Piękno celebracji - procesje mszalne

W Nowym Testamencie

Jedyną procesję, jaką mamy tutaj opisaną, jest wjazd Chrystusa do Jerozolimy jako prolog do Jego Ofiary krzyżowej. Mesjasz przedstawia się jako zdobywca, ale wjeżdża na osiołku, ponieważ jest Królem pokornym i Sługą Pańskim. Procesja ta ma charakter eschatologicznego powrotu Zbawiciela. Towarzyszy jej śpiew małego Hallelu, palmowe gałązki, będące znakiem zwycięstwa.

Wraz z tym wydarzeniem kończą się procesje biblijne. Dzieje Apostolskie opisują nam Kościół, który wychodzi i oddala się od Jerozolimy, rozchodząc się po całym świecie. W Apokalipsie Nowe Jeruzalem nie posiada już świątyni, nie ma też procesji, bo wędrówka się zakończyła. Jedynym przemieszczaniem będzie zgromadzenie się wokół Zmartwychwstałego, którego Ciało jest Nową Świątynią. Centralną sceną Apokalipsy jest zgromadzenie wybranych wokół ołtarza Baranka i Tronu Boga.
Procesje w liturgii Kościoła

Pełna rzeczywistość, już zrealizowana w Kyriosie, musi jeszcze rozpowszechniać się w Kościele i między ludźmi, dlatego znak procesji jest jeszcze możliwy, a nawet konieczny. Dlatego możemy powiedzieć, że procesja jest zapisaną w rycie ludzką kondycją wędrowania na ziemi. Pan kroczy na czele swojego ludu wśród modlitw błagalnych i hymnów uwielbienia. Wędrówka ta jest motywem chrześcijańskiej nadziei na przyjście przyszłego świata, na który ukierunkowane jest życie wiary. Jest ona skierowana ku Świątyni, gdzie kończy się złożeniem Ofiary i uczestniczeniem w uczcie.

Procesje mszalne możemy podzielić na trzy grupy:

- związane ze zbawczymi wydarzeniami życia Chrystusa (2 luty - święto Ofiarowania Pańskiego; Niedziela Palmowa czyli Męki Pańskiej; Wigilia Paschalna)
- związane z uzupełnieniem niektórych obrzędów liturgicznych (Stacje wielkopostne, procesja z krzyżmem i olejem chorych, procesje w obrzędach chrztu).
- związane z obrzędami Eucharystii (procesja wejścia, procesja z Ewangeliarzem, procesja z darami, procesja komunijna). Nas interesują właśnie powyższe procesje.

1. Procesja wejścia - uczestniczą w niej tylko celebrans, koncelebransi i usługujący. W interpretacji niektórych Ojców Kościoła jest ona ikoną (typem) pierwszego przyjścia Chrystusa, czyli Jego Wcielenia z jasnym wskazaniem na wędrówkę ku wypełnieniu się czasów. Wyraża ona również radosne kroczenie na spotkanie z Panem, zgodnie ze słowami psalmu 122: Uradowałem się, gdy mi powiedziano: "Pójdziemy do domu Pańskiego!" (Ps 122, 1)

Według Ogólnego wprowadzenia do Mszału rzymskiego możemy mówić o uroczystej procesji wejścia (47; 120-122); procesji, której towarzyszy śpiew (48); wejściu bez śpiewu (48). Wygląd tej procesji zależny jest bowiem od uwarunkowań przestrzennych i samego przebiegu danej uroczystości.

Warto prześledzić poszczególne punkty OWMR:

47. Po zgromadzeniu się ludu, kiedy kapłan wraz z diakonem i usługującymi udaje się do ołtarza, intonuje się śpiew na wejście. Śpiew ten rozpoczyna celebrację, umacnia jedność zgromadzonych, wprowadza ich umysły w przeżywanie misterium okresu liturgicznego lub święta oraz towarzyszy procesji kapłana i usługujących.

48. Śpiew na wejście wykonuje na przemian schola i lud albo kantor i lud, albo sam lud, albo sama schola. Można wykonywać antyfonę z psalmem podane w Graduale Rzymskim lub w Graduale zwykłym, albo też inny zgodny z czynnością świętą, z treścią dnia lub okresu liturgicznego śpiew, którego tekst został zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu.

Jeśli na wejście nie wykonuje się śpiewu, antyfonę podaną w Mszale recytują wierni lub niektórzy z nich albo lektor. W przeciwnym razie odmawia ją sam kapłan, który może ją także przystosować, ujmując w formie wstępnej zachęty (por. nr 31).