Rozdział II

Słowo Boże w życiu Kościoła

“Słowo, które wychodzi z ust moich, nie wraca do Mnie bezowocne, zanim wpierw nie dokona tego, co chciałem, i nie spełni pomyślnie swego posłannictwa” (Iz 55, 11).

Kościół rodzi się ze Słowa Bożego i nim żyje
18. Kościół wyznaje, że Słowo Boże nieustannie go rodzi i powołuje. Dlatego, aby móc je głosić z miłością i z mocą, najpierw nieustannie i “pobożnie go słucha”, nim czuje się zdumiony i do głębi poruszony, przyjmuje je z ufną wiarą, naśladując Maryję, która słucha Słowa i nim żyje (por. Łk 1, 38), dzięki czemu Pan uczynił Ją wzorem Kościoła.

W perspektywie tego przylgnięcia do Słowa, wspólnota chrześcijańska spotyka Pismo Święte. “W świętych bowiem księgach Ojciec, który jest w niebie, z wielką miłością wychodzi swoim dzieciom naprzeciw i rozmawia z nimi”. Pismo jest zatem w sercu i w rękach Kościoła niczym “List, który Bóg posłał ludziom”, księga życia, przedmiot otaczany głęboką czcią, taką samą, co Ciało Chrystusa. W nim odkrywa plan przeznaczony przez Boga dla niego, świata ludzi i świata rzeczy. Dlatego “Pisma te w połączeniu ze świętą Tradycją uważał i uważa zawsze za najwyższą regułę swej wiary”, głosi je z mocą i spotyka się nimi jako z “pokarmem duszy (...) i (...) źródłem życia duchowego”.

Od Kościoła chrześcijanin otrzymuje Biblię, wraz z Kościołem ją czyta i podziela jej ducha i cele, dążąc w ten sposób do najwyższego celu wszelkiego spotkania ze Słowem, którym, zgodnie z tym, co nauczał nas Jezus, jest: wypełnienie woli Bożej w życiu pełnym wiary, nadziei i miłości, na wzór Mistrza (por. Łk 8, 19-21).

Słowo Boże podtrzymuje Kościół na przestrzeni całych jego dziejów

19. Stałym elementem życia ludu Bożego jest czerpanie siły ze Słowa: jest tak odkąd prorok przemawiał do swego ludu, a potem Jezus do tłumów i uczniów, apostołowie w pierwszej wspólnocie, aż do naszych czasów. Dlatego trzeba uważnie badać, jaki wpływ ma obecność Słowa, przede wszystkim w świadectwach Biblii, na różne epoki w świecie biblijnym i w historii Kościoła.

I tak w czasach Ojców Pismo znajduje się w centrum jako źródło, z którego czerpie teologia, duchowość, życie duszpasterskie. Ojcowie są niezrównanymi mistrzami “duchowej” lektury Pisma, która, jeśli jest prawdziwa, nie narusza “litery”, czyli prawidłowego sensu historycznego, lecz pozwala czytać w Duchu również literę. W średniowieczu karty Pisma Świętego stanowią podstawę refleksji teologicznej; z myślą o lepszym spotkaniu ze Słowem, rozwija się doktryna czterech sensów (dosłowny, alegoryczny, moralny, anagogiczny); zgodnie z pradawnym dziedzictwem Lectio Divina kształtuje monastyczną formę modlitwy; Pismo Święte jest źródłem artystycznej inspiracji; przekazuje się je ludowi w wielu formach przepowiadania i pobożności ludowej. W czasach nowożytnych pojawienie się ducha krytycznego, postęp naukowy, podziały między chrześcijanami oraz następujące po nich dążenia ekumeniczne, doprowadziły, choć nie bez trudności, do bardziej prawidłowej metodologii lektury, a zarazem do lepszego rozumienia tajemnicy Pisma w łonie Tradycji. W czasach współczesnych spotykamy się z programem odnowy, opartym na centralnej pozycji Słowa Bożego, którego wielkim twórcą był Sobór Watykański II.

