Stacja u Matki Bożej Większej

George Weigel, Elisabeth Lev

publikacja 22.03.2016 23:00

Wielka Środa

Stacja u Matki Bożej Większej By Jastrow, via Wikimedia Commons Kiedy Chrystus koronuje swoją Matkę poza czasem i przestrzenią, święci wtapiają się w złote tło, przystrojone girlandami i pełne ptactwa, stojąc nad brzegiem rzeki bądź strumienia ze stopami pośród roślin i zwierząt. Mamy tu jakby Pochwałę stworzeń św. Franciszka przetłumaczoną na obraz.

Opis stacji

Bazylika Matki Boskiej Większej (Basilica di Santa Maria Maggiore) to rzymskie Betlejem. Poświęcenie jej Maryi Bogarodzicy, mozaiki przedstawiające Wcielenie, relikwia żłóbka – wszystko to sprawia, że łatwo kojarzymy ją z Bożym Narodzeniem i tu właśnie celebrowana jest bożonarodzeniowa msza stacyjna. Powiązania te uległy wzmocnieniu w średniowieczu, kiedy do bazyliki przeniesiono z groty w Betlejem, gdzie zmarł, relikwie św. Hieronima. Z tej okazji w miejscu eksponowania relikwii pojawiła się jedna z pierwszych scen Bożego Narodzenia w sztuce chrześcijańskiej, którą wyrzeźbił Arnolfo di Cambio (można ją dzisiaj podziwiać w muzeum mieszczącym się przy bazylice). W roku 1290 Jacopo Torriti ozdobił apsydę fryzem przedstawiającym epizody z życia Najświętszej Dziewicy, a nad nimi przedstawił Maryję koronowaną w niebie. Podobnie jak współczesny mu Pietro Cavallini, twórca mozaik w bazylice św. Cecylii, Torriti wykorzystuje efekt trójwymiarowości, rodzaj protoperspektywy, by zakotwiczyć przedstawiane przez siebie sceny w świecie fizycznym. Kiedy Chrystus koronuje swoją Matkę poza czasem i przestrzenią, święci wtapiają się w złote tło, przystrojone girlandami i pełne ptactwa, stojąc nad brzegiem rzeki bądź strumienia ze stopami pośród roślin i zwierząt. Mamy tu jakby Pochwałę stworzeń św. Franciszka przetłumaczoną na obraz.

Katolicyzm kontrreformacyjny w reakcji na protestancką krytykę rzekomego katolickiego oderwania od Biblii podkreślił związek Jerozolimy i Betlejem w Bazylice Matki Boskiej Większej, Bazylice św. Jana na Lateranie i bazylice Świętego Krzyża; pod koniec szesnastego stulecia Bazylika Matki Boskiej Większej została odrestaurowana i upiększona, by potwierdzić nabożeństwo Kościoła do Matki Bożej. Z tego też powodu Michał Anioł, którego Pieta pokazuje jego wielką pobożność maryjną, zaprojektował w roku 1562 kaplicę Sforza, obecnie kaplicę Przenajświętszego Sakramentu, która była jego ostatnim dziełem przed śmiercią w 1564 roku.

Łyk wody żywej

Stacja u Matki Bożej Większej   wydawnictwom.pl George Weigel: Rzymskie pielgrzymowanie Fragment Listu do Hebrajczyków z dzisiejszej Liturgii Godzin przedstawia nam zapierającą dech w piersiach i dodającą otuchy wizję tego Królestwa, w którym Maryja, pierwsi uczniowie i pierwsi mający udział w chwale członkowie Kościoła żyją w blasku i miłości Trójcy: „Wy natomiast przystąpiliście do góry Syjon, do miasta Boga żyjącego, Jeruzalem niebieskiego, do niezliczonej liczby aniołów, na uroczyste zebranie, do Kościoła pierworodnych, którzy są zapisani w niebiosach, do Boga, który sądzi wszystkich, do duchów sprawiedliwych, które już doszły do celu, do Pośrednika Nowego Testamentu − Jezusa, do pokropienia krwią, która przemawia mocniej niż [krew] Abla”. To wieczne życie w Nowym Jeruzalem, którego fundamentami są apostołowie Baranka, stało się możliwe, ponieważ – jak widzieliśmy to ponownie w dzisiejszej Ewangelii – Jezus do końca pozostanie panem sytuacji, gdy nadejdzie „godzina”, dla której Syn przyszedł na ten świat: Wykorzystuje właściwy moment („Czas mój jest bliski”) i obraca ludzką zdradę na swą Bożą korzyść: „Ja miłuję Ojca, i że tak czynię, jak Mi Ojciec nakazał” (J 14,31).

List do Hebrajczyków przypomina nam dzisiaj, że miłość Boga Ojca do Syna i do świata „jest ogniem pochłaniającym”. W ciągu następnych czterdziestu ośmiu godzin za sprawą ofiary Syna w mocy Ducha Świętego ogień ten pochłonie grzech świata, tak iż nie będzie już więcej śmierci. Męczeństwo Maryi polegało na tym, że musiała powtórzyć jeszcze raz: „Niech mi się stanie”. Jej przykład – świadectwo i trwały wzorzec bycia uczniem Chrystusa – zachęca i skłania wielkopostnych pielgrzymów, by czynili podobnie.