Gorzkie Żale

Ty jesteś tym człowiekiem!

Tegoroczne rozważania mają na celu skupienie się nie tyle na samym cierpieniu Jezusa, co raczej na dostrzeżeniu, że to są bardzo bliskie, prawie codzienne sprawy i bóle każdego człowieka...

Kazanie pasyjne 2013

diakon Piotr Alabrudziński

Jezus trzykrotnie zapowiadał swoją Mękę, Śmierć i Zmartwychwstanie. Patrząc po ludzku, ostatnia zapowiedź, najbliższa wydarzeniom paschalnym pod względem chronologicznym, powinna zawierać informacje najistotniejsze dla Apostołów, przygotowywać ich na najtrudniejsze momenty. O czym w niej Jezus mówi? „Oto idziemy do Jeruzalem i spełni się wszystko, co napisali prorocy o Synu Człowieczym. Zostanie wydany w ręce pogan, będzie wyszydzony, zelżony i opluty; ubiczują Go i zabiją, a trzeciego dnia zmartwychwstanie.” (Łk 18, 31 - 33) Wyszydzenie, zelżenie i oplucie – a więc brak szacunku. I rzeczywiście Jezus doznał tego podczas swojego cierpienia. „Członkowie Sanhedrynu szydzili: Innych wybawiał, niechże teraz siebie wybawi, jeśli jest Mesjaszem, Bożym Wybrańcem. Szydzili z Niego i żołnierze; podchodzili do Niego i podawali Mu ocet, mówiąc: Jeśli Ty jesteś Królem żydowskim, wybaw sam siebie. Był także nad Nim napis: To jest Król żydowski” (Łk 23, 35 - 38).

Oto Człowiek Wyszydzony

Jezus odrzucony i osądzony jest już w oczach wielu poza granicami swojego narodu. On sam, wisząc na Krzyżu, zdaje się być całkowicie poza granicą świata żywych. Czekający na śmierć Skazaniec. Tutaj już nie może się nic wydarzyć, nie ma miejsca na żaden cud. Czeka się tylko na śmierć. Czasem to bardzo dobre widowisko. Ale dla zgromadzonych przy ukrzyżowaniu Jezusa i łotrów taka „rozrywka” to za mało. Jeszcze brakuje im emocji. Leżącego się nie bije – a jednak. Z umierającego można się wyśmiewać, urągając Mu słowami wyroku, który wcześniej usłyszał. Świetna zabawa – w nadziei, że jeszcze jest świadomy i jeszcze to słyszy. Szyderstwo, wzgarda – czy doświadczyłeś czegoś podobnego?

Oczywiście nie chodzi tutaj o zwykłe wyśmianie. Któż z nas nie zrobił w życiu czegoś, co zasługiwało na skwitowanie jakimś przyjacielskim żartem, uszczypliwą uwagą, gromkim wybuchem śmiechu. To jednak zupełnie co innego. Jezus jest obiektem żartów, ale takich, które nie szanują Jego godności, wrażliwości, człowieczeństwa. Śmiech, a raczej rechot, który próbuje odebrać człowiekowi resztki godności, który próbuje z osoby uczynić rzecz.

