Filadelfia – posługa jedności

Skąpe informacje nie dają obrazu wspólnoty, do której święty Jan skierował szósty z siedmiu listów Apokalipsy. Dzisiejsze Alasehir swoja antyczną nazwę wywodzi  od Attalosa II, brata założyciela miasta, Eumenesa II, króla Pergamonu. Bratnia wierność Attalosa dała mu przydomek Philadelphos, co na język polski można przetłumaczyć „ten, który kocha swojego brata. Źródła historyczne mówią o licznych trzęsieniach ziemi, jakie nawiedzały miasto. Z tego powodu wielu jego mieszkańców wolało przebywać w okolicznych wsiach, a ci, którzy decydowali się na stały pobyt, byli nazywani szaleńcami. Mimo to miasto było nazywane małymi Atenami. Być może z racji dorocznych uroczystości ku czci Dionizjosa. Miasto słynęło również z produkcji wina, o czym świadczą wizerunki Bachusa i bachanek na monetach. Śladów po starożytnej świetności, jak i śladów po Kościele w Filadelfii – niestety – pozostało niewiele. Zaledwie cztery kolumny starożytnej bazyliki.

O początkach Kościoła w tym mieście nie wiemy nic, a z Apokalipsy możemy wnioskować, że rozwijał się obok tamtejszej wspólnoty żydowskiej. Więcej dowiadujemy się w listu świętego Ignacego Antiocheńskiego. Wyłania się z niego wspólnota dojrzała, ciesząca się pokojem, potrafiąca wspierać inne Kościoły w sytuacji grożącego im rozłamu. To od niego dowiadujemy się, że dzięki modlitwie i współczuciu wiernych z Filadelfii Kościół w Antiochii Syryjskiej „żyje w pokoju”. O umiejętności mediacji świadczy fakt, iż Ignacy prosi o wysłanie do Antiochii posła w osobie jednego diakona, „który by tam pojechał, a gdy się razem zgromadzą, radował się wspólnie z nimi i wielbił Imię Boże”. Prosząc o tę posługę być może kierował się tym, co we wspólnocie filadelfijskiej zobaczył i doświadczył. Warto przytoczyć dłuższy fragment jego listu:

„Ja wszakże znalazłem u was nie podział, lecz oczyszczenie. Ci bowiem, co należą do Boga i Jezusa Chrystusa, wszyscy są z biskupem. A i ci, co nawróciwszy się wejdą do jedności Kościoła, także będą należeć do Boga, aby mogli żyć według Jezusa Chrystusa (…) Starajcie się zatem uczestniczyć w jednej Eucharystii. Jedno bowiem jest Ciało Pana naszego Jezusa Chrystusa i jeden kielich, by nas zjednoczyć z Krwią Jego, jeden ołtarz, jak też jeden biskup razem z kapłanami i diakonami, współsługami moimi. W ten sposób wszystko, co czynicie, będziecie czynić po myśli Bożej.”

Widać posługa jednania musiała bardzo leżeć na sercu świętemu Ignacemu, skoro jeszcze raz prosił w liście: „Nie czyńcie nic bez biskupa, strzeżcie swego ciała jako świątyni Bożej, kochajcie jedność, unikajcie podziałów, stańcie się naśladowcami Jezusa Chrystusa tak, jak On jest naśladowcą swego Ojca.”

Warto na koniec dodać, że towarzyszami męczeństwa świętego Polikarpa w Smyrnie było dwunastu mieszkańców Filadelfii.