Powszechne kapłaństwo i ordynacja w ewangelickim rozumieniu

W październiku 2004 roku Konferencja Biskupów Zjednoczonego Kościoła Ewangelicko-Luterańskiego Niemiec (VELKD) przyjęła tekst pt. Powszechne kapłaństwo, ordynacja i powołanie do misji według ewangelickiego rozumienia (Allgemeines Priestertum, Ordination und Beauftragung nach evangelischem Verständnis). Tekst dokumentu został opracowany przez Izbę Teologiczną VELKD w 2002 roku. Konferencja Biskupów przyjęła tekst zaaprobowany przez większość Izby. Votum separatum zgłosiła prof. Dorothea Wendebourg, przewodnicząca Izby, której stanowisko zostało dodane do oficjalnego wydania tekstu VELKD. Dokument przypomina ewangelickie rozumienie ordynacji i powszechnego kapłaństwa w świetle zmieniających się uwarunkowań, w jakich działa Kościół, oraz dyskusji ekumenicznych, w jakie zaangażowane są Kościoły luterańskie na całym świecie. Ponieważ dokument jest ważnym przyczynkiem do dyskusji ekumenicznej i wzbudzającym ponadto liczne kontrowersje przedstawiamy krótkie omówienie tekstu.

W drugim rozdziale autorzy dokumentu przypominają niezmienną prawdę o początku Kościoła: z woli Ojca i poprzez działanie Ducha Świętego Ukrzyżowany Chrystus zostaje objawiony grzesznikowi jako Zmartwychwstały. Wydarzenie to jest Ewangelią, która swoją mocą ogarnia ludzi i wzbudza w nich wiarę, która łączy ludzi w jeden Kościół. Poprzez Ewangelię o Jezusie Chrystusie Bóg stwarza wspólnotę wiary, dlatego też można powiedzieć, że Kościół jest stworzeniem Słowa, creatura verbi.

Poprzez chrzest św. Wszyscy wierzący powołani są do głoszenia Ewangelii (CA V – Konfesja Augsburska), jednakże dla zachowania porządku w Kościele powołuje się poprzez ordynację kobiety i mężczyzn (CA XIV), którzy w imieniu Kościoła i z nakazu samego Chrystusa publicznie zwiastują Słowo i udzielają sakramentów świętych. Wszyscy ludzie poprzez chrzest św. wszczepieni są w dzieło głoszenia Ewangelii i zdolni do jej głoszenia. Zdolność odnosi się w tym kontekście do Bożego uprawomocnienia, które nie wymaga w tradycji ewangelickiej dodatkowych czynności liturgicznych lub „święceń kapłańskich“, sugerujących różnicę między onotlogią wiernych i kapłanów.

W CA V (O służbie Kościoła) czytamy: „Abyśmy tej wiary dostąpili, ustanowiona jest służba nauczania Ewangelii i udzielania sakramentów. Albowiem przez Słowa i sakramenty, jak gdyby przez środki, udzielany jest Duch Święty, wzniecający wiarę, gdzie i kiedy Bóg zechce, w tych, co słuchają Ewangelii. Tak więc nie dla naszych zasług, lecz dla Chrystusa Bóg usprawiedliwia tych, którzy wierzą, iż dla Chrystusa są przyjęci do łaski. Kościoły nasze potępiają anabaptystów i innych, którzy sądzą, że Duch Święty zstępuje na ludzi bez zewnętrznego słowa, przez własne ich przygotowania i uczynki.“ Służba nauczania Ewangelii (Verkündigungsamt) wyraźnie podkreśla, że chodzi tutaj o misję powierzoną wszystkim ochrzczonym bez wyjątku, natomiast w CA XIV mamy do czynienia ze służbą powiązaną z ordynacja.