Wzgarda jednak ma różne odmiany. Jedną z nich, bliską człowiekowi, jest ta, o której wspomina autor 2 Księgi Samuela przy opisie przeniesienia Arki Przymierza Pana do Jerozolimy. „Kiedy Arka Pańska przybyła do Miasta Dawidowego, Mikal, córka Saula, wyglądała przez okno i ujrzała króla Dawida, jak podskakiwał i tańczył przed Panem: wtedy wzgardziła nim w sercu. Wrócił Dawid, aby wnieść błogosławieństwo do swego domu. Wyszła ku niemu Mikal, córka Saula, i powiedziała: O, jak to wsławił się dzisiaj król izraelski, który się obnażył na oczach niewolnic sług swoich, tak jak się pokazać może ktoś niepoważny.” (2 Sm 6, 16. 20). Mikal wzgardziła swoim mężem, czyli uznała go za niepoważnego. Czy znasz ten stan, gdy ludzie nie traktują Ciebie poważnie, patrzą z przymrużeniem oka? Owszem, kiedy jesteś im potrzebny potrafią się do Ciebie odpowiednio odezwać, używają pięknych zdrobnień, kulturalnych, przyjaznych słów, ale kiedy nic od Ciebie nie potrzebują, albo to Ty potrzebujesz coś od nich – wtedy nie masz na co liczyć. Nie traktują Ciebie poważnie, jak człowieka. Nie dostrzegają Twojej godności i wyjątkowości. Jesteś w ich oczach raczej przedmiotem, którym można się posłużyć dla własnego celu, ale nie osobą. Co wtedy pozostaje zrobić?

Najłatwiejsze rozwiązanie, jakie samo przychodzi do głowy to bunt – przeciw wszystkiemu i wszystkim. Skoro ktoś nie szanuje mnie i traktuje jak rzecz, to odpłacę się tym samym, ale nie tylko jemu. Wszystkim. Trzeba siebie szanować. Owszem, to prawda – trzeba siebie szanować. Tylko czy traktowanie drugiego człowieka jak przedmiot, nawet jeśli jest odpowiedzią na podobne zranienie, jest lekarstwem i szkołą szacunku do samego siebie? Czy nie jest raczej rozwinięciem spirali nienawiści, która będzie stopniowo zataczać coraz szersze kręgi?

Punktem docelowym walki z doświadczeniem wzgardy jest zapewne wzmocnienie w sobie szacunku do samego siebie. Tylko jak go osiągnąć? Spójrzmy na Jezusa. Choć wisi na Krzyżu także w tej materii pozostawia nam swój testament. Jego odpowiedzią na doznane wzgardy są ostatnie przywołane przez św. Łukasza słowa. „Ojcze, w Twoje ręce powierzam ducha mego” (Łk 23, 46) To wszystko, czego doświadczam, przedstawiam Tobie. Wierzę, że nie spotyka mnie nic, na co nie miałbyś wpływu, czego byś chociaż nie dopuścił. Wierzę zatem, że masz nad wszystkim najwyższą władzę. Nawet jeśli nikt inny mnie nie szanuje – Ty mnie szanujesz, bo kochasz. Takie przesłanie płynie z ostatnich słów Jezusa.

Nie wiem jak bardzo czujesz się teraz wzgardzony, czy wyszydzony. Nie wiem, ile doświadczeń i sytuacji ze swojego życia możesz przywołać, ilustrując ten problem. Wiem jednak, że warto je złożyć w Bogu – właśnie teraz. Panie Jezu, w uszach brzmią mi słowa proroka Izajasza, który pisał o Tobie, że byłeś tak wzgardzony i odepchnięty, że miano Cię za nic. W godzinie Twojej śmierci, w tej godzinie łaski, ludzie, którzy patrzyli na Ciebie nie traktowali Cię poważnie. Myśleli że Twoje życie było kłamstwem, że byłeś zwodzicielem. Spójrz na mnie. Czasem i ja tak się czuję – jakbym był nikim dla drugiego człowieka. Jakbym był tylko przedmiotem, którym chce się posłużyć. To boli. Wiem jednak, że Ty nie chcesz, abym tak się czuł. Wiem, że stworzyłeś mnie na obraz i podobieństwo Boże – i nic tego nie zmieni, nic nie zatrze. Proszę, pozwól mi zawsze o tym pamiętać. A skoro wiesz, jak słaba jest moja pamięć także w tej materii, poślij mi Twojego Anioła, aby mnie pocieszał, kiedy doznaję wzgardy od człowieka. Kiedy będę czuł, że ziemia mnie odrzuca, proszę – pozwól pamiętać o tym, że Ty mnie nie odrzucasz, że traktujesz mnie poważnie. Kochasz i szanujesz.