuje wszechświat.
Panie, spraw, abyśmy i my,
tak jak pobożne kobiety,
które wczesnym rankiem udały się do Twego grobu
z balsamem i olejkami,
również wyszli Ci na spotkanie
z zapachami i wonnościami naszej ubogiej miłości.
Jezu, w naszych kościołach trwasz w oczekiwaniu,
czekasz z drżeniem na kogoś,
kto będzie umiał stać się mały i pokorny,
jak Ty w Eucharystii.
Kto będzie umiał czcić Cię
i składać świadectwo Twej miłości przed ludźmi,
rozpoznać Cię w ubogim i cierpiącym.
Spraw, aby każdy z nas stał się
Twoim czcicielem i świadkiem
Twojej obecności
w tajemnicy eucharystycznego tabernakulum
i w osobie człowieka wygłodzonego,
spragnionego, chorego.
Tobie, Jezu
o spokojnym obliczu w surowym majestacie śmierci,
nasza miłość i uwielbienie
w tej wieczornej godzinie i w dniu,
który nie zna zmierzchu.
Amen.
ROZWAŻANIE OJCA ŚWIĘTEGO
Adoramus te, Christe. («Kłaniamy Ci się, Panie Jezu Chryste».)
Dziś, w Wielki Piątek, w centrum całej liturgii znajdują się słowa: Adoramus te, Christe. Kościół nie wypowiada dziś sakramentalnych słów Eucharystii: Hoc est corpus meum, quod pro vobis tradetur... Hic est enim calix Sanguinis mei, novi et aeterni testamenti, qui pro vobis et pro multis effundetur in remissionem peccatorum. («To jest bowiem Ciało moje, które za was będzie wydane [...] To jest bowiem kielich Krwi mojej nowego i wiecznego Przymierza, która za was i za wielu będzie wylana na odpuszczenie grzechów».)
Kościół śpiewa: Ecce lignum crucis in quo salus mundi pependit. Venite adoremus. Adoramus te, Christe. («Oto drzewo Krzyża, na którym zawisło Zbawienie świata. Pójdźmy z pokłonem. Kłaniamy Ci się, Panie Jezu Chryste».)
Słowa te znajdują się w centrum dzisiejszej liturgii. Droga Krzyżowa w Koloseum prowadzi nas również do uznania: Per sanctam crucem tuam redemisti mundum; redemisti mundum. («Żeś przez krzyż i mękę swoją świat odkupił».)
Po śmierci na krzyżu ciało Chrystusa zostało pogrzebane. Ten grób w pobliżu Golgoty stał się miejscem tajemniczej przemiany.
Mors et vita duello conflixere mirando: dux vitae mortuus, regnat vivus. («Śmierć zwarła się z życiem i w boju, o dziwy, choć poległ Wódz życia, króluje dziś żywy».)
Jak przepowiedział Chrystus: In tertia die resurrexit («zmartwychwstał dnia trzeciego»). I tak z wielką nadzieją idziemy w tym dniu, w ten Wielki Piątek, na Golgotę, do otwartego grobu, pustego grobu.
Jutro Wielka Sobota — dzień milczenia, tajemniczej uwagi i oczekiwania na objawienie się tajemnicy Zmartwychwstania. Tertia die, w niedzielny poranek, Ten, który został ukrzyżowany i pogrzebany, wyjdzie z grobu.
Mors et vita duello conflixere mirando: dux vitae mortuus, regnat vivus.
I my czekamy na Niego, tertia die, w poranek niedzielny, jako na zwycięzcę śmierci, jako na Zbawiciela świata.
Adoramus te, Christe, et benedicimus tibi. Quia per sanctam crucem tuam redemisti mundum.
Oby Pan pozwolił nam w głębokim milczeniu i z głęboką nadzieją doczekać chwili podobnej do tej, jaką przeżyły niewiasty, gdy znalazły pusty grób: «Nie ma Go tu. Zmartwychwstał». Resurrexit! «Nie ma Go tu: Resurrexit!»