Szaty liturgiczne w Kościele katolickim

Szatą liturgiczną wspólną dla duchownych i ministrantów wszystkich stopni jest alba, przepasana w biodrach paskiem, jeżeli nie jest uszyta w taki sposób, że przylega do ciała nawet bez paska. Jeżeli alba nie osłania dokładnie zwykłego stroju koło szyi, przed włożeniem alby należy włożyć humerał. Albę można zastąpić komżą, ale nie wtedy, gdy się wkłada ornat lub dalmatykę lub gdy zamiast ornatu czy dalmatyki nakłada się samą stułę.

Kapłan odprawiając Mszę oraz inne czynności liturgiczne połączone bezpośrednio z Mszą, na albę i stułę wkłada ornat, chyba że przewidziano inną szatę.

Szatą własną diakona jest dalmatyka, którą wkłada na albę i stułę.

Usługujący niżsi od diakona mogą włożyć albę lub inną szatę prawnie zatwierdzoną w poszczególnych krajach.

Kapłan nosi stułę zawieszoną na szyi i zwisającą na piersi; diakon zakłada stułę na lewe ramię, prowadzi ją ukośnie przez piersi do prawego boku i tam ją spina.

Kapy używa kapłan podczas procesji oraz innych czynności liturgicznych zgodnie z przepisami dotyczącymi poszczególnych obrzędów.

Konferencje Episkopatu mogą opracować i przedstawić Stolicy Apostolskiej propozycje dotyczące przystosowania kształtu szat liturgicznych do potrzeb i zwyczajów poszczególnych krajów.

Do sporządzania szat liturgicznych oprócz tradycyjnych materiałów można używać tkanin naturalnych, właściwych danemu krajowi oraz tkanin sztucznych, byleby odpowiadały powadze liturgii i osoby. Decyzja w tej sprawie należy do Konferencji Episkopatu.

Piękno i wartość każdej szaty liturgicznej zależą od użytego materiału i formy szaty a nie od nadmiaru dodatkowych ozdób. Dozwolone są ozdoby figuralne czy symbole wskazujące na sakralny charakter tych szat, ale nie takie, które nie przystoją ich sakralnemu charakterowi.

Kolory liturgiczne
Rozmaitość kolorów szat liturgicznych ma uzewnętrzniać charakter sprawowania misteriów wiary, a także ideę rozwoju życia chrześcijańskiego w ciągu roku liturgicznego.

Co do koloru szat liturgicznych należy zachować tradycję, mianowicie:

a/ Koloru białego używa się w Oficjach i Mszach Okresu Wielkanocnego i Narodzenia Pańskiego, w święta i wspomnienia Chrystusa Pana, z wyjątkiem tych, które dotyczą Jego Męki; w święta i wspomnienia Najświętszej Maryi Panny, świętych Aniołów, Świętych którzy nie byli męczennikami, w uroczystość Wszystkich Świętych /1 listopada/ i św. Jana Chrzciciela /24 czerwca/, w święta św. Jana Ewangelisty /27 grudnia/, Katedry św. Piotra /22 lutego/ i Nawrócenia św. Pawła /25 stycznia/.

b/ Koloru czerwonego używa się w niedzielę Męki Pańskiej, w Wielki Piątek, w niedzielę Zesłania Ducha Świętego, w Mszach ku czci Męki Pańskiej, w główne święta Apostołów i Ewangelistów i dni Świętych Męczenników.

c/ Koloru zielonego używa się w Oficjach i Mszach Okresu Zwykłego.

d/ Koloru fioletowego używa się w okresie Adwentu i Wielkiego Postu. Można go również stosować w Oficjach i Mszach za zmarłych.

e/ Koloru czarnego można używać w Mszy za zmarłych.

f/ Koloru różowego można użyć w niedzielę Gaudete /3 Adwentu/ i w niedzielę Laetare /4 Wielkiego Postu/. Konferencje Episkopatu mogą ustalić i przedstawić Stolicy Apostolskiej inne zasady, które by lepiej odpowiadały potrzebom i duchowi poszczególnych narodów.

W dni bardziej uroczyste można używać wspanialszych szat liturgicznych, chociażby nie były one w kolorze dnia.

Msze obrzędowe odprawia się w kolorze przewidzianym dla tej Mszy, albo w białym, albo w świątecznym; Msze w różnych potrzebach w kolorze dnia lub okresu, albo w kolorze fioletowym, jeżeli mają charakter pokutny, np. nr 33, 39, 52; Msze wotywne w kolorze przewidzianym dla tej Mszy albo w kolorze dnia, albo okresu liturgicznego.

(wg Wprowadzenia do Mszału Rzymskiego)