Zamilknij i słuchaj

Szkoła modlitwy człowieka zabieganego

Modlitwa to spotkanie z Bogiem. Przyjęło się nawet mówić, że to rozmowa z Nim. Tak jakby milczenie nie mogło już być modlitwą. Na pewno jednak, jeśli ma to być prawdziwe spotkanie, prawdziwy dialog, trzeba dopuścić Boga do głosu. On pewnie się nie zniecierpliwi ludzkim gadulstwem, może tak samo obdarzy łaskami, ale przecież pamiętasz wcześniejszą lekcję, że pierwszym motywem Twojej modlitwy powinno być uczczenie Boga? Jeśli tak, to rozumiesz, że czcząc wypadałoby też dopuścić Go do głosu.

Bóg mówi do człowieka na różne sposoby. Przez głos sumienia, przez to, co dzieje się w naszym życiu – spotkanych ludzi, przeczytane książki i inne, podobne. Ale pierwszym i podstawowym słowem, jakie do nas kieruje, jest Jego słowo zawarte w Piśmie Świętym. Nie bez powodu lektor na Mszy kończąc czytanie przypomina: „Oto słowo Boże”. Jeśli chcesz Boga usłyszeć, to przede wszystkim przez lekturę Biblii.

Mówi się czasami, że czytanie Biblii to trudna rzecz. Nie wierz takim opiniom. Bywają  księgi trudniejsze. Ale sposób przekazu większości jest dość prosty. Pamiętaj tylko, że czytając Pismo Święte musisz pozbyć się swoich wyobrażeń. Nie, nie wszystkich. Wyobrażeń o Bogu, o tym co Mu wolno, a czego nie. Zapomnij także o swojej kulturze, wychowaniu, które każe Ci postępować tak czy inaczej. Czytaj sercem. Musisz wejść w treść księgi i pozwolić się jej nieść. Nie odwrotnie. Pozwoli Ci to faktycznie poznać Boga i odrzucić Jego karykatury, jakie wskutek ludzkiej ułomności być może rozpanoszyły się w Twoim umyśle. I pomoże zrozumieć, czego Bóg od nas, ludzi, oczekuje. Odpowiedź na pytanie czego od ciebie osobiście, zostaw na później.

Jak dobrać sobie odpowiedni tekst? Chyba najlepiej po kolei. Księga po księdze. Zaczynając od Nowego Testamentu, potem wracając do Starego, by na koniec jeszcze raz przeczytać Nowy. Można trzymać się czytań mszalnych, ale to pozbawi Cię możliwości szerszego poznania Starego Testamentu. Raczej unikaj czytania fragmentów wybieranych na zasadzie losowego otwarcia Biblii. Dlaczego? Bo istnieje silna pokusa szukania w tak znalezionym fragmencie Pisma Świętego konkretnej odpowiedzi na aktualne pytania. A Bóg nie jest wróżką i nie działa na nasze zamówienie. Szukanie na siłę takiej odpowiedzi wypacza czasem to, co Bóg naprawdę do nas mówi. Bo mówi najczęściej na zupełnie inny temat, niż oczekujemy. Tak jak w Ewangelii Jana, gdzie Jezus dość często nie odpowiada wprost na pytania swoich słuchaczy, ale stawia problem w znacznie szerszej perspektywie.

Najlepszą metodą czytania konkretnego fragmentu Pisma Świętego jest tzw. metoda lectio divina. Składa się ona z czterech etapów: czytania, rozważania, modlitwy i kontemplacji. Najpierw więc uważnie przeczytaj. Potem staraj się dogłębnie zrozumieć. Uważaj: najpierw zrozumieć sam tekst. Dopiero potem zapytaj, co w nim znajdujesz dla siebie. Jeśli nie zrozumiesz tekstu, wtedy i wnioski, jakie będziesz próbował wyciągać dla własnego życia, mogą okazać się błędne.

Biblijne komentarze są cenną pomocą w lekturze Biblii. Ale pamiętaj, że czytasz po to, by poznać Boga. Jeśli więc korzystasz z komentarzy, to głównie po to, by przez poznanie realiów takiej czy innej wypowiedzi lepiej zrozumieć biblijne przesłanie. Nie dla ubogacenia swojej wiedzy.

Gdy czytasz, zwróć uwagę na intencje autora. Uczeniej nazywa się to: gatunek literacki. Musisz to wyczuć. Przypowieść nie jest relacjonowaniem faktów. Syn marnotrawny tak naprawdę nie istniał, więc nie ma sensu wgłębiać się zbytnio w jego psychikę. Gdy czytasz opis cudu w Kanie Galilejskiej,  najpierw zwróć uwagę na fakty, potem zapytaj o proroctwa, jakie w tej scenie Jezus spełnia. Nie traktuj apokaliptycznego obrazu jak kroniki, a polemiki jak spokojnej wykładni tez. Jeśli potrafisz, zwróć uwagę na strukturę tekstu. Ona też czasami odsłania zamysł autora.  A przede wszystkim zwracaj uwagę na kontekst, w którym pada dane stwierdzenie, czy w którym umieszczona jest jakaś opowieść. Mowa Jezusa nieraz wyjaśnia jakiś czyn. Czasem zaś jest odwrotnie. Wyrwanie zdania czy większej części z kontekstu wypacza nieraz istotę biblijnego przekazu.

Wedle zasad lectio divina potem powinna nastąpić modlitwa nawiązująca jakoś do biblijnego przekazu. Następnie – trwanie przed Bogiem, kontemplowanie. Wtedy naprawdę pozwalasz mówić Bogu. Pozwalasz, by to, co przeczytałeś, wnikało w Twoje serce. Tak się modląc pewnego dnia odkryjesz ze zdziwieniem,  jak bardzo biblijne prawdy przeniknęły Twój sposób myślenia. Jako że jesteś człowiekiem zabieganym, tyle o metodzie wystarczy (jeśli chcesz wiedzieć więcej, zajrzyj TUTAJ). Ale koniecznie zwróć uwagę na jeszcze jedno.

Istnieje w życiu chrześcijanina pokusa dopasowywanie na siłę biblijnego przesłania do konkretnej sytuacji życiowej. Nie martw się, jeśli nie wiesz, jak zastosować dany fragment Biblii do swojego życia. Gdy czytasz o trędowatym, który jako jedyny wrócił podziękować Jezusowi za uzdrowienie, nie zmuszaj się do dziękowania, jeśli jeszcze nie widzisz za co. Poczekaj. Przyjdzie chwila, gdy zrozumiesz. Gdy czytasz o przemienieniu na górze Tabor, nie myśl, że teraz oto Bóg Cię wzywa do wyjścia w góry. Poczekaj. Być może miałeś w swoim życiu już wiele Taborów, do których wracasz w chwilach ciemności, a może ta chwila dopiero nadejdzie. Nie spiesz się. Nie wymuszaj, by już, tu i teraz zobaczyć oczyma swojego serca chwałę Jezusa. A gdy przeczytasz o uzdrowieniu opętanego z Gerazy, nie myśl, że jesteś opętany. Być może jednak przyjdzie chwila w twoim życiu, gdy będziesz wył z bólu i rozpaczy. Wtedy daj się Jezusowi uzdrowić….

Na dziś dość już gadania. Zamilknij. Weź do ręki Pismo Święte. Otwórz je i słuchaj.