Los Syna i Matki

Dróżki w Kalwarii Zebrzydowskiej: Droga Krzyżowa

Droga Krzyżowa rozpoczyna się w Kalwarii Zebrzydowskiej od Ratusza Piłata. W XVII wieku pielgrzymi w piątek rano opuszczali piwnicę Domu Kajfasza i dochodzili do Ratusza...

Ratusz Piłata
Kościół Ratusz Piłata to jedna z pierwszych i najpiękniejszych budowli Kalwarii. Paweł Baudarth zbudował ją w latach 1605-1609 na rzucie krzyża greckiego, czyli równoramiennego. Wewnątrz, w każdym z ramion krzyża artysta umieścił ołtarze. W roku 1815 ozdobiono je obrazami Jana Jerzyczka: "Wyrok Piłata", "Biczowanie" i "Cierniem koronowanie".
Strop został ozdobiony bogatą sztukaterią gipsową w stylu manieryzmu niderlandzkiego.
Kluczowym miejscem Ratusza jest balkon. Podczas misteriów kalwaryjskich już w XVII wieku z tego balkonu Piłat odczytywał swój wyrok. Wówczas też na balkonie ustawiono na stałe drewniane, barokowe rzeźby, przedstawiające Chrystusa, Piłata i rzymskiego żołnierza.

Święte Schody – Gradusy
Ta niezwykła kaplica pochodzi z ok. 1630 roku. To 28 schodów przykrytych na kształt tunelu. Gradusy kalwaryjskie zaprojektowano na wzór Scala Santa (Świętych Schodów) przed bazyliką św. Jana na Lateranie. Oznaczają one stopnie, po których Chrystus miał wchodzić do ratusza Piłata. Pielgrzymi idą po nich na klęczkach. W stopniach umieszczone są relikwie świętych i ziemia z miejsc świętych w Jerozolimie.
We wnęce po prawej stronie znajduje się obraz z końca XVII w., pędzla prawdopodobnie Michała Swaryczewskiego, przedstawiający Chrystusa w otoczeniu straży.

Pałac Heroda
Piłat, gdy dowiedział się, że Chrystus przybył z Galilei, odesłał Go do Heroda Antypasa, tetrarchy tej prowincji. Miał nadzieję, że uniknie w ten sposób odpowiedzialności za wydanie wyroku. Herod jednak próbował zakpić z Jezusa, namawiając Go do uczynienia cudu. Ponieważ więzień milczał, znudzony władca odesłał Go z powrotem do Piłata.
Kaplicę Pałac Heroda Baudarth zbudował w r. 1609. Jest to budowla wyróżniająca się ozdobnością. Herod uważany był bowiem za władcę o wielkich ambicjach, otaczającego się przepychem. Baudarth użył do budowy kamienia łamanego, ciosu i cegły. Kaplica została nakryta dachem namiotowym z dekoracyjnymi małymi daszkami w narożnikach.
We wnętrzu znajdują się trzy ołtarze z obrazami Jana Jerzyczka z początku XIX wieku ("Chrystus odchodzący od Heroda", "Ścięcie św. Jana Chrzciciela", "Uwolnienie św. Piotra z okowów"). Dwa z nich nawiązują więc do innych sytuacji z życia Heroda.

Włożenie Krzyża i Pierwszy Upadek
Kaplica Włożenia Krzyża istniała już w XVII wieku. Miała ona symboliczny kształt krzyża łacińskiego (czyli o jednym ramieniu dłuższym). Popadła w ruinę i w latach 1834-43 zastąpiono ją obecną, o takim samym kształcie, tylko nieco większą.
Z 1614 r. pochodzi Kaplica I Upadku. Jej najważniejsze miejsce znajduje się w środku – to kamienna figura przedstawiająca Jezusa upadającego pod ciężarem krzyża (obecny posąg pochodzi z lat 1632-1641. Głównym celem architekta było wyeksponowanie tej figury. Uzyskał to w ten sposób, że ze wszystkich stron wybił w kaplicy duże otwory w kształcie bram, otoczone żelazną kratą.

Cyrenejczyk i Weronika
Kolejne dwie kaplice mają podobny charakter. Przypominają raczej baldachimy ponad rzeźbami. Kaplica Cyrenejczyka, zbudowana ok. 1632 r., osłania kamienną figurę Chrystusa (z lat 1632–1641) i drewnianą Cyrenejczyka (z roku 1716), który pomaga nieść krzyż Zbawicielowi.
Z tego samego czasu pochodzi Kaplica św. Weroniki, która miała chustką obetrzeć z potu twarz Jezusa.

Drugi Upadek i Płaczące Niewiasty
Kaplica II Upadku to kolejna z kaplic wybudowanych przez Baudartha. Powstała w latach 1615-1616. Jest to budowla dwukondygnacyjna. Tu rzeźba upadającego Chrystusa została ukryta wewnątrz.
W roku 1782 dodano natomiast Kaplicę Płaczących Niewiast. Została ona przebudowana w 1902 roku.

Trzeci Upadek
Kościół III Upadku istniał już w XVII wieku. W roku 1754 postanowiono jednak zastąpić go bardziej okazałą budowlą, ufundowaną przez Franciszka Rusockiego, podskarbiego zatorskiego i oświęcimskiego. To okazała budowla, która kryje we wnętrzu chór z organami i dwustronny ołtarz z posągiem Chrystusa upadającego pod krzyżem. Rzeźba cieszy się kultem wiernych, co potwierdzają liczne wota.
Kościół został ozdobiony ok. 1843 r. polichromią, a w latach trzydziestych XX wieku obrazami Męki Pańskiej na srebrzystej blasze, malowanymi przez Władysława Lisowskiego.

Obnażenie, Ukrzyżowanie, Namaszczenie
Kościół Ukrzyżowania to pierwszy obiekt, ustawiony na kalwarii przez Mikołaja Zebrzydowskiego. Został zbudowany w 1600 roku.
Wewnątrz kościoła znajdują się cztery obrazy pędzla o. Franciszka Lekszyckiego: "Przybicie do krzyża", "Ukrzyżowanie", "Zdjęcie z krzyża" i "Namaszczenie".
Kaplica Obnażenia powstała niedaleko w roku 1624. Na jej dachu umieszczono dwie kamienne figury: Chrystusa Frasobliwego i Matki Bożej Bolesnej.
Kaplica Namaszczenia jest natomiast prawie nowa. Dodano ją w roku 1936. Wewnątrz znajduje się obraz Kazimierza Bieńkowskiego "Namaszczenie Chrystusa".


Grób Chrystusa
Kościół Grobu Pana Jezusa został zbudowany przez Baudartha w latach 1605-1609. Jest to budowla wzorowana na gipsowym modelu oryginalnej kaplicy Grobu Chrystusa, przywiezionym z Jerozolimy przez dworzanina Mikołaja Zebrzydowskiego.
Wnętrze dzieli się na właściwy Kościół Grobu Chrystusa, pokryty kopułą zwieńczoną kamienną, sześcioboczną latarnią oraz tak zwany przedsionek Anioła, nad którym kopuła przechodzi w trójspadowy dach. Obie części dzieli niski mur z drzwiczkami i kratą. Wewnątrz "właściwego" Grobu Chrystusa znajduje się drewniana mensa ołtarzowa z figurą leżącego Chrystusa.

Serce i róża: Dróżki Matki Bożej na następnej stronie



Wszystkie zdjęcia pochodzą ze strony internetowej sanktuarium w Kalwarii Zebrzydowskiej