Nowa Kultura

Jeszcze zwróćmy uwagę na przymiotnik "nowy" w wyrażeniach "nowy człowiek", "nowa wspólnota", "nowa kultura". Jest on zaczerpnięty z Pisma świętego. Nie chodzi o nowość w znaczeniu "nowoczesność". Ludzie dzisiejsi są często zafascynowani tą nowością; chcieliby, żeby wszystko było nowe, to znaczy inne w stosunku do tego, co było przedtem, dawniej; z pewną pogardą patrzą na rzeczy już przedawnione (na Zachodzie np. książki wydane przed trzema laty są już uważane za nieaktualne, a wszyscy rzucają się na to, co najnowsze). Objawia się wszędzie jakaś żądza nowości. Stawia się znak równości pomiędzy "nowy" a "lepszy", "doskonalszy", zakładając, że to co nowsze, musi być doskonalsze od tego, co było przedtem. U podstaw takiej oceny leży jakieś bezgraniczne zaufanie do idei ewolucji, postępu. Głosi się hasła postępu we wszystkich dziedzinach życia; głosi się teorię ewolucji, która mówi, że powstają coraz doskonalsze formy, przyjmuje się tę teorię w zakresie nieograniczonym, stosując do wszystkich przejawów życia ludzkiego, dochodzi się do tego, że ocenia się to, co jest historycznie młodsze zawsze jako lepsze. Stąd jakaś pogoń za nowością, nowoczesnością, za modą (bo moda ciągle coś nowego ludziom sugeruje). Stąd też dość powszechnie ludzie, zwłaszcza na Zachodzie, ulegają pewnemu schematowi myślenia, który stawia ich wobec alternatywy: konserwatysta - progresista. Wszystko próbuje się oceniać według tego schematu. Kiedy wybrano nowego papieża - Jana Pawła II, od razu pojawiły się spekulacje: czy on będzie papieżem konserwatywnym czy postępowym? Potem wnet pojawiły się zarzuty: jednak konserwatywny, bo staje w obronie życia dzieci nie narodzonych, bo nie pozwala na rozwody, na święcenia kapłańskie dla kobiet itp. (...)

Jeżeli mówimy: nowa kultura, nowa wspólnota, nowy człowiek, to musimy pamiętać, że słowo "nowe" czerpiemy z Objawienia Bożego, z Pisma świętego, gdzie jest mowa o nowym człowieku, o nowym stworzeniu, a w Apokalipsie powiedziane jest: Oto czynię wszystko nowe (Ap 21,5). Słowo "nowy" w Piśmie świętym łączy się z tajemnicą Wcielenia i Odkupienia człowieka, z nową rzeczywistością, którą jest Zmartwychwstanie Chrystusa. Ono konstytuuje nowy porządek, który jest dla człowieka porządkiem ostatecznym.

Chrześcijańska teoria ewolucji jest inna niż ta, którą się nam sugeruje. Natura ludzka osiągnęła szczyt swojego rozwoju, swojego wyniesienia, doskonałości wtedy, kiedy Bóg ją przyjął, kiedy Bóg ją odnowił. W Zmartwychwstaniu Chrystusa człowiek osiągnął najwyższy szczyt, jaki może osiągnąć w swoim rozwoju, w swojej ewolucji. Dlatego Chrystus zmartwychwstały, nowy Adam, nowe człowieczeństwo - to jest ta rzeczywistość wiecznie "nowa", a w stosunku do niej wszystko będzie stare; nic nie może już prześcignąć tej rzeczywistości. Chrystus zmartwychwstały przez swojego Ducha daje nam udział już teraz w tej rzeczywistości. Ta rzeczywistość w nas już się może rozwijać, wzrastać - w tym sensie wzrasta w nas nowy człowiek, a wśród ludzi powstaje nowa wspólnota.

Jeżeli te wartości staramy się rzeczywiście wprowadzać we wszystkie dziedziny życia, jeżeli staramy się przenikać nimi wszystkie przejawy życia ludzkiego - kulturę, życie społeczne, gospodarcze, a nawet polityczne, to wtedy tworzymy nową kulturę. Nowy człowiek nie może nie tworzyć nowej kultury, bo człowiek jako osoba jest twórczy, musi wyrażać na zewnątrz te wartości, którymi żyje; musi te wartości wprowadzać w różne dziedziny życia. Ta twórczość nowego człowieka, inspirowana przez nowe spojrzenie człowieka, to właśnie jest nowa kultura. Dlatego działalność prawdziwie chrześcijańska, prawdziwie chrześcijańska obecność w świecie nie może zamknąć się tylko w sprawach wewnętrznych, ale we wszystkich dziedzinach życia nowy człowiek musi podejmować inicjatywy zmierzające do wprowadzenia właściwego, Bożego ładu, nowy człowiek musi budować szeroko pojętą nową kulturę.