Liturgia stacyjna w Warszawie

W obu diecezjach wybrano czterdzieści świątyń, tyle ile jest dni Wielkiego Postu: 25 kościołów z archidiecezji warszawskiej i 15 z diecezji warszawsko-praskiej. Wybrano kościoły o szczególnej historii i wyjątkowym znaczeniu dla miasta.

Każdy kościół będzie „stacją” jednego dnia Wielkiego Postu, co roku tego samego. Na przykład, kościołem stacyjnym dla Środy Popielcowej jest kościół Najświętszego Zbawiciela, a dla czwartku po popielcu kościół Bogurodzicy Maryi przy Powstańców Śląskich.

Każdego dnia w wyznaczonym kościele będzie obowiązywał ten sam program. Kościół otwarty będzie od 6 do 21. Przez cały dzień będzie możliwość spowiedzi, do 15 potrwa adoracja Najświętszego Sakramentu. Poza tym, o godz. 12 wspólna modlitwa Anioł Pański i Różaniec, o 15 Koronka do Miłosierdzia bądź Droga Krzyżowa, o 19. Gorzkie Żale. Na zakończenie Msza Św. o godz. 20.00.

Tradycja kościołów stacyjnych narodziła się w Rzymie. W poszczególne dni Wielkiego Postu wierni spotykali się – i spotykają – każdego dnia w innym kościele na specjalnej liturgii. Do dziś najbardziej wymownym znakiem w Rzymie jest pierwszy kościół stacyjny, w Środę Popielcową, którym jest bazylika św. Sabiny na Awentynie. To tam przeważnie papież odprawia Mszę św. rozpoczynającą Wielki Post i posypuje głowy wiernych popiołem.

Zwyczaj codziennego nawiedzania kościołów stacyjnych jest w Wiecznym Mieście bardzo żywy i dziś. Jemu poświęciła wydaną przed dwoma laty książkę „Rzymskie pasje” była ambasador RP przy Stolicy Apostolskiej Hanna Suchocka.

Warszawskim kościołem stacyjnym w Środę Popielcową jest kościół Najświętszego Zbawiciela. Wybór kościoła ma związek z tragicznymi wydarzeniami z sierpnia 1946 r. Wydobyto wtedy z warszawskiego krematorium 6 ton prochów spalonych ludzkich zwłok i zgromadzono je w śródmiejskim kościele, a warszawiacy opłakiwać i żegnali tam prochy pomordowanych mieszkańców.

Idea kościołów stacyjnych nie jest w Warszawie nowa. To tu powstało i upowszechniło się pasyjne nabożeństwo Gorzkich Żali, które przez dziesięciolecia odprawiane było stacyjnie w poszczególnych kościołach Starego Miasta w kolejne dni tygodnia. To między innymi z tego powodu wśród kościołów stacyjnych nie ma – z wyjątkiem bazyliki św. Krzyża – świątyń z Krakowskiego Przedmieścia. Kościoły Starego Miasta będą kościołami stacyjnymi podczas następującego po Wielkim Poście Wielkiego Tygodnia.

Strona Archidiecezji Warszawskiej uruchomiła specjalny serwis, poświęcony kościołom stacyjnym. Znajdą się tam aktualne informacje, materiały multimedialne, a przede wszystkim przypomnienie, w którym kościele danego dnia Kościół warszawski zatrzymuje się na liturgii stacyjnej.