Nie daj się oślepić

W obu czytaniach, zarówno w pierwszym jak i drugim pojawia się podobny temat. Pierwsze to napiętnowanie postawy niewłaściwej, zapatrzenia w bogactwo i nieliczenia się z Bogiem, w drugim wskazanie, że postawą właściwą jest stawianie Boga na pierwszym miejscu i wierne realizowanie Jego przykazań odnoście do bliźnich. W Ewangelii tej niedzieli temat zostanie podchwycony. I ujęty jeszcze nieco inaczej.

3. Kontekst Ewangelii Łk 16,19-31

Jakie wymagania stawia Jezus swoim uczniom? Jak powinien żyć chrześcijanin? To główny temat tej sekcji Ewangelii Łukasza, w której umieszczony został czytany tej niedzieli fragment. Kontynuując cykl „Biblijnych kontekstów” od wielu tygodni chyba już nie trzeba tego powtarzać.

Bliższym kontekstem dla czytania tej niedzieli jest wskazanie z poprzedniej. Dla przypomnienia, chodziło o przypowieść o nieuczciwym zarządcy, który kombinował jak zapewnić sobie utrzymanie, gdy jego pan zwolni go z pracy. Między tymi dwoma scenami jest jeszcze krótkie wystąpienie przeciwko chciwym faryzeuszom, a potem pouczenia, które na pierwszy rzut oka nie mają nic wspólnego z tematem bogactwa. Przytoczmy je wszystkie.

Słuchali tego wszystkiego chciwi na grosz faryzeusze i podrwiwali sobie z Niego. Powiedział więc do nich: «To wy właśnie wobec ludzi udajecie sprawiedliwych, ale Bóg zna wasze serca. To bowiem, co za wielkie uchodzi między ludźmi, obrzydliwością jest w oczach Bożych.

Aż do Jana sięgało Prawo i Prorocy; odtąd głosi się Dobrą Nowinę o królestwie Bożym, i każdy gwałtem wdziera się do niego. Lecz łatwiej niebo i ziemia przeminą, niż żeby jedna kreska miała odpaść z Prawa.

Każdy, kto oddala swoją żonę, a bierze inną, popełnia cudzołóstwo; i kto oddaloną przez męża bierze za żonę, popełnia cudzołóstwo.

Dziwne, prawda? Zwłaszcza to pouczenie o cudzołóstwie. Rozważania nad sensem takiego połączenia poszczególnych perykop zostawiam jednak Szanownym Czytelnikom. Nam wystarczy zwrócenie uwagi na owo umieszczenie czytania XXVI niedzieli w kontekście przeciwstawienia się Jezusa utartym opiniom na temat bogactwa, prawa i małżeństwa. Nauczyciel mówi swoim uczniom, że muszą wykroczyć poza schematy obowiązujące w ich środowisku. To ważne przypomnienie także dziś. Bo…

Papież Franciszek chyba najwięcej miejsca w swoim nauczaniu poświęca obmowie. Co i rusz wraca do tego tematu. Więcej kontrowersji budzi jednak jego akcentowanie potrzeby ubóstwa, skromności środków. Po reakcjach widać, że nauczanie Franciszka wywołuje sporo emocji. I chyba cała ta sytuacja najlepiej ilustruje to, o czym mówił Jezus: jego uczniowie muszą nieraz iść na przekór; pod włos utartym opiniom. Muszą wymagać od siebie, choćby inni nie wymagali. Także gdy idzie o stosunek do bogactwa

Jezus powiedział do faryzeuszów: «Żył pewien człowiek bogaty, który ubierał się w purpurę i bisior i dzień w dzień ucztował wystawnie. U bramy jego pałacu leżał żebrak pokryty wrzodami, imieniem Łazarz. Pragnął on nasycić się odpadkami ze stołu bogacza. A także psy przychodziły i lizały jego wrzody.

Umarł żebrak i aniołowie zanieśli go na łono Abrahama. Umarł także bogacz i został pogrzebany. Gdy cierpiąc męki w Otchłani, podniósł oczy, ujrzał z daleka Abrahama i Łazarza na jego łonie. I zawołał: „Ojcze Abrahamie, ulituj się nade mną i przyślij Łazarza, aby koniec swego palca umoczył w wodzie i ochłodził mój język, bo strasznie cierpię w tym płomieniu”.

Lecz Abraham odrzekł: „Wspomnij, synu, że za życia otrzymałeś swoje dobra, a Łazarz w podobny sposób – niedolę; teraz on tu doznaje pociechy, a ty męki cierpisz. A ponadto między nami a wami zionie ogromna przepaść, tak że nikt, choćby chciał, stąd do was przejść nie może ani stamtąd nie przedostają się do nas”.

Tamten rzekł: „Proszę cię więc, ojcze, poślij go do domu mojego ojca. Mam bowiem pięciu braci: niech ich ostrzeże, żeby i oni nie przyszli na to miejsce męki”.

Lecz Abraham odparł: „Mają Mojżesza i Proroków, niechże ich słuchają!” „Nie, ojcze Abrahamie – odrzekł tamten – lecz gdyby ktoś z umarłych poszedł do nich, to się nawrócą”. Odpowiedział mu: „Jeśli Mojżesza i Proroków nie słuchają, to choćby ktoś z umarłych powstał, nie uwierzą”».

4. Warto zauważyć

W przypowieści o bogaczu i Łazarzu znaleźć można kilka ciekawych wątków. Jej głównym tematem jest jednak sprawa bogactwa i biedy. Wypada od niej zacząć.