Jeśli mówimy o historycznym pluralizmie form, to trzeba też wspomnieć o pluralizmie geograficznym. Słowo Boże, w szczególności dzięki stałemu kontaktowi z Biblią, szerzy się i ewangelizuje różne Kościoły partykularne na pięciu kontynentach, w których stopniowo się inkulturuje, stając ożywiającą duszą wiary dla tak wielu narodów, podstawowym czynnikiem komunii w Kościele, świadectwem niewyczerpanego bogactwa jego tajemnicy, trwałym źródłem natchnienia i przemiany kultur i społeczeństwa.


Słowo Boże przenika i ożywia, mocą Ducha Świętego, całe życie Kościoła

20. Duch Święty, który prowadzi Kościół do poznania całej prawdy (por. J 16, 13), pozwala zrozumieć prawdziwy sens Słowa Bożego, i wiedzie w końcu do otwartego spotkania z samym Słowem, Synem Bożym, Jezusem z Nazaretu, który objawił Ojca. Duch jest duszą i egzegetą Pisma Świętego, będącego Słowem Bożym, spisanym pod Jego natchnieniem. Dlatego też Pismo Święte trzeba “czytać z pomocą tego samego Ducha, z pomocą którego zostało napisane”. Kościół, prowadzony przez Ducha, stara się “osiągnąć coraz głębsze rozumienie Pism świętych”, aby żywić swe dzieci, korzystając w szczególności z refleksji Ojców wschodnich i zachodnich, dociekań egzegetycznych i teologicznych, doświadczeń świadków i świętych.

Cenne są w tym względzie wskazania zawarte w Ogólnym Wprowadzeniu do Lekcjonarza Mszalnego, który stwierdza: “Aby (...) usłyszane słowo Boże mogło przynieść owoc w sercach, potrzebne jest działanie Ducha Świętego, którego natchnienie i pomoc sprawia, iż słowo Boże staje się podstawą czynności liturgicznej oraz normą i podtrzymywaniem całego życia. Działanie Ducha Świętego nie tylko uprzedza każdą czynność liturgiczną, towarzyszy jej i przedłuża ją, lecz także zaszczepia w serce każdego z uczestników (por. J 14, 15-17. 25-26; 15, 26 - 16, 15) to, co podczas proklamacji słowa Bożego jest głoszone całemu zgromadzeniu wiernych, umacnia jedność wszystkich, podtrzymuje różnorakie dary łaski i dodaje siły do wypełnienia wielorakich zadań”.

Wspólnota chrześcijańska kształtuje się zatem każdego dnia, pozwalając się prowadzić Słowu Bożemu, dzięki działaniu Ducha Świętego, i przyjmując dar oświecenia, nawrócenia i pocieszenia, który Duch przekazuje poprzez Słowo. Albowiem “to (...), co niegdyś zostało napisane, napisane zostało i dla naszego pouczenia, abyśmy dzięki cierpliwości i pociesze, jaką niosą Pisma, podtrzymywali nadzieję” (Rz 15, 4).

Podstawowym zadaniem Kościoła jest pomóc wiernym zrozumieć, co to znaczy spotkać Słowo Boże pod przewodnictwem Ducha, jak w szczególności dochodzi do takiego spotkania podczas duchowej lektury Biblii, w jakim znaczeniu Biblia, Tradycja i Nauczycielski Urząd Kościoła są wewnętrznie zjednoczone przez Ducha, jakiej postawy wymaga się od wierzącego, prowadzonego przez Ducha Świętego, którego otrzymał we chrzcie i w innych sakramentach. Piotr Damasceński powiedział: “Ten, kto doświadczył duchowego sensu Pisma, wie, że znaczenie najprostszego słowa Pisma i tego, które jest najmądrzejsze, jest takie samo, a ich celem jest zbawienie człowieka”.

Kościół na różne sposoby krami się Słowem

21. “Całe przepowiadanie kościelne, jak i sama religia chrześcijańska, musi się karmić Pismem świętym i nim się kierować”. To, czego życzył i o co modlił się św. Paweł, a mianowicie, “aby słowo Pańskie rozszerzało się i rozsławiło” (2 Tes 3, 1), urzeczywistnia się na różne sposoby w różnych środowiskach i w różnych przejawach życia Kościoła. Jest to pewien proces, który wymaga czujnej wiary, apostolskiego poświęcenia, mądrej, twórczej i stałej opieki duszpasterskiej oraz uczenia się na podstawie cudzych doświadczeń. Duszpasterstwo bliblijne, czy raczej duszpasterstwo nieustannie ożywiane Biblią jest dziś potrzebne w każdej wspólnocie kościelnej.

