Wielki Post i Wielkanoc sto lat temu

Siedemdziesiątnica – Powołanie

Trochę inaczej przeżywano Wielki Post 100 lat temu niż obecnie. "Czas zakazów" rozpoczynał się już od niedzieli Siedemdziesiątnicy (tzw. Starozapustnej) i trwał aż 9 tygodni.
Siedemdziesiątnica to znanem dawniej określenie trzeciej niedzieli przed środą popielcową. Siedemdziesiątnica przypada już w styczniu. Natenczas kapłan przywdziewa fioletowy ornat i opuszcza Gloria we Mszy św.;
Potem skrócono oczywiście okres wielkopostny do 40 dni, chociaż wspominano surową i bardziej wymagającą dyscyplinę postną W liturgii właśnie Siedemdziesiątnica otwierała przedpoście. Rozpoczął się okres przedpościa. Co prawda nie jest to jeszcze Wielki Post, jednak nazwa niedzieli siedemdziesiątnica, już wyraźnie nawiązuje do okresu pasyjnego i rozpoczyna siedemdziesięciodniowy okres poprzedzający Zmartwychwstanie Pana. Tematem wiodącym w tekstach biblijnych, wyznaczonych do czytania przez Kościół w niedzielę Septuagesimae, jest sprawiedliwość i miłosierdzie.
W Biblii wielokrotnie czytamy, że Bóg jest sprawiedliwy i miłosierny. W pojęciach tych zawarte są pokrewne sobie treści. Sprawiedliwe - według Starego Testamentu - jest to, co służy dobru ogółu i drugiego człowieka. Sprawiedliwym może być nawet to, co nie do końca jest zgodne z przepisami Prawa, ale jednak służy dobru bliźniego. Zresztą przykazania Boże zostały nadane, aby człowiek człowiekowi mógł okazywać miłosierdzie. Bóg sprawiedliwy - to Bóg miłosierny. Dlatego Chrystus Pan często domagał się od uczniów swoich większej sprawiedliwości od tej, którą szczycili się faryzeusze, gdyż ich sprawiedliwość polegała na przestrzeganiu litery Prawa, a nie jego ducha.
W perykopach niedzieli Septuagesimae (Siedemdziesiątnica) podejmowane są różne aspekty sprawiedliwości i miłosierdzia Bożego. Według hasła niedzieli, człowiek może odwołać się do miłosierdzia Najwyższego. Bóg nie wysłuchuje człowieka ze względu na jego sprawiedliwość, gdyż człowiek w działaniu swoim nie może w pełni okazać miłosierdzia bliźniemu, zawsze bowiem jest ono zaprawione pewną dozą egoizmu. Nie możemy również wykonać wszystkiego, czego żąda od nas święty i doskonały Bóg (por. Łk 17,7-10). Bóg działa zbawczo ze względu na swoją sprawiedliwość, miłosierdzie i wierność. Przez usta proroka Jeremiasza wołał: "Ja, Pan, czynię miłosierdzie, prawo i sprawiedliwość na ziemi, gdyż w nich mam upodobanie" (Jr 9,23).
Siedemdziesiątnica - "Duch Prawdy przypomni wam wszystko i nauczy wszystkiego, cokolwiek wam mówiłem..." Ten Duch mówi nieustannie w modlącym się Kościele. Dziś Kościół przemawia do mnie bogactwem swych myśli, gdy zaczyna okres Odkupienia w liturgii. Ukazuje świat Boży, stworzony przez Ojca - In principio creavit Deus... - świat zbrukany grzechem, świat omywany przez krew Chrystusa... Circumdederunt me dolores mortis (Introit) - to jest świat zmęczony grzechem. Ale Bóg tak umiłował świat, że Syna swego dał... Syn zaczyna dzieło odnowy. Trzeba więc za przykładem Ojca, miłować świat...
I to tak bardzo... Nie można nazywać go złym, skoro Bóg widział go dobrym... Słucham uważnie Ducha Prawdy, który mi dziś to przypomina. Idę krok za krokiem z Nim, dnia każdego, gdyż Kościół Ducha Świętego mówi do mnie każdego dnia. Zawsze ma tak wiele do powiedzenia! Jest jak drzewo rodzące obfity owoc na każdy dzień. Dziś mam ten owoc spożyć, nie odkładać go na jutro, bo jutro Kościół poda mi nowy owoc. Muszę być dobrze odżywiony, bo Bóg głodomorów nie lubi. Dzieci Jego muszą być pełne dóbr, jak i On sam. Zasiadam do Jego uczty co dzień...