Uczyć się od Kościołów Wschodu

Wezwał on katolików, aby wzorowali się na chrześcijanach tradycji wschodniej, dla których – jak podkreślił – „liturgia nie jest tylko świętem we wspólnocie, ale jest rozumiana jako wydarzenie kosmiczne”.

Zdaniem szwajcarskiego kardynała kurialnego, dla ekumenizmu ważna jest refleksja nad pierwotną postacią liturgii, taką, jaką sprawowano w pierwszych wiekach chrześcijaństwa. Mówca wskazał przy tym na odnowę liturgiczną, jaką wprowadzili w XX wieku katolicy i protestanci. Dodał, że dzięki nawiązaniu do początków chrześcijaństwa pojawiło się wiele wspólnych elementów liturgicznych.

Uczestniczący w kongresie anglikański teolog Paul Bradshaw zwrócił uwagę, że w poszukiwaniu „pierwotnych” form nabożeństwa historycy ciągle natykali się na trudności. Jego zdaniem dowodzi to, że od początku dziejów chrześcijaństwa obrządki nie były tak jednolite, jak dotychczas przypuszczano, ale że cechowała je raczej wielka różnorodność, co nie przeszkadza, aby w dalszym ciągu szukać wspólnych elementów.

Bradshaw zwrócił ponadto uwagę, że porządek czytań biblijnych, wprowadzony w Kościele katolickim po Soborze Watykańskim II (1962-65), z czasem – częściowo lub w całości – przejęło wiele Kościołów Reformacji. W wielu językach uzgodniono też wspólne teksty podstawowych modlitw, jak Ojcze Nasz czy Wyznanie Wiary. Obecnie natomiast obserwuje się tendencję, aby zamiast dalszego poszukiwania wspólnych elementów w liturgii, dawać wyraz raczej własnej tożsamości wyznaniowej.

Okazją do przeprowadzenia Kongresu Liturgicznego w Würzburgu jest 50. rocznica ogłoszenia soborowej Konstytucji o liturgii świętej „Sacrosanctum Concilium”. Ten dokument z 1963 r. stał się podstawą do rozpoczęcia przez biskupów katolickich całego świata reformy liturgii mszalnej i nabożeństw.