W tej perspektywie jedności i wzajemnego oddziaływania, trzeba uznać i ze wszystkich sił wspierać tę dynamikę, według której Słowo Boże się z nami spotyka, dynamikę, która leży u podstaw wszelkiej działalności duszpasterskiej Kościoła: Słowo głoszone i słuchane, chce być Słowem celebrowanym w liturgii i życiu sakramentalnym Kościoła, aby mogło w ten sposób pobudzać do życia według Słowa, poprzez doświadczenie wspólnoty, miłości i misji.

a - W liturgii i w modlitwie

22. W liturgii obrzędy i słowa są ze sobą wewnętrznie powiązane. Kościół nauczył się odkrywać i przyjmować Boga, który mówi w szczególności w modlitwie liturgicznej, a także w modlitwie osobistej i wspólnotowej. Pismo Święte jest, w istocie, rzeczywistością liturgiczną i profetyczną: bardziej niż spisaną księgą jest ono głoszeniem i świadectwem Ducha Świętego o wydarzeniu Chrystusa. Umożliwiło to rozszerzanie się znajomości Pisma i zamiłowania do niego. Proces realizacji litery i ducha Soboru Watykańskiego II odnośnie do używania Słowa w liturgii trwa nadal. Potrzeba w tym względzie jakościowej i wymiernej odnowy, trzeba przypomnieć wiernym niektóre wskazania Soboru i wraz z nimi je rozważać.
W związku z tym należy pamiętać o jednej podstawowej rzeczy, a mianowicie, że Chrystus “jest obecny w swoim słowie, bo gdy w Kościele czyta się Pismo Święte, On sam przemawia”. Stąd też wynika “doniosłe znaczenie [Pisma Świętego] w sprawowaniu liturgii” i zwracanie szczególnej uwagi na wszelkie formy spotkania ze Słowem podczas liturgii: w Eucharystii (niedzielnej), w sakramentach, w głoszeniu homilii, w roku liturgicznym, w Liturgii Godzin, w sakramentaliach, w różnych formach pobożności ludowej, w katechezie mistagogicznej.

Najważniejsza jest Eucharystia, jako “stół Bożego słowa i Ciała Chrystusowego”, wewnętrznie zjednoczonych, zwłaszcza w Dzień Pański: “Jest [ona] miejscem uprzywilejowanym, w którym nieustannie głosi się i kultywuje komunię”. Trzeba sobie uświadomić, że dla bardzo wielu chrześcijan niedzielna Msza św., która jest podstawowym czasem spotkania ze Słowem Bożym, pozostaje również dziś jedynym kontaktem ze Słowem. Świadomość tego powinna pobudzać do gorliwej troski duszpasterskiej o to, by spotkanie ze Słowem w niedzielnej Eucharystii było sprawowane i przeżywane w sposób autentyczny i radosny.

Konkretnie, należy jak najbardziej dbać o liturgię Słowa, przede wszystkim w Eucharystii oraz w innych sakramentach; o wyraźne i zrozumiałe czytanie tekstów; o homilię, by była jasnym i pokrzepiającym odzwierciedleniem Słowa i pomagała interpretować wydarzenia własnego życia i historii w świetle wiary; o modlitwę wiernych, by była odpowiedzią uwielbienia, dziękczynienia i prośby daną Bogu, który do nas przemówił. Trzeba zwrócić szczególną uwagę na Ogólne Wprowadzenie do Lekcjonarza Mszalnego, jak również na Liturgię Godzin. Refleksja nad tym, w jaki sposób jak najlepiej dostosować pod względem duszpasterskim te najstosowniejsze chwile spotkania ze Słowem Bożym, i sprawić, by były one jak najbardziej dostępne dla wiernych, stała się dzisiaj koniecznością.

