Czy Jezus naprawdę zmartwychwstał?

Gdy chodzi o drugi problem, egzegeci są podzieleni. W słowach „trzeciego dnia” niektórzy nie widzą określenia daty śmierci - nikt nie widział, mówią, Jezusa zmartwychwstającego, więc nie można powiedzieć, kiedy zmartwychwstał - lecz wskazówkę, że Jego pobyt w grobie był krótki, a przede wszystkim, że Jego ciało nie uległo rozkładowi. Według niektórych koncepcji żydowskich rozkład ciała w grobie zaczynał się po trzech dniach, dlatego potrzeba było więcej niż trzech dni, aby można było mówić o pewnym spoczynku w grobie. Dla innych egzegetów wydaje się bardziej naturalne traktowanie tych słów jako wskazówki chronologicznej, która umieszcza zmartwychwstanie w ciągu faktów: śmierć, złożenie w grobie, zmartwychwstanie, ukazanie się. Tak jak datowane są: śmierć, złożenie w grobie i ukazanie się Jezusa, tak również datowane jest zmartwychwstanie. Oznacza to, że Kościół pierwotny, nalegając na „trzeci dzień”, chciał potwierdzić, że zmartwychwstanie jest faktem, ponieważ można wskazać jego datę: Jezusa z Nazaretu, którego Żydzi zabili powiesiwszy na krzyżu, Bóg wskrzesił trzeciego dnia.

Jak Kościół pierwotny doszedł do stwierdzenia, że zmartwychwstanie dokonało się w „trzecim dniu”? Niektórzy egzegeci myśleli, że dokonano tego na podstawie tekstu proroka Ozeasza (6,2): „dnia trzeciego nas dźwignie”. Inni natomiast wykluczają odniesienie do Ozeasza, ponieważ nie chodzi tu o tekst mesjański.

J. Dupont pisze, że w tym fragmencie wspólnota pierwotna nie znalazła zapowiedzi zmartwychwstania, lecz odkryła jego wymiar teologiczny. To znaczy, że zmartwychwstając trzeciego dnia, Jezus wypełnił proroctwo, tak więc jest Mesjaszem zapowiedzianym przez Boga. „Zmartwychwstanie Jezusa trzeciego dnia po śmierci jest przede wszystkim faktem. Nabiera on swojego znaczenia teologicznego, gdy porównuje się go z proroctwami i zauważy, że ten szczegół (trzeciego dnia) znajdował się już w Piśmie jako tajemnicza wskazówka, jako znak rozpoznawczy Mesjasza. Jezus zmartwychwstały trzeciego dnia, zgodnie z Pismem, jest naprawdę obiecanym Mesjaszem”. Pozostaje natomiast problem, w jaki sposób Kościół doszedł do ustalenia tego trzeciego dnia, wziąwszy pod uwagę, że nikt nie widział momentu zmartwychwstania Jezusa. Najbardziej oczywistą hipotezą jest odwołanie do doświadczenia uczynionego trzeciego dnia po śmierci Jezusa, po odnalezieniu pustego grobu i ukazaniu się Jezusa. W każdym razie On sam w Ewangeliach nieraz mówi o trzecim dniu, jako dacie swojego zmartwychwstania (por. Mt16,21; 17,23; 20,19; Łk 9,22; 13,32; 18,33; 20,19; Mk 9,30; 10,34).