Homilia paschalna

11. W rękach mają laski: laskami są wiara i ufność w Bogu, podpory duszy, które nie pozwalają jej popaść w uciski, jak stwierdził Paweł, lecz mocno ją podpierają, żeby się nie zachwiała.

12. Spożywać ją będziecie w pośpiechu, gdyż jest to Pascha Pana. Nie jest to lekki pokarm ani przynoszący rozkosz, jest to pokarm ludzi, których umysł nie jest osłabiony i ospały, lecz czujny i napięty, ponieważ sprawia on, że zabójcza karta przechodzi obok nas, albowiem Pan nam udziela tego pokarmu. Dlatego powiedziano: Jest to Pascha Pana; inny tłumacz oddał to po prostu: Jest to przejście dla Pana.

13. Po rozważeniu uczestnictwa w boskim posiłku przypatrzmy się trzeciemu zagadnieniu: jakie powinno być życie tego, kto uczestniczy w świętym pokarmie. Wskazują na to przaśne chleby oraz dni, w których je jedzono.

14. Żydzi więc mogą zabiegać o przaśne chleby i może im się wydawać, że siedem dni niesie im coś nadzwyczajnego, ponieważ nie jedzą kwasu i nie trzymają w domu niczego zakwaszonego -chociaż nie potrafią wskazać żadnego pożytku płynącego z takiego postępowania, służą bowiem obrazowi, a nie prawdzie. Ty zaś patrz na przaśny chleb tak, jak powiedział o nim wyżej Apostoł i jak myśmy to wyjaśnili — że jest to dusza czysta i wolna od wszelkiego złego uczynku, nowy sposób życia, który nie zachowuje nic z dawnego zła; w tym sensie słuszne okazuje się stwierdzenie: Pozbądźcie się kwasu z domów waszych. Każdy, kto by spożył coś zakwaszonego, zostanie zgładzony z Izraela. Powrót do dawnego zła jest zagładą dla tego, kto został już wprowadzony w nowy sposób życia. Powiedziano: Jeżeli żyjecie wedle dala, czeka was śmierć.

15. A co oznacza symbol siedmiu dni? Powiedziano: Dlatego przez siedem dni będziecie jeść przaśne chleby. Zwykle siedem dni oznacza pełen czas: po siódmym dniu bowiem, czyli po szabacie, następuje ponownie dzień pierwszy, i w ten sposób koło czasu posuwa się do przodu w ciągu siedmiu dni powracając do punktu wyjścia.

16. A zatem przez cały czas należy żyć w prostocie i szczerości, i jest to naprawdę zbawienne. Powiedziano bowiem: Jeśli przy pomocy ducha uśmiercacie uczynki cielesne, żyć będziecie.

17. Prosty więc jest sposób życia tego, kto nie szuka spraw cielesnych, wolny jest od złych obyczajów i uczynków, nie zważając na nic złego i przykrego. Dlaczego jednak pierwszy i siódmy dzień Pismo nazywa szczególnie świętymi? Mówi: Pierwszy dzień zwać się będzie świętym; również dzień siódmy nazywać się będzie dla was święty: Dlatego, że pierwszy dzień oznacza początek, kiedy to zostajemy uświęceni przez przyjęcie Ducha Świętego, siódmy dzień natomiast symbolizuje koniec, gdy oddzieliwszy się od ciała jesteśmy z Chrystusem i przebywamy u Pana, porzuciwszy ziemskie wygnanie i wszyscy przechodzimy do świętości; powiedziano bowiem: Jak długo przebywamy w ciele, pielgrzymujemy z dala od Pana.

18. Prawo wymaga, aby te święte dni były wolne od pracy. Powiada bowiem: Nie będziecie wtedy wykonywać żadnej pracy; wskazuje to, że dusza nie powinna trudzić się przy sprawach ziemskich i nie powinna pełnić służby niezgodnej ze służbą Bożą; powinna natomiast pośpiesznie robić tylko to i tylko przy tym się wysilać, co jej przynosi pożytek - i o tym właśnie symbolicznie mówi zdanie: To, co będzie przeznaczone dla każdej duszy, to tylko czynić będziecie. Dlatego też Pan wyjaśniając prawny przepis odpoczynku - iż nakazał on bezczynność od uczynków wiodących ku próżności, a nie od tych, które są pożyteczne dla duszy - zapytał faryzeuszy: Czy wolno w szabat dobrze czynić czy źle, życie ocalić czy zniszczyć?

19. Jeśli zaś chcesz zachowywać szabat i odpoczynek świąteczny właściwie i zgodnie z nauką Chrystusa, odrzuć od siebie pragnienia i uczynki tego świata, a myśl o tym i czyń to, co jest sprawą Bożą i co przynosi pożytek duszy: w ten sposób zachowasz naprawdę święty szabat i będziesz świętował świętą uroczystość, obraz tej, która jest w Chrystusie; Jemu chwała na wieki wieków. Amen.


Tekst pochodzi z:Pisma paschalne, Biblioteka Ojców Kościoła 3, Kraków 1994, s. 98-102, Wydawnictwo M. Tłumaczył z greckiego Stanisław Kalinkowski.