Rachunek sumienia według Ojców Pustyni

Starzec powiedział komuś: „Jeśli nawiedzi cię myśl pyszna lub wyniosła, zrób rachunek sumienia, czy przestrzegasz wszystkich przykazań Bożych. Czy miłujesz swych nieprzyjaciół (por. Mt 5,44), czy cieszysz się, gdy chwalą twego przeciwnika, czy smucisz się z jego poniżenia. Czy uznajesz, że ty jesteś sługą nieużytecznym (por. Łk 17,10) i gorszym od wszystkich grzeszników. Wtedy, gdy będziesz tak siebie oceniał, to jak gdybyś naprawił wszystko. Takie twoje myślenie uwolni cię bowiem od tego wszystkiego”.