b - W ewangelizacji i w katechezie

23. “Słowem pisma skutecznie żywi się oraz święcie umacnia także posługa słowa, to jest kaznodziejstwo, nadto katecheza i wszelkie nauczanie chrześcijańskie, w którym homilia liturgiczna powinna zajmować naczelne miejsce”. Jan Paweł II stwierdził, że “dzieło ewangelizacji i katechezy czerpie żywotne soki właśnie z tej więzi ze słowem Bożym”. Jest to jeden z najbardziej oczywistych owoców Soboru Watykańskiego II. Proces ten trzeba kontynuować, rozwijać go i udoskonalać, umacniając jego osiągnięcia i odpowiednio go wspierając. Kościół bowiem wie, że otrzymując w darze Słowo Boże jako swój największy skarb, przyjął również swe największe zadanie: dawać je wszystkim. Warto tu przypomnieć, tytułem przykładu, niektóre aspekty posługi Słowa, w postaci pierwszego głoszenia i katechezy, czy też w ciągu roku liturgicznego, czy w drodze inicjacji chrześcijańskiej, czy w formacji stałej.

W tym celu trzeba mieć na uwadze różne formy przekazu Słowa, a zarazem wciąż nowe wymagania ze strony wiernych w różnym wieku i różnej sytuacji duchowej, kulturowej i społecznej, jak na to wskazuje Dyrektorium ogólne o katechizacji oraz dyrektoria katechetyczne różnych Kościołów lokalnych. W tym kontekście trzeba zwrócić uwagę na oświecanie, oczyszczanie i nadawanie właściwej wartości pobożności ludowej za pomocą Słowa Bożego, z którego sama często czerpie. Trzeba zwłaszcza docenić wszelkie formy przekazu Słowa, które istnieją w Kościele, a o których już po części wspomnieliśmy: lekcjonarze, Liturgia Godzin, katechizm, Liturgia Słowa itp.

W ewangelizacji ważną rolę odgrywa spotkanie z Pismem Świętym. Ono jest jej podstawowym celem: “Katecheza musi być prawdziwym wprowadzeniem do Lectio Divina, czyli do czytania Pisma Świętego, ‘według Ducha’, który żyje w Kościele”; a zarazem jej podstawową treścią: katecheza “powinna wpajać myśl, ducha i postawy biblijne i ewangeliczne poprzez regularny kontakt z tymi tekstami”.
Ze względu na szczególne znaczenie Biblii w kulturze należy przykładać należytą wagę do nauczania o niej w szkole, a zwłaszcza na lekcjach religii.

Szczególną rolę odgrywa Katechizm Kościoła Katolickiego jako “pewna norma nauczania wiary, jak również (...) pożyteczne i właściwe narzędzie służące komunii eklezjalnej”. Nie ma on zastąpić katechezy biblijnej, lecz włączyć ją w jak najpełniejsze nauczanie Kościoła. Słowo Boże trzeba przekazywać wszystkim, również tym, którzy nie potrafią czytać; w szczególności trzeba umieć korzystać z tak wielu środków, jakimi dysponuje współczesna komunikacja. Dlatego skuteczna posługa Słowa Bożego wymaga, aby w sposób kompetentny, nowoczesny i twórczy korzystano z różnych środków społecznego przekazu.

Ze względu na wielkie przemiany kulturowe i społeczne, niezbędna jest katecheza pomagająca wyjaśnić “trudne karty” Biblii, w porządku historycznym, naukowym i moralnym, i wskazująca, jak rozumieć pewne sposoby przedstawiania Boga, mężczyzny i kobiety, moralności, zwłaszcza w Starym Testamencie.

c - W egzegezie i w teologii

24. “Niech studium ksiąg świętych stanie się niejako duszą świętej teologii”Niewątpliwie osiągnięcia w tej dziedzinie po Soborze Watykańskim II pobudzają nas do wychwalania Pana za łaskę Jego Ducha prawdy. Z drugiej strony, skoro Słowo Boże rozbiło wśród nas swój namiot (por. J 1, 14), nie ulega wątpliwości, że sam Duch skłania nas do rozważenia nowych dróg, które Słowo chce urzeczywistnić pośród ludzi naszych czasów, wzywając nas, byśmy przyjęli wyzwania i oczekiwania dzisiejszej ludzkości względem Słowa.

