Adwent nie tylko dla tradycjonalistów. Czyli jak było kiedyś

opr. Piotr Blachowski

publikacja 11.12.2005 17:45

Cztery Niedziele mają nam pozwolić wyobrazić sobie owe 4000 lat, przez jakie praojcowie nasi czekali na Mesjasza.

Podczas rorat Roman Koszowski /GN Podczas rorat

Rok kościelny, w najściślejszym duchowym pojęciu, w istocie jego wewnętrznej, nazwać można stopniowym przekazywaniem owoców Ofiary Chrystusa odkupionej ludzkości.

Rok kościelny, w najściślejszym duchowym pojęciu, w istocie jego wewnętrznej, nazwać można stopniowym przekazywaniem owoców Ofiary Chrystusa odkupionej ludzkości. Wprawdzie każda Ofiara Eucharystyczna oddaje codziennie na użytek Kościoła całość owoców odkupienia, lecz wierni mogą przyswajać sobie te owoce i zasługi tylko stopniowo i częściowo.

Filarami granicznymi roku kalendarzowego są cztery pory roku; tymże są dla roku kościelnego trzy główne święta, względnie trzy okresy świąteczne, okres Bożego Narodzenia, okres Wielkiej Nocy i okres Zielonych Świąt.

Miarą zasadniczą dla roku kościelnego jest Wielkanoc wraz z Wielkim Tygodniem; ona jest niejako punktem środkowym i ogniskiem całego roku kościelnego, punktem kulminacyjnym tak ważnym, jak ważnym jest Kanon i Konsekracja we Mszy.

Trzy okresy roku kościelnego stanowią tło dla uwydatnienia trojakiego urzędu Zbawiciela świata. W okresie Bożego Narodzenia gra główną rolę urząd nauczycielski Chrystusa, w okresie Wielkanocnym urząd Kapłański, w okresie Zielonych Świąt urząd pasterski, czyli królewski.

Nie wszystkie dni są jednakowe w życiu ludzkim. Są chwile szczególniejszej wagi i znaczenia, wymagające umyślnego przygotowania się i pozostawiające po sobie dłuższy, a trwały oddźwięk uroczysty. Tak się ma rzecz także z głównymi świętami kościelnymi; każde z nich poprzedzone jest dłuższym lub krótszym okresem przygotowawczym, ma swą wigilię, czyli wieczór wstępny, oktawę świętą ( ośmiodniowy czas świąteczny) i dłuższy lub krótszy okres poświąteczny.

Tak w okresie Bożego Narodzenia stanowi przygotowanie czas ADWENTU i wigilia w dniu 24 grudnia, właściwym świętem jest dzień 25 grudnia i jego oktawa, a więc święta św. Szczepana, Jana itd. aż do nowego Roku. Okres poświąteczny ciągnie się aż do Niedzieli Siedemdziesiątnicy.

Samo słowo adwent pochodzi od łacińskiego „adventus” i znaczy „przyjście”. O trojakie przybycie Chrystusa do Jego Królestwa prosimy w modlitwie „Ojcze nasz”: po pierwsze – przybycie w Ciele – narodziny w Betlejem, po drugie – przybycie w łasce do serc naszych chrześcijańskich, po trzecie – po śmierci i przy końcu świata na sąd, kiedy to otworzą się ludziom wrota do Królestwa Wiecznego. Adwent rozpoczyna nowy rok liturgiczny i obejmuje 4 kolejne tygodnie, począwszy od pierwszej niedzieli po uroczystości Chrystusa Króla do pierwszych nieszporów Bożego Narodzenia. Cztery Niedziele mają nam pozwolić wyobrazić sobie owe 4000 lat, przez jakie praojcowie nasi czekali na Mesjasza. Dlatego też w tym czasie opuszcza się hymn „Gloria”, nie zawiera się ślubów kościelnych, nie oddajemy się zabawom i rozrywkom, milkną organy, nikną kwiaty z ołtarza, na ołtarzu palą się tylko świece, a Kościół słowami Proroka Izajasza i Jana Chrzciciela: „Czyńcie Pokutę!”. We wszystkich mszach Adwentu, nawet przy świętach pierwszej klasy dodawane jest Commemoratio adwentus. Druga oracja jest zawsze do Matki Bożej. W Adwencie odprawia się tak zwane Roraty ku czci Matki Bożej. Są to przeważnie Msze poranne, odprawiane wprawdzie uroczyście, ale bez Gloria i Credo. Nie wolno ich odprawiać w inne święta Maryi, ani w oktawie Niepokalanego Poczęcia.
 

