Słowo w kruchym ciele

Bóg filozofów jest Bogiem wiary

Myśl grecka posługiwała się również terminem Logos. Ten kontekst musiał znać św. Jan. Ujmując rzecz najprościej: Logos oznaczał u Greków ukryty sens rzeczywistości, ostateczną rację tego, co istnieje. Niektórzy filozofowie widzieli w Logosie pośrednika między Bogiem-Absolutem a światem. Święty Jan ogłasza, że Logos stał się konkretnym człowiekiem: Jezusem, synem Maryi z Nazaretu. Dla starożytnej myśli filozoficznej to brzmiało jak obraza dla rozumu. Sens świata nie może przecież mieszkać w źdźble, jakim jest pojedynczy, śmiertelny człowiek!

A jednak to jest właśnie sedno chrześcijaństwa: sens świata nie jest tylko jakąś ogólną ideą wpisaną w świat, nie jest też tylko myślą istniejącą w Bogu. Sens świata odsłania się w Betlejem: w kruchym ludzkim ciele. Tam sens stał się ciałem. „Ów sens jest zwrócony do nas. Sens zna nas, woła nas, prowadzi nas. Sens skierowany jest do każdego osobiście. On sam jest osobą: Synem żyjącego Boga, który narodził się w betlejemskiej stajence” – stwierdza papież Benedykt XVI. W osobie Jezusa Chrystusa Bóg filozofów (wieczny Absolut, praźródło rzeczywistości, odwieczny sens) spotyka się z Bogiem wiary (kochający Stwórca świata, Zbawiciel).

„Wszystko przez Nie (Słowo) się stało…” (J 1,3). „Świat stał się przez Nie” (J 1,8) – te zdania zwracają uwagę na stwórczą moc Słowa. Nowy Testament odnosi bez wahania starotestamentalne teksty mówiące o Bogu-Stwórcy do Chrystusa. Całe stworzenie jest zwrócone ku Chrystusowi. Ewangelia św. Jana zawiera polemikę z twierdzeniami sekt gnostyckich, aktywnych w pierwszych wiekach po Chrystusie, które przeciwstawiały Boga-Stwórcę i Boga-Odkupiciela. Święty Jan akcentuje, że stworzenie i zbawienie ma jednego Autora.

Słowo ma w sobie życie i światło – to kolejny motyw Prologu. Bóg jest źródłem życia jako Stwórca. Chrystus – Logos daje ludziom życie wieczne, przekazuje życie, które jest w samym Bogu. Światło to symbol objawiającej mocy Słowa. Chrystus objawia prawdę o Bogu i o człowieku, rozprasza ciemności kłamstwa i grzechu. W Nim wszystko ożywa i wszystko się rozjaśnia. Wiersze 6–9 i potem jeszcze wiersz 15 ujmują skrótowo misję św. Jana Chrzciciela, który wskazał na Chrystusa jako prawdziwą światłość świata.