Zagadnienia, które dziś bardzo wyraźnie wysuwają się na pierwszy plan to starania egzegetów i teologów o to, by badać i wyjaśniać Pisma według sensus Ecclesiae, interpretując i głosząc Słowo Biblii w kontekście żywej Tradycji i na odwrót, odkrywając przy tym dziedzictwo Ojców, konfrontując się ze wskazaniami Nauczycielskiego Urzędu Kościoła i pomagając mu w sposób lojalny i mądry w wypełnianiu jego zadań.

W tym kontekście warto przypomnieć wytyczne Optatam totius na temat nauczania teologii, a tym samym ustalania metodologii teologicznego kształcenia pasterzy. Wytyczne te w dużej mierze oczekują jeszcze na realizację. A przecież wskazany przez nie kierunek, w oparciu o tematy biblijne, wytycza drogę, która w trakcie studiów i nauczania może zapewnić odpowiednią syntezę tak w prezbiterach, jak i, pośrednio, w ludzie Bożym. Ponowne odkrycie tychże wskazań soborowych przyczyniłoby się do wzbogacenia samego Słowa Bożego, aktualizowanego z myślą o nauczaniu różnych dyscyplin teologicznych, zawsze w twórczej dialektyce z auditus culturae.

Szczególną uwagę trzeba poświęcić relacji między Objawieniem Bożym a myślą i życiem współczesnego człowieka. W tym kontekście sytuuje się zadanie refleksji w świetle Słowa Bożego nad aktualnym tendencjami antropologicznymi; nad relacją między rozumem i wiarą, które “są jak dwa skrzydła, na których duch ludzki unosi się ku kontemplacji prawdy” i pośredniczą w poznaniu jednej prawdy, która pochodzi od Boga; nad dialogiem z wielkimi religiami, którego celem jest budowanie, w imię Boże, świata bardziej sprawiedliwego i bardziej pokojowego.

Od uczonych wspólnota chrześcijańska oczekuje, że z zapałem, korzystając z “odpowiednich pomocy”, będą pomagać szafarzom Słowa Bożego dawać ludowi Bożemu “pokarm Bożych Pism dla oświecenia umysłu, umocnienia woli i rozpalenia serc miłością Boga”.

d - W życiu wierzących

25. “Nieznajomość Pisma jest nieznajomością Jezusa Chrystusa”. “Jest ( ... ) rzeczą konieczną, aby wszyscy ( ... ) [duchowni i świeccy] pozostawali w zażyłości z Pismem świętym przez pilne czytanie duchowe oraz staranne studium”.

Postęp duchowy, wraz z postępem katechetycznym, stanowi jeden z najpiękniejszych i najbardziej obiecujących aspektów działania Słowa Boga w swoim ludzie. Spotykać się ze Słowem Bożym, modlić się i żyć nim to najwyższe powołanie chrześcijanina. “Powszechnie odwołują się dziś do niego [Pisma Świętego] jednostki i wspólnoty” - stwierdza Jan Paweł II. Jednak liczba ludzi odwołujących się Pisma Świętego wciąż musi wzrastać, a metoda badania Słowa musi odpowiadać jego celowi i być zgodna z posługą Kościoła. Mając na uwadze autentyczną duchowość Słowa, trzeba przypomnieć, że “czytaniu Pisma świętego powinna towarzyszyć modlitwa, aby stało się ono rozmową między Bogiem a człowiekiem. Wszak ‘z Nim rozmawiamy, kiedy się modlimy, i Jego słuchamy, gdy czytamy Boże słowa’”. Tak mówi św. Augustyn: “Twoja modlitwa jest twym słowem skierowanym do Boga. Kiedy czytasz Biblię, Bóg mówi do ciebie; kiedy się modlisz, ty mówisz do Boga”. Z tego też względu niektóre aspekty trzeba uznać za priorytetowe.
Przede wszystkim ze Słowem Bożym trzeba się spotykać w duchu ubóstwa, wewnętrznego i zewnętrznego, zgodnego z postawą samego Słowa: Pan nasz, Jezus Chrystus, „który będąc bogatym, dla was stał się ubogim, aby was ubóstwem swoim ubogacić” (2 Kor 8, 9). Jest to zatem postawa wzorowana na Jezusie, na tym, jak On sam słuchał Słowa Ojca i nam je głosił, wolny od jakiegokolwiek przywiązania do rzeczy i gotowy ewangelizować ubogich (por. Łk 4, 18). “To prawdziwa radość widzieć, jak prości, biedni ludzie biorą do ręki Pismo Święte! Właśnie oni do interpretacji Pisma Świętego i jego aktualizacji mogą, z punktu widzenia duchowego i egzystencjalnego, wnieść więcej przenikliwego światła, niż pewna siebie nauka”.

