Krzyż samotności

Już na samym początku w Piśmie Świętym padają znamienne słowa: „Nie jest dobrze, żeby mężczyzna był sam, uczynię mu zatem odpowiednią dla niego pomoc.” (Rdz 2,18) Te słowa wskazują na to, że samotność jest trudem i cierpieniem, a człowiek nie został stworzony do życia w osamotnieniu, ale do życia wśród ludzi.

W Biblii problem samotności człowieka ukazywany jest przez pryzmat opuszczenia:

• przez najbliższych: „A Bóg Wszechmocny niechaj sprawi, aby ów człowiek zlitował się nad wami i puścił wolno waszego brata oraz Beniamina. Skoro mam zostać samotny, to niech tak już będzie!” (Rdz 43,14),

• przez towarzyszy: „Napadnę na niego, gdy jeszcze jest zmęczony i ręce mu opadły. Tak go przerażę, że ucieknie cały lud, który jest przy nim. Wtedy uderzę na osamotnionego króla” (2 Sm 17,2); „Lecz wszyscy mieszkańcy całej ziemi zlekceważyli odezwę Nabuchodonozora, króla Asyryjczyków, i nie stawili się do walki, ponieważ nie lękali się go. Uważali go za człowieka osamotnionego i dlatego odesłali posłów jego z niczym, nadto ich znieważając.” (Jdt 1,11).

Samotny był ten, kto żył wśród obcych ludów: „I błagała Pana, Boga Izraela, i rzekła: Panie mój, Królu nasz, Ty jesteś jedyny, wspomóż mnie samotną, nie mającą oprócz Ciebie żadnego wspomożyciela, bo niebezpieczeństwo jest niejako w ręce mojej.” (Est 4,17l) – tak modliła się królowa Estera, która będąc Żydówką, została żoną króla perskiego, Kserksesa I. W sytuacji trwogi nie miała obok siebie żadnego człowieka, który mógłby jej pomóc. Dlatego z błaganiem zwróciła się do Boga.

Samotność człowieka w obliczu niebezpieczeństwa i trudności życiowych była i jest czymś ogromnie trudnym do zniesienia, dlatego Bóg wielokrotnie nakazywał Izraelitom troskę o sierotę, wdowę, obcokrajowca: „Nie będziesz krzywdził żadnej wdowy i sieroty.” (Wj 22,21), „Będziesz się cieszył w obliczu Pana, Boga twego, w miejscu, które sobie obierze Pan, Bóg twój, na mieszkanie dla imienia swojego, ty, syn twój i córka, sługa twój i niewolnica, a także lewita, który jest w twoich murach, obcy, sierota i wdowa, którzy żyją u ciebie.” (Pwt 16,11), „Nie będziesz łamał prawa obcokrajowca i sieroty ani nie weźmiesz w zastaw odzieży od wdowy.” (Pwt 24,17), „Jeśli będziesz żął we żniwa na swoim polu i zapomnisz snopka na polu, nie wrócisz się, aby go zabrać, lecz zostanie dla obcego, sieroty i wdowy, aby ci błogosławił Pan, Bóg twój, we wszystkim, co czynić będą twe ręce.” (Pwt 24,19), „Jeśli będziesz zbierał oliwki, nie będziesz drugi raz trząsł gałęzi; niech zostanie coś dla obcego, sieroty i wdowy.” (Pwt 24,20), „Przeklęty, kto łamie prawo obcokrajowca, sieroty i wdowy. A cały lud powie: Amen.” (Pwt 27,19), „Po szabacie część łupów rozdzielono pomiędzy poszkodowanych, wdowy i sieroty, resztą zaś, sami się podzielili i ich dzieci.” (2 Mch 8,28), „Zaprawiajcie się w dobrem! Troszczcie się o sprawiedliwość, wspomagajcie uciśnionego, oddajcie słuszność sierocie, w obronie wdowy stawajcie!” (Iz 1,17), „To mówi Pan: Wypełniajcie prawo i sprawiedliwość, uwalniajcie uciśnionego z rąk ciemięzcy, obcego zaś, sieroty i wdowy nie uciskajcie ani nie czyńcie im gwałtu; krwi niewinnej nie rozlewajcie w tym miejscu!” (Jr 22,3), „Nie krzywdźcie wdowy i sieroty, cudzoziemca i biednego! Nie żywcie w sercach waszych złości względem bliźniego!” (Za 7,10)

Bóg najlepiej wie, jak ciężki krzyż dźwigają ci ludzie. I to nie tylko krzyż braku środków materialnych, ale właśnie braku obecności człowieka najbliższego, ukochanego: rodzica, męża, współrodaka: „On wymierza sprawiedliwość sierotom i wdowom, miłuje cudzoziemca, udzielając mu chleba i odzienia.” (Pwt 10,18), „Pan strzeże przychodniów, chroni sierotę i wdowę, lecz na bezdroża kieruje występnych.” (Ps 146,9), „Zostaw swe sieroty - Ja utrzymam je przy życiu; twoje wdowy niech we Mnie pokładają nadzieję.” (Jr 49,11).