ŁUKASZ

to nawrócony na wiarę chrześcijańską nieżydowski mieszkaniec Antiochii. Bardzo wcześnie stał się towarzyszem Pawła w jego apostolskich podróżach w Macedonii i Grecji. Udał się z Apostołem także do Rzymu, gdzie nie opuścił go ani podczas pierwszego, ani drugiego uwięzienia. W Liście do Kolosan jest nazwany „umiłowanym lekarzem” (4,14).

Chociaż nie był naocznym świadkiem życia i działalności Jezusa, napisał Ewangelię, jak sam zapewnia, na podstawie tego, co przekazali naoczni świadkowie w opowiadaniach o Jezusie, które powstawały najpierw w formie ustnej, a następnie pisemnej. Korzystał prawdopodobnie z Ewangelii św. Marka oraz ze zbioru mów Jezusa.

Druga jego księga poświęcona jest dziejom powstającego i rozprzestrzeniającego się Kościoła. W najstarszych rękopisach nosi ona tytuł „Dzieje Apostołów”. W obydwu księgach ujawnia się dobry styl języka greckiego, naśladującego Stary Testament w tłumaczeniu greckim, oraz wielki kunszt opowiadania historii świętej. Łukasz nie miał jednak zamiaru przedstawiać historii w dzisiejszym znaczeniu tego słowa. Nie pisał kroniki.

Korzystał z wcześniejszych świadectw i starał się o uporządkowane przedstawienie zawartych w nich informacji. Opowiedział jednak historię nie dla niej samej, lecz w celu przedstawienia prawdy zbawczej i przekonania do niej adresatów Ewangelii: „Postanowiłem więc i ja zbadać dokładnie wszystko od pierwszych chwil i opisać ci po kolei, dostojny Teofilu, abyś się mógł przekonać o całkowitej pewności nauk, których ci udzielono” (Łk 1,3-4). W tym sensie dzieło Łukasza podobne jest do innych tekstów biblijnych. Osoba Jezusa nadaje wyjątkowy charakter księgom Nowego Testamentu, ponieważ Jego życie było i pozostaje czymś wyjątkowym, jedynym i niepowtarzalnym, o skutkach trwałych i aktualnych dla ludzi z każdej epoki. Z tego powodu ewangeliczne opowiadania powstały jako dzieła oryginalne, do końca nieporównywalne z istniejącymi dokumentami historycznymi i utworami literackimi.
(za: Gość Niedzielny Nr 4/2003)