Katecheza przedchrzcielna w Kościele katolickim

Liturgia słowa

Liturgia Słowa nie tylko objaśnia istotne gesty związane z Liturgią sakramentu, lecz ma na celu pogłębienie wiary zgromadzonej wspólnoty, która ma przyjąć do swego grona nowego członka. Przede wszystkim rodzice i chrzestni mają sobie uświadomić, że chrzest o który proszą dla swych dzieci, nie jest gestem zwyczajowym, ale włączeniem w tajemnicę Chrystusa i Kościoła.

Głoszenie słowa Bożego oświeca zgromadzenie prawdą objawioną i pobudza ich do udzielania odpowiedzi wiary, nieodłącznej od chrztu. Chrzest jest bowiem w szczególny sposób "sakramentem wiary", ponieważ jest sakramentalnym wejściem w życie wiary.

Po słuchaniu Słowa Bożego następuje modlitwa powszechna, która kończy krótka Litania do Świętych. Kościół wzywa wstawiennictwa Świętych w tak ważnej okoliczności swego życia, wyznając swą łączność z tymi, którzy przez współpracę z łaską Bożą w pełni urzeczywistnili swe powołanie chrześcijańskie.

Po zakończeniu wezwań do Świętych następuje modlitwa z egzorcyzmem i włożenie ręki.

Modlitwa z egzorcyzmem jest pokornym błaganiem Boga, aby uwolnił dzieci od grzechu pierworodnego i dał im udział w decydującym zwycięstwem zmartwychwstałego Chrystusa nad szatanem.

Po modlitwie z egzorcyzmem kapłan kładzie w milczeniu rękę na dziecku. Gest ten oznacza przy6jęcie dziecka pod opiekę i wpływ Kościoła, w którym moc Zbawiciela będzie go chronić i umacniać .

Obrzęd chrztu

Woda chrzcielna zostaje poświęcona przez modlitwę epikletyczną (albo podczas obrzędów chrztu, albo w czasie Wigilii Paschalnej). Kościół prosi Boga, by przez swojego Syna i mocą Ducha Świętego zstąpił na tę wodę, aby ci, którzy zostaną w niej ochrzczeni, "narodzili się z wody i z Ducha" (J 3,5).

Po poświęceniu wody celebrans zwraca się do rodziców i chrzestnych i przypomina im obowiązek wychowania dzieci w wierze Kościoła. Stąd tak ważne jest życie wiary samych rodziców i chrzestnych.

Następuje wówczas istotny obrzęd sakramentu – chrzest w sensie ścisłym. Oznacza on i urzeczywistnia śmierć dla grzechu i wejście w życie Trójcy Świętej przez upodobnienie do Misterium Paschalnego Chrystusa. W sposób najbardziej znaczący dokonuje się chrztu przez trzykrotne zanurzenie w wodzie chrzcielnej. Już od starożytności może on być także udzielany przez trzykrotne polanie wodą głowy kandydata.

W Kościele łacińskim trzykrotnemu polaniu wodą towarzyszą słowa szafarza: "N., ja ciebie chrzczę w imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego".

Namaszczenie krzyżmem świętym, wonnym olejem poświęconym przez biskupa, oznacza dar Ducha Świętego dla neofity. Stał się onchrześcijaninem, to znaczy "namaszczonym" Duchem Świętym, wszczepionym w Chrystusa, który jest namaszczony jako kapłan, prorok i król.

Biała szata ukazuje, że ochrzczony "przyoblekł się w Chrystusa" (Ga 3,27) i zmartwychwstał z Chrystusem.

Świeca zapalona od paschału oznacza, że Chrystus oświecił neofitę i że ochrzczeni są w Chrystusie "światłem świata" (Mt 5,14).

Uroczyste błogosławieństwo kończy obrzęd udzielania chrztu. Podczas chrztu niemowląt szczególne miejsce zajmuje błogosławieństwo matki.