Sakrament dla dojrzałych chrześcijan?

Wcześniej czy później?

Ks. dr Czesław Krakowiak z KUL zwraca uwagę, że zwyczajem Kościoła Zachodniego jest czynienie tego około 7. roku życia. W Polsce udziela się bierzmowania znacznie później. W dokumentach II Synodu Plenarnego czytamy: „Decyzja przyjęcia bierzmowania powinna być przemyślana i wynikać z pragnienia świadomego wyboru chrześcijańskiego stylu życia opartego na Ewangelii i nauce Kościoła. Dlatego bardziej wskazane jest udzielanie tego sakramentu młodzieży starszej”. Synod postanowił, że po wejściu w życie reformy szkolnictwa do sakramentu bierzmowania będzie dopuszczana młodzież trzecich klas gimnazjum. Decyzję tę powtarza zatwierdzone w ubiegłym roku Polskie Dyrektorium Katechetyczne.

Ks. Franciszek Kamecki z diecezji pelplińskiej uważa, że przygotowanie do bierzmowania powinno trwać tak długo, aż młodzież dojrzeje. Twierdzi, że nie należy się spieszyć i proponuje dość rygorystyczne zasady dopuszczania do sakramentu. Jego zdaniem, wiara kandydatów wymaga sprawdzenia.

Podobne opinie prezentuje wielu księży i katechetów przygotowujących do bierzmowania. Decyzję przesunięcia momentu przyjęcia tego sakramentu o rok, a nawet dwa w stosunku do dotychczasowej praktyki większości polskich diecezji (udzielano go uczniom siódmych lub ósmych klas szkoły podstawowej) uważają za słuszną. W innych Kościołach lokalnych pojawia się przeciwna tendencja. Na przykład w niektórych diecezjach w Stanach Zjednoczonych biskupi nakazują księżom obniżanie wieku udzielania sakramentu bierzmowania.

Trzy lata przygotowań

Dotychczas przygotowanie trwało niespełna rok i nie zawsze przywiązywano do niego wystarczającą wagę. Jeszcze w roku 2000 ks. Tadeusz Hryhorowicz z diecezji gliwickiej zwracał uwagę księżom, że „do bierzmowania nie kwalifikuje jedynie fakt uczęszczania do kl. VIII. Katecheci prowadzący grupy młodzieży przy parafii mają obowiązek zasięgnięcia opinii katechety szkolnego. Nie może być dopuszczona do bierzmowania osoba lekceważąca katechezę szkolną, chociażby bardzo gorliwie uczestniczyła w przygotowaniu parafialnym i odwrotnie”.

Po zatwierdzeniu nowego Polskiego Dyrektorium Katechetycznego w wielu diecezjach wydano mniej lub bardziej szczegółowe instrukcje na temat przygotowania do bierzmowania. Powinno się ono odbywać przez cały okres nauki w gimnazjum, czyli przez trzy lata. Jednak w różnych diecezjach intensywność przygotowania w poszczególnych klasach jest różna. W archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej klasa pierwsza to etap ewangelizacyjny, druga - katechetyczny, trzecia - mistagogiczny (czyli wprowadzający w poszczególne etapy sakramentu).