Pierwsza niedziela Adwentu

 


W tym dniu zwraca się dusza w Introicie i w Offetorium z ufnością ku zbliżającemu się Odkupicielowi i woła z Psalmistą: „ Do Ciebie, Panie, podniosłem duszę moją.” Ty nas oswobodzisz od nędzy wszelkiej i zaprowadzisz na ścieżkę zbawienia (Graduale). Pobudzona słowem Boskiego miłosierdzia (Oracja, Excita.), wspomnieniem na drugie przybycie Pana (Ewangelia) budzi się dusza ze snu. (Epistoła, Rzym. 13, 11). Odkupiciel przyjął już Ciało w łonie Maryi. (Comm. Mariae). Aż do wigilii Bożego Narodzenia zalecaną jest, jako druga oracja, modlitwa o Matce Bożej: Deus, qui de beatae..., trzecia za Papieża, lub za przeciwników kościoła.

MODLITWA KOŚCIELNA

Prosimy Cię Panie, wzbudź potęgę Twoją i przybądź, byśmy opieką Twoją wybawieni byli z niebezpieczeństw grzechu, a wybawieni dostąpili zbawienia. Który żyjesz i królujesz z Bogiem Ojcem w jedności z Ducha Świętego, Bóg przez wszystkie wieki wieków. Amen.

MODLITWA DO NAJŚWIĘTSZEJ PANNY

Boże, któryś przy zwiastowaniu Anioła Słowo Twoje Ciałem uczynił w łonie Błogosławionej Dziewicy Maryi, spraw, prosimy, byśmy pomoc znaleźli za wstawiennictwem tej, o której wierzymy, że jest prawdziwie Matką Bożą.

 

 

MODLITWA ZA KOŚCIÓŁ

Prosimy Cię, Panie, przyjmij łaskawie modlitwy Kościoła Twojego, by po zwalczeniu wszelakich przeciwności i błędów, w bezpiecznej służył ci wolności. Przez Chrystusa, Pana naszego.

MODLITWA ZA PAPIEŻA

Boże, Pasterzu i Przewodniku wszystkich wiernych, spójrz łaskawym okiem na sługę Twego N, któregoś przewodnikiem Kościoła Twego raczył ustanowić. Daj mu, prosimy Cię, aby słowem i przykładem podwładnym swoim tak przewodniczył, aby z powierzoną mu trzodą doszedł do żywota wiecznego. Przez Pana naszego, Jezusa Chrystusa. Amen.

 

 

 

Druga niedziela Adwentu

 


Zbawienie w Chrystusie! W officjum Mszalnym tej Niedzieli, błagamy o wewnętrzne przyjście Zbawiciela, o nawiedzenie duszy obfitością łaski. – Narodzie Syjonu, oto idzie Pan na wybawienie narodów. (Iż. 30 Introit i Offetorium). Zbudzi i oczyści serca (Kolekta), stworzy nowy naród (Epistoła Rzym. 15, 4), działalność jego jest widoczna. (Graduale). Zdejmie nędzę ciążącą na rodzaju ludzkim. (Mat. 11, 2). Z Ufnością i męstwem gotujemy, więc drogę zbliżającemu się. (Graduale i Kolekta).

MODLITWA KOŚCIELNA
Pobudź Panie serca nasze, byśmy Twemu Jednorodzonemu gotowali drogi Jego, abyśmy przez Jego przybycie oczyszczeni na duchu i sercu godnymi się stali służyć Tobie. Przez tegoż Jezusa Chrystusa..... Pozostałe modlitwy podobnie jak w I Niedzielę Adwentu.

