Formacja liturgiczna czyli mistagogia w liturgii i przez liturgię

W sprawowaniu liturgii kładzie się dziś nacisk na spełnianie przez wiernych posług liturgicznych. W oparciu o wypracowany przez Krajowe Duszpasterstwo Służby Liturgicznej program formacji dziecięcej służby liturgicznej należy prowadzić w każdej parafii grupę ministrantów, scholę liturgiczną oraz zespół śpiewający (chór). Obok zespołów liturgicznych winno się zapewnić "możliwość spełniania funkcji liturgicznych przez różne osoby" dorosłe, które przeszły stosowną formację mistagogiczną odpowiednią dla podejmowanej przez nich posługi. Pierwszeństwo w pełnieniu konkretnych funkcji mają ci, którzy odkryli w nich swoje powołanie i podejmują je jako odpowiedź na wezwanie Boga z całym zaangażowaniem umysłu i serca. Tym też osobom należy udzielić kościelnej ordynacji wskazującej na służebny charakter spełnianej przez nich posługi dla dobra wspólnoty kościelnej. Te kobiety i mężczyźni ustanowieni na stałe jako ministrzy liturgiczni mogą podjąć posługę słowa (lektor, komentator, diakon), posługę światła i daru (akolita, osoby niosące dary do ołtarza lub zbierające datki), posługę śpiewu (kantor, psałterzysta, organista, schola, chór), posługę rozdzielającego Eucharystię (kobiety, siostry zakonne, mężczyźni), posługę nauczania i caritasu (katecheci, diakoni, animatorzy grup). Wszystkie te funkcje liturgiczne objawiają tajemnicę Kościoła, a zwłaszcza ukryte w nim charyzmaty i talenty, dane ludziom przez Boga jako znak Jego hojności i troski o wspólnotę. Spełniający te posługi wobec wspólnoty uczniów Pana mogą zajmować miejsca w bezpośredniej bliskości ołtarza.

ZAKOŃCZENIE

Liturgia chrześcijańska wyrosła z ducha radosnego spotkania przy jednym stole rodzinnym. Ducha liturgicznego świętowania, opartego na rodzinnej i przyjacielskiej atmosferze wspólnego przebywania, radowania się i wspierania się w zgromadzeniu braci i sióstr, winny umacniać wszystkie działania kultowe podejmowane dla budowania jedności z Chrystusem i braćmi. Duchowe formowane uczniów Pana w misterium liturgii jest metodą wychowania integralnego i posiada nieporównywalnie wyższą skuteczność aniżeli nauczanie werbalne. Klimat jednak liturgicznej formacji domaga się aktywnego zaangażowania uczestników, ich świadectwa wiary i wypowiedzi także w symbolicznym i obrzędowym wymiarze świętych misteriów. W sprawowaniu liturgii z dorosłymi, a zwłaszcza z udziałem dzieci i młodzieży, należy położyć nacisk na stosowne wprowadzenia do poszczególnych części celebracji, udział scholi liturgicznej lub zespołu śpiewaczego, spełnianie posług i właściwą oprawę muzyczną. Dobrze byłoby, aby zwłaszcza formy liturgii z udziałem młodzieży przygotowywali sami młodzi uczniowie Chrystusa. W nastrój zaś celebracji społeczność dziecięca lub młodzieżowa może być wprowadzona przez stosowne teksty modlitewne, poezję religijną, odpowiednią muzykę, które obok wewnętrznego wyciszenia uczyłyby sposobu religijnej koncentracji i ducha medytacji.

Przy sprawowaniu świętych misteriów należy zwracać uwagę na komunikatywność formuł modlitewnych, prostotę i podniosłość ceremonii, czytelność postaw, gestów i znaków liturgicznych (np. znaku pokoju) oraz wymowę procesji: wejścia, składanych darów i komunijnej. Wszystko to służy wytworzeniu poczucia braterstwa, duchowej jedności i żywego doświadczenia spotkania z Chrystusem i braćmi.
Atmosferę religijnego zaangażowania winna wzmacniać homilia jako słowo życia. Z natury rzeczy podczas mszy z udziałem dzieci i młodzieży należy zrezygnować z czytania Listów pasterskich, jak postulowała to w 1926 r. Konferencja Episkopatu Polski, ograniczając się do podania głównego wątku tej kerygmy w ogłoszeniach duszpasterskich przy równoczesnym udostępnieniu tekstu Listu w parafialnej gazecie lub gablotce. W większych parafiach należy w niedziele i święta przywrócić odrębne Msze św. z udziałem dzieci i młodzieży, zaś msze w tygodniu łączyć z formacją grup młodzieżowych, duszpasterstwa oazowego lub ruchów eklezjalnych młodych chrześcijan.

Wskazanym byłoby, aby duszpasterze w przygotowaniu wiernych do sakramentów zachowali metodę formacji mającą zastosowanie przy inicjacji chrześcijańskiej, wprowadzając wiernych w święte misteria stopniowo przy współpracy całej wspólnoty. Dla celów tej mistagogi należy opracować odrębne zalecenia duszpasterskie oraz stosowne materiały programowe na poszczególne celebracje. W tym typie formacji szczegółowej można się odwołać do doświadczeń formacyjnych znanych ruchów eklezjalnych i przygotowanych przez nie pomocy duszpasterskich, zapraszając samych przedstawicieli tych środowisk do włączenia się w dzieło mistagogii liturgicznej.

_______________________

Artykuł zaczerpnięty z internetowego wydania Liturgia Sacra