Śladami Jezusa - Najważniejszy, piąty bochenek chleba

Tabgha to dolina za północno-zachodnim brzegu Jeziora Genezaret. Znajduje się na wysokości ok. 210 m n.p.m. Sama nazwa to zniekształcona arabska wersja greckiego słowa Heptapegon, czyli siedem źródeł. Jako pierwszy wspomina Tabghe w I w.n.e. żydowski historyk Józef Flawiusz. Tradycja chrześcijańska umiejscawia tu trzy spośród najistotniejszych wydarzeń Nowego Testamentu: kazanie na Górze, cudowne rozmnożenie chleba i ryb oraz ukazanie się apostołom zmartwychwstałego Jezusa i przekazanie Piotrowi władzy.

Pierwszym miejscem które zwiedzam w Galilei jest kościół rozmnożenia chlebów i ryb. Warto go zwiedzać rano, zanim przybędą tu tłumnie turyści i pielgrzymi. Kościół zbudowany został na skale przy drodze Via Maris, szlaku łączącym Galileę z Damaszkiem. Pierwszy kościół powstał w tym miejscu ponoć ok. 350 roku n.e a fundatorem był niejaki Józef z Tyberiady, ale dopiero ten zbudowany w r.450 w stylu biznatyjskim był trwałym zaznaczeniem dokonanego tu dzieła. Skała, na której odbył się cud, została obrobiona, zmniejszona i położona pod ołtarzem nowego kościoła. Z biegiem czasu podłoga kościoła została pokryta mozaiką, jedną z najpiękniejszych jaką można spotkać w Ziemi Świętej ! Mozaiki przedstawiają faunę i florę wodną doliny Nilu oraz nilometr (kamienny słup, który stał zanurzony w wodzie Nilu, z zaznaczonymi znakami poziomu wody). Wpływy egipskie znalazły się tu zapewne za przyczyną ówczesnego patriarchy Jerozolimy Martyriosa, który sprawował piecze nad kościołem, a który część swojego życia spędził w Egipcie i zapożyczył stamtąd wiele elementów wystroju wnętrz. Jego imię wspomniane jest nawet na mozaice w języku greckim. Kamyczki mozaiki mają wielkość średnio 8x8 mm. Zniszczone bądź zagubione uzupełniono współcześnie kamyczkami o tej samej wielkości. Zniszczenia świątyni dokonali w roku 614 Persowie podbijając Ziemię Świętą. Niszczyli wszystko, co było związane z religią judaistyczną i chrześcijańską (prócz Bazyliki w Betlejem). Stąd też przez prawie 1300 lat świątynia biznatyjska w Tabgha leżała w gruzach. Dopiero w 1932 prowadząc prace wykopaliskowe, niemieccy archeolodzy – Mader i Schneider – odkryli ruiny świątyni i większość starej mozaiki. Na starych fundamentach wybudowano w roku 1982 nowy kościół. W Izraelu to jedyny przypadek, by odbudować współcześnie świątynię dokładnie na odkopanych fundamentach !