 

 

 

 

Trzecia niedziela Adwentu

 


Introit zawiera słowa Pawła z Listu do Filipian 4, którymi wzywa duszę do radowania się. Z ufnością a bez bojaźni mamy spoglądać na Tego, który jest blisko, już prawie pośród nas. kolekta zawiera prośbę o łaskawe wysłuchanie i oświecenie ducha. Epistoła głosi zbliżanie się Pana i wzywa, by wyjść naprzeciw Niego z modlitwą, błaganiem i dziękczynieniem. Pasterz Izraela, który opiera tron swój na Cherubinach, który Józefa prowadził jakby owieczkę, nie omieszka pospieszyć z ratunkiem swym wiernym. (Graduale).

 

 

 

Ewangelia opowiada (Jan 1, 19), o urzędowym poselstwie, wysłanym przez Synedryum do Jana Chrzciciela, by wyznał, czy on może jest obiecanym Mesjaszem. Jan nazywa swój chrzest z wody tylko symbolem chrztu z ognia i ducha, jakim chrzcić będzie ten, który jest pośrodku nich, a którego oni jeszcze nie poznali. Ilu chrześcijan nie zna Jezusa Chrystusa, który znajduje się w Tabernakulum pomiędzy nimi?? W Offetorium prosi Kościół o zakończenie niewoli Jakubowej. O odpuszczenie grzechów ludu. W Sekretach modli się Kapłan, by przez Ofiarę według porządku świętej Tajemnicy zbawienne jej owoce cud sprawiły na nas. W modlitwie Komunii dodaje Izajasz (35) odwagi i pociechy małodusznym, obiecując ratunek od Boga. Modlitwa końcowa zawiera błagania, by Boskie środki zbawienia, oczyściły nas od grzechów i przygotowały na nadchodzące święta.

MODLITWA KOŚCIELNA

Prosimy Cię, Panie, skłoń ucho Twe ku prośbom naszym i rozświeć noc umysłu naszego łaską Twojego nawiedzenia. Który żyjesz i królujesz z Bogiem ... pozostałe modlitwy jak w I Niedzielę Adwentu.

Na trzeci tydzień Adwentu przypadały trzy Suchedni (Quatuor tempora). Drugie przypadają po pierwszej Niedzieli Postu, trzecie w tygodniu Zielonych Świąt, czwarte we wrześniu po święcie Podwyższenia Krzyża. Są to trzy dni w tygodniu, środa, piątek i sobota i zalecony jest post ścisły. Początek tego postu sięga dawnych czasów, prawdopodobnie Apostolskich. W Suchą Sobotę udziela się zwykle święceń kapłańskich.

 

 

 

Czwarta niedziela Adwentu

 


Już całkiem blisko jest Mesjasz i Pan, już otwierają się niebiosa. (Introit, Izajasz 45). Stworzenie wszystkie czeka by Nieba spuściły wraz z rosą, a chmury wraz z deszczem Sprawiedliwego. Świat cały prosi, by Zbawiciel pospieszył ku pomocy. (Kolekta). Paweł przedstawia w Epistole (1 Kor. 4), godność Kapłaństwa, rozsądza sam siebie. W Graduale rozbrzmiewa natarczywe wołanie: ”Przybądź bez zwłoki”. W Ewangelii (Łuk. 3) udowadnia się dopełnienie czasu przyjścia Mesjasza, bo już odebrane jest berło Judzie, obcy zasiedli na tronie Dawidowym i pojawił się porywając kaznodzieja pokuty. W Offetorium witamy Panią, pełną łask, z którą jest Pan. W sekretach prosimy o wzrost nabożeństwa. W Komunii wskazuje Izajasz palcem (jak to przedstawia obraz z katakumb, z czasów Apostolskich) na rodzącą Dziewicę: „Oto Panna pocznie”. W modlitwie końcowej prosimy o postęp zbawienia.

MODLITWA KOŚCIELNA

Prosimy Cię, Panie, wzbudź moc Twą i przybądź! Pospiesz ku nam z Twą potężną pomocą, by odkupienie nasze, które grzechy nasze wciąż od nas oddalają, przyspieszonym było mocą Twej łaski i obfitością Twego miłosierdzia. Który żyjesz i królujesz z Bogiem Ojcem... Dalsze modlitwy jak w I Niedzielę Adwentu.