Trzeba gorąco popierać przede wszystkim tę praktykę korzystania z Biblii, która pochodzi z początków chrześcijaństwa i która była obecna w Kościele w całych jego dziejach. Tradycyjnie nazywa się ją Lectio Divina i wyróżnia się w niej różne etapy (lectio, meditatio, oratio, contemplatio). Pochodzi ona z doświadczenia monastycznego, ale dziś Duch, za pośrednictwem Nauczycielskiego Urzędu Kościoła, zaleca ją duchowieństwu, wspólnotom parafialnym, ruchom kościelnym, rodzinom i młodym. Jan Paweł II napisał: “Konieczne jest (...), aby słuchanie słowa Bożego stawało się żywym spotkaniem, zgodnie z wiekową i nadal aktualną tradycją lectio divina, pomagającą odnaleźć w biblijnym tekście żywe słowo, które stawia pytania, wskazuje kierunek, kształtuje życie”; “posługując się również nowymi metodami, rozważnie dobranymi, zgodnie z duchem czasu”. Ojciec Święty Benedykt XVI w szczególny sposób zachęca młodych, aby “dobrze poznawali Biblię, trzymali ją w zasięgu ręki, aby była dla was niczym kompas wskazujący drogę, którą należy iść”. Wszystkim zaś przypomina: “częste czytanie Pisma Świętego połączone z modlitwą staje się wewnętrzną rozmową, kiedy to czytając, słuchamy Boga, który przemawia, a modląc się, odpowiadamy Mu ufnym otwarciem swych serc”.

Nowość, jaką jest praktykowanie Lectio przez lud Boży, wymaga światłej, cierpliwej i stałej formacji kapłanów, osób konsekrowanych i świeckich, aby móc dzielić się doświadczeniem Boga opartym na wysłuchanym Słowie (collatio). Słowo Boże musi być pierwszym źródłem natchnienia dla życia duchowego wspólnot w różnych praktykach, takich jak ćwiczenia duchowne, rekolekcje, nabożeństwa i różne formy pobożności. Ważnym celem (i kryterium prawdziwości) jest dojrzewanie każdego do osobistej lektury Słowa w perspektywie mądrościowej, mając na względzie chrześcijańskie rozeznawanie rzeczywistości, umiejętność “uzasadnienia nadziei”, którą ma w sobie, gotowość do dawania chrześcijańskiego świadectwa i gorliwe dążenie do świętości. Św. Cyprian, przywołując myśl podzielaną przez Ojców, przypomina: “Wytrwale się módl i praktykuj Lectio Divina. Kiedy modlisz się, rozmawiasz z Bogiem, kiedy czytasz, Bóg rozmawia z tobą”.

“Twoje słowo jest lampą dla moich stóp i światłem na mojej ścieżce” (Ps 119, 105). Pan, który kocha życie, swym Słowem chce oświecać, prowadzić i wspierać wierzących w całym ich życiu, we wszystkich okolicznościach, w pracy, w czasie wolnym, w cierpieniu, w wypełnianiu obowiązków rodzinnych i społecznych, w każdym wydarzeniu, radosnym czy smutnym, tak aby każdy mógł rozeznawać wszystkie rzeczy i wybierać to, co dobre (por. 1 Tes 5, 21), rozpoznając w ten sposób wolę Bożą i wypełniając ją (por. Mt 7, 21).

