Odpusty w Roku Jubieluszu 2025

3. Jubileusz 2025 roku i warunki odpustu

Jeśli celem skłaniającym papieży do ogłaszania lat świętych jest uzyskanie odpustu, a szerzej ujmując nawrócenie, duchowa odnowa oraz postęp wspólnoty w sprawiedliwości i miłości bliźniego, to każdy jubileusz otrzymuje swoja własną, szczególną oprawę w ogłaszającej go bull, łączącej te ogólne cele ze szczególnymi potrzebami Kościoła i społeczeństwa w danym czasie.

Bulla ogłaszającą Jubileusz 2025 - Spes non confundit (9 maja 2024 r.) - papież Franciszek chciał wezwać wiernych, aby w nadchodzącym Roku Świętym w szczególności na nowo odkryli cnotę nadziei i "stali się pielgrzymami nadziei". Stało się tak ponieważ wydarzenia polityczne i społeczne, doświadczane na poziomie globalnym - mam na myśli liczne, bliskie i dalekie wojny, z każdym dniem poszerzające swój zasięg, przemoc wobec niewinnych ofiar, spowodowane wyzyskiem i niesprawiedliwością społeczną trudności ekonomiczne - zdają się przeczyć i na wszelkie sposoby tłumić leżącą w sercu każdego człowieka tęsknotę za nadzieją. Także na płaszczyźnie osobistej wielu z nas zmaga się z takimi problemami jak brak pracy, trudności emocjonalne i rodzinne do tego stopnia, że w niektórych przypadkach tracimy nadzieję na uzdrowienie.

Rok Święty aspiruje, by stać się rokiem łaski i wielkiej odnowy osobistej i społecznej. Rocznica jubileuszu ma nam pokazać, że inny świat - jeśli mamy Chrystusa w sercach i uczynimy Go kompasem, na którym opierać będziemy całe nasze życie i kamieniem oparcia naszej nadziei - jest możliwy. W tym kontekście chciałbym przypomnieć przemówienie, jakie w maju ubiegłego roku wygłosił Franciszek do więźniów i personelu więzienia w Weronie, a które wydaje się być trafnym podsumowaniem ducha, w jakim należy przeżywać Jubileusz: «Za kilka miesięcy rozpocznie się Rok Święty: rok nawrócenia, odnowy i wyzwolenia dla całego Kościoła; rok miłosierdzia, w którym możemy odłożyć na bok wszelkie ciężary przeszłości i odnowić zapał działania na przyszłość; w którym mamy możliwość przemiany, bycia sobą, a w razie potrzeby powrotu do bycia sobą, dając z siebie to, co najlepsze. Niech to będzie także znak, który pomoże nam podnieść się i z ufnością, każdego dnia, przejmować kontrolę nad naszym życiem».

To wszystko jest możliwe także dzięki darowi odpustu, który "pozwala odkryć, jak nieograniczone jest Boże miłosierdzie" i ma na celu wyrażenie pełni nie znającego granic Bożego przebaczenia" (Spes non confundit, 23).

13 maja, zaraz po opublikowaniu Bulli ogłaszającej odpusty, z polecenia papieża Franciszka Penitencjaria Apostolska ogłosiła "Normy udzielania odpustów jubileuszowych", dokument wskazujący na sposoby, praktyki i miejsca, gdzie będzie można uzyskać dar Bożego miłosierdzia.

Wierni mogą uzyskać odpust dla siebie lub osoby zmarłej, spełniając warunki, wymagane dla wszystkich odpustów zupełnych. Należą do nich: wykluczenie przywiązania do grzechu, spowiedź sakramentalna, Komunia święta i modlitwa w intencjach, polecanych przez papieża. Ponadto zaleca się wykonanie pewnych dzieł, charakterystycznych i specyficznych dla zbliżającego się Jubileuszu.

Pierwszą wskazana i zalecaną praktyka jest pielgrzymka, którą najlepiej odbyć w Rzymie, przynajmniej do jednej z czterech bazylik papieskich (Św. Jana na Lateranie, Św. Piotra w Watykanie, Matki Bożej Większej i Św. Pawła za Murami), lub do Ziemi Świętej: Bazyliki Grobu Pańskiego w Jerozolimie, Narodzenia w Betlejem i Zwiastowania w Nazarecie; także do jednego ze świętych miejsc jubileuszowych, wyznaczonych przez biskupów w poszczególnych diecezjach.

Odpust ten udzielany jest również odwiedzającym i modlącym się w którymkolwiek z miejsc jubileuszowych w Rzymie ("szczególnie polecana jest pobożne nawiedzenie siedmiu Kościołów, tak drogie Świętemu Filipowi Nereuszowi"), a na świecie - warto wspomnieć między innymi słynne bazyliki w Asyżu, Loreto i Pompejach.

Jeśli chodzi o znaczenie pielgrzymki do Rzymu, chciałbym przypomnieć to, co Paweł VI napisał we wstępie do Bulli ogłaszającej Jubileusz 1975 roku: «Wspomnienie apostołów, czyli święte miejsca Rzymu, gdzie strzeżone i czczone są groby apostołów Piotra i Pawła, "świętych ojców", dla których Miasto stało się nie tylko "uczniem prawdy", ale także nauczycielem prawdy i centrum jedności katolickiej (...), jawią się (...) jako bardzo wzniosły cel, proponowany duchowości wiernych. Wspomnienia te zawsze inspirowały akty wiary i były świadectwem komunii kościelnej wśród ludu chrześcijańskiego, ponieważ Kościół odnajduje siebie i rację swojej jedności w "fundamencie" położonym przez Jezusa Chrystusa: czyli w apostołach» (Paweł VI, Bulla Apostolorum limina, 23 maja 1974 r.).

Naturalnie dekret Penitencjarii wskazuje także sposoby uzyskania odpustu także przez osoby nie będące w stanie odbyć pielgrzymki, jak na przykład chorzy, więźniowie, zakonnicy i zakonnice klauzurowe.

Zgodnie z Bullą Spes non confundit, gdzie papież stwierdza, że «w Roku Jubileuszowym jesteśmy wezwani, aby być konkretnym znakiem nadziei dla braci i sióstr żyjących w trudnych warunkach» (nr 10), Normy Penitencjarii wyjaśniają, że odpust związany jest także z uczynkami miłosierdzia i pokuty, poprzez które zostaje poświadczone i urzeczywistnione dokonujące się nawrócenie.

Wśród dzieł miłosierdzia na szczególną uwagę zasługują tradycyjne uczynki do do ciała i duszy (por. Franciszek, Misericordiae vultus 15), ukazujące macierzyńskie i pełne miłości oblicze Kościoła wobec braci, obciążonych różnymi potrzebami.