Te słowa Ojca Świętego Jana Pawła II określają duchową sylwetkę osoby, która czyta słowo Boże w liturgii i sposób jej wykonania.

Początki liturgii słowa i związanej z nią posługi odczytywania Pisma św. wiernym, znajdujemy już na kartach Starego Testamentu. W pierwszych wiekach rolę lektorów spełniali mężczyźni lub młodzieńcy. Wymagano od nich przykładnego życia, a zwłaszcza bohaterskiej postawy i wytrwania w wierności podczas prześladowań. Od IV stulecia funkcję lektorów pełnią chłopcy w wieku 14-18 lat. W czasach późniejszych zakładano przy katedrach i parafiach specjalne szkoły lektorów. Od początku średniowiecza funkcję lektorów przejęli kapłani. Dopiero Sobór Watykański II przywrócił do liturgii funkcję lektora.

Według Ogólnego Wprowadzenie do Mszału Rzymskiego: „wielkość i znaczenie głoszenia słowa Bożego w liturgii Kościoła domaga się, aby we wspólnocie parafialnej istniał zespół lektorów młodszych i starszych, a także aby określone były sposoby angażowania do spełniania tej funkcji liturgicznej osób nie będących w żadnej wspólnocie diakoijnej. Trzeba też ukazać perspektywę wzrastania w tym posługiwaniu wszystkim, których Bóg na tę drogę wzywa....”

Kiedy więc: Bóg wypowiada swoje Słowo, zawsze oczekuje odpowiedzi, która jest słuchaniem i uwielbieniem... Duch sprawia, że ta odpowiedź staje się skuteczna, tak iż słowu usłyszane w czynnościach liturgicznych znajdują również pokrycie w życiu zgodnie z upomnieniem wprowadzajcie słowo w czyn, a nie bądźcie tylko słuchaczami. (WTPLM 6)

Lektor, jest ustanowiony do wykonywania czytań Pisma Świętego z wątkiem Ewangelii. Może on podawać intencje modlitwy powszechnej, a gdy nie ma psałterzysty, może też wykonać psalm między czytaniami. (OWMR 66)

Lektor ma własną funkcję w czasie sprawowania Eucharystii i powinien ją spełniać osobiście, choćby byli obecni duchowni. Do funkcji lektora można wybierać nie tylko tych, którzy posiadają odpowiednie możliwości głosowe i dykcyjne, odwagę i swobodę występowania przed większą zbiorowością, nie odpychający wygląd zewnętrzny, ale przede wszystkim:
1. prowadzą właściwy styl chrześcijańskiego życia,
2. prowadzą odpowiednie życie sakramentalne,
3. są zaangażowani w sprawy Kościoła i rodziny.

W spełnianiu funkcji liturgicznej lektor powinien przestrzegać następujących zasad:
a. Przed każdą swoją posługą postara się ją należycie przygotować, aby wierni mogli łatwiej uczestniczyć w liturgii Słowa.
b. Lektor troszczy się, aby lekcjonarze i Ewangeliarz były odpowiednio przechowywane w zakrystii oraz używane z szacunkiem zarówno przez niego samego jak i przez innych. Po zaznaczeniu czytania i przygotowaniu się do posługi, zanosi go na ambonę (jeśli nie będzie niesiony w procesji wejścia).
c. Wskazane jest, aby lektor ubrany w albę wchodził do ołtarza z zespołem ministranckim i z prezbiterium podchodził do ambony. Może on jednak zająć miejsce poza prezbiterium i nie iść w procesji wejścia. Nie wkłada wtedy także alby, ale odpowiedni piękny strój. Jeżeli posługę lektora pełni kobieta, nie idzie w procesji wejścia z ministrantami, lecz podchodzi do ambony spoza prezbiterium. Powinna także zadbać o odpowiedni strój.
d. Nie należy nieść w procesji wejścia lekcjonarza, z którego będą czytane lekcje poprzedzające Ewangelię. Wnosi się tylko Ewangeliarz albo księgę wykorzystywaną w tym charakterze (Pismo święte). W razie braku diakona księgę tę może wnieść pierwszy lektor. Jeśli przewiduje się procesję przed Ewangelią, a lektor nie wnosi Ewangeliarza w czasie procesji wejścia, to można tę księgę położyć na ołtarzu jeszcze przed rozpoczęciem Mszy świętej.
e. Podchodzi do ambonki po skończonej kolekcie i odpowiedzi wiernych: "Amen". Jeśli jest przewidziany komentarz, podchodzi dopiero po jego zakończeniu.

Ubogaceniem liturgii są Msze św. wspólnotowe lub wielkie uroczystości, kiedy ze względu na zasługi dla Kościoła, czy z racji szczególnego przywileju dopuszcza się wiernych, nie będących lektorami, do czytania tekstów w czasie liturgii. Lektor powinien czuć się odpowiedzialnym za to, aby wchodzący w jego kompetencje, dobrze wypełnił tę funkcję. Dlatego posiadając odpowiednie kompetencje może je teraz wykorzystać, przekazując poznaną wiedzę do przygotowania mającego czytać tekst, w taki sposób, aby liturgia miała uporządkowany przebieg, a wierni skorzystali z nadzwyczajnej posługi. Należy wytłumaczyć przede wszystkim tajemnicę miejsca, słowa, jego przekazu, a także odpowiednich testów, zachowania i czytania, jakby to czytanie wykonywało się samemu. Przygotowanie to powinno nastąpić kilka dni wcześniej przed liturgią. Należy odsłuchać czytany tekst, skorygować błędy, aż do idealnego wykonania go (trema mokłaby spowodować zaistnienie błędów). Lektor, poza wymienionymi, może spełniać, z powodu swojej formacji i wiedzy, różnorakie funkcje w zgromadzeniach liturgicznych. Wszystko uzależnione jest od potrzeb duszpasterskich według zwyczajów miejscowych. Można w parafii stworzyć i zespół uroczystej asysty liturgicznej, lektorzy mogą kierować porządkiem procesji, zbierać ofiary "na tacę", wypełniać zadania kościelnego, pouczać ministrantów, pomagać w przygotowaniu większych uroczystości (np. 1 Komunia św., odpust parafialny, bierzmowanie), wykonywać potrzebne prace nad upiększeniem miejsca świętego, dbać o przedmioty liturgiczne, wykonywać odpowiednie dekoracje (np. ołtarz na "Boże Ciało").