Pytania

Rozdział II

1. Słowo Boże w życiu Kościoła

Jaką wagę przywiązują do Słowa Bożego w swoim życiu nasze wspólnoty i nasi wierni? W jaki sposób Słowo Boże staje się dla chrześcijan pokarmem? Czy istnieje niebezpieczeństwo zredukowania religii chrześcijańskiej do religii księgi? W jaki sposób w niedzielę oddaje się cześć Słowu Bożemu i nabiera się z nim zażyłości w osobistym i wspólnotowym życiu wiernych? A w dni powszednie? A w najważniejszych dniach i okresach roku liturgicznego?

2. Słowo Boże w formacji ludu Bożego

Jakie podejmuje się inicjatywy, aby przekazywać naszym wspólnotom i poszczególnym wiernym integralne i pełne nauczanie o Słowie Bożym? Czy przyszli kapłani, osoby konsekrowane, odpowiedzialni za różne posługi we wspólnocie (katecheci itp) są w sposób odpowiedni i dostosowywany do aktualnych potrzeb przygotowywani do biblijnej animacji duszpasterstwa? Czy istnieją programy stałej formacji świeckich?

3. Słowo Boże, liturgia i modlitwa

W jaki sposób wierni podchodzą do Pisma Świętego w modlitwie liturgicznej i osobistej? Czy dostrzega się związek między liturgią Słowa i liturgią eucharystyczną, między słowem głoszonym podczas Eucharystii i codziennym życiem chrześcijanina? Czy homilia jest prawdziwym odzwierciedleniem Słowa Bożego? Czego potrzebuje? Czy sakramentowi pojednania towarzyszy słuchanie Słowa Bożego? Czy Liturgia Godzin jest przeżywana jako słuchanie Słowa Bożego i dialog z nim? Czy wzrasta popularność Liturgii Godzin także w ludzie Bożym? Czy można powiedzieć, że ludowi Bożemu nie brakuje możliwości kontaktu z Biblią?

4. Słowo Boże, ewangelizacja i katecheza

W świetle Soboru Watykańskiego II i orzeczeń Nauczycielskiego Urzędu Kościoła na temat katechezy, jakie negatywne i pozytywne zjawiska zauważa się w odniesieniu do relacji między Słowem Bożym i katechezą? W jaki sposób obecne jest Słowo Boże w różnych formach katechezy (inicjacja i formacja stała)? Czy poświęca się należytą uwagę spisanemu Słowu Bożemu i czy zgłębia się je we wspólnotach? Jeśli tak, to w jaki sposób? Jak wygląda inicjacja biblijna różnych kategorii osób (dzieci, młodzież szkolna i starsza, dorośli)? Czy istnieją kursy wprowadzające w lekturę Pisma Świętego?

5. Słowo Boże, egzegeza i teologia

Czy Słowo Boże jest duszą egzegezy i teologii? Czy w sposób odpowiedni respektuje się naturę Słowa Bożego jako Słowa objawionego? Czy przedrozumienie wiary ożywia i wspiera dociekania naukowe? Jakiej metody używa się zazwyczaj przy analizie tekstu? Jaką rolę odgrywają dane biblijne w refleksji teologicznej? Czy we wspólnotach istnieje zapotrzebowanie na duszpasterstwo biblijne?

6. Słowo Boże a życie wierzącego

Jaki wpływ ma Pismo Święte na życie duchowe ludu Bożego? A duchowieństwa? A osób konsekrowanych? A wiernych świeckich? Czy przyjmujemy postawę ubóstwa i zaufania, której przejawem jest Magnificat Maryi? Dlaczego pogoń za dobrami materialnymi przeszkadza w słuchaniu Słowa Bożego? Głoszenie Słowa Bożego podczas Eucharystii i innych liturgii ma wielkie czy małe znaczenie w przekazie wiary? Dlaczego różni chrześcijanie czują się obojętni na Biblię? Czy praktykuje się Lectio Divina? W jakiej formie? Jakie czynniki temu sprzyjają, a jakie to utrudniają?


Tekst podajemy za: www.vatican.va