Pasterskie rozważania o sakramencie namaszczenia chorych
Skoro niniejszy tekst zakłada istnienie domowego kościoła lub kaplicy, można by zastanawiać się na ile powszechne mogło być sprawowanie tego obrzędu w taki właśnie sposób. Inne teksty źródłowe wskazywałyby jednak na to, iż bardzo podobny obrzęd sprawowany był również w świątyniach parafialnych. Podobny, choć nawet jeszcze bardziej złożony ryt pojawia się w dwunastowiecznym manuskrypcie Sinai gr. 973. Tutaj również obrzęd rozkłada się na siedem kolejnych dni i nawołuje do uczestnictwa siedmiu prezbiterów, choć, jeśli to konieczne, może być sprawowany przez trzech, albo nawet dwóch. Obrzęd ten przedstawia się następująco:
1. Wszystkich siedmiu kapłanów wspólnie celebruje
- Wieczernię
- Pannychis ze specjalnym kanonem
- Jutrznię ze specjalnym kanonem.
2. Eucharystia celebrowana przez każdego kapłana w innej cerkwi.
3. Poświęcenie oleju chorych:
- wszyscy gromadzą się w jednej cerkwi;
- przygotowywany jest olej – mieszane są ze sobą olej, wino i woda święcona (z wielkiego poświęcenia w czasie święta Epifanii);
- synapte (wielka litania);
- modlitwa („Albowiem jesteś wielkim i wspaniałym Bogiem”):
- ektene (litania „błagalna”):
- modlitwa („O wielki i najwyższy Boże”);
- każdy kapłan po kolei przewodniczy ceremonii poświęcenia oleju:
[Kapłan 1]
- modlitwy Trisagionu; Ps 50; antyfon 1; tropariony pokajania;
- synapte (wielka litania);
- modlitwa 1 („O Panie Boże nasz, który zasiadasz na Cherubimach”);
- zapala łampadę wypełnioną olejem.
[Kapłan 2]
- Trisagion; Ps 50; antyfon 2; tropariony pokajania;
- modlitwa 2 („O Panie, który w swym miłosierdziu”);
- zapala drugą łampadę wypełnioną olejem.
[Kapłan 3]
- Trisagion; Ps 50; antyfon 2; tropariony pokajania;
- modlitwa 3 („Ześlij, O Panie, obfitość miłosierdzia Swego”);
- zapala trzecią łampadę wypełnioną olejem.
[Kapłan 4]
- modlitwy Trisagionu; Ps 50; antyfon 1; tropariony pokajania;
- synapte (wielka litania);
- modlitwa 4 („Prosimy Cię, O Panie obdarz nas Swym miłosierdziem”);
- zapala czwartą łampadę wypełnioną olejem.
[Kapłan 5]
- modlitwy Trisagionu; Ps 50; antyfon 1; tropariony pokajania;
- synapte (wielka litania);
- modlitwa 5 („Boże wielkiego miłosierdzi i obfitej dobroci”);
- zapala piątą łampadę wypełnioną olejem.
[Kapłan 6]
- modlitwy Trisagionu; Ps 50; antyfon 1; tropariony pokajania;
- synapte (wielka litania);
- modlitwa 6 („O Panie, który w swym miłosierdziu”);
- zapala szóstą łampadę wypełnioną olejem.
[Kapłan 7]
- modlitwy Trisagionu; Ps 50; antyfon 1; tropariony pokajania;
- synapte (wielka litania);
- modlitwa 7 („O Chryste Boże nasz, który jesteś dobry i wielce miłosierny”);
- zapala siódmą łampadę wypełnioną olejem.
4. Wspólnie celebrowana Eucharystia
- typowe antyfony (Ps 102, Ps 145, Błogosławieństwa);
- specjalne tropariony i czytania biblijne;
- specjalna dodatkowa prośba podczas ektene (litania „błagalna”);
- podczas Wielkiego Wejścia chorzy spoczywają na środku nawy.
5. Namaszczenie następuje po Modlitwie przed Amboną:
- kapłan 1: Ps 50, modlitwa 1 („O Panie, który w swym miłosierdziu”), gasi swą łampadę;
- kapłan 2: Ps 50, modlitwa 2 („O święty Ojcze, lekarzu naszych dusz i ciał”), gasi łampadę;
- kapłan 3: Ps 50, modlitwa 3 („O wszechmocny Władyko, O święty Królu”), gasi łampadę;
- kapłan 4: Ps 50, modlitwa 4 („O Panie Boże, Wszechwładco”), gasi swą łampadę;
- kapłan 5: Ps 50, modlitwa 5 („O lekarzu naszych dusz i ciał”), gasi swą łampadę;
- kapłan 6: Ps 50, modlitwa 6 („O Boże nasz, Boże naszego zbawienia”), gasi łampadę;
- kapłan 7: Ps 50, modlitwa 7 („O święty Ojcze, lekarzu naszych dusz i ciał”), gasi łampadę;
- modlitwa św. Jana Teologa („O Królu, niewidzialny, niepojęty”);
- troparion Archaniołowi Michałowi i świętym dobroczyńcom;
po czym każdy kapłan po kolei:
- obejmuje głowę chorego;
- odmawia modlitwę, „O święty Ojcze, lekarzu naszych dusz i ciał”),
- namaszcza chorego świętym olejem: czoło, nozdrza, podbródek, szyję, uszy i dłonie;
- podczas namaszczania śpiewany jest troparion świętym dobroczyńcom;
- następnie do namaszczenia przystępują wszyscy zebrani wierni.
6. Rozesłanie
7. Gdy chorzy odprowadzani są do domów, antyfonalnie śpiewany jest Ps 50 z troparionami,
- namaszczane jest łoże chorego, ściany, okna i drzwi domow;
- czytane jest ewangeliczna opowieść o Zacheuszu (Łkk 19,1-10)
aktualna ocena | |
głosujących | |
Ocena |
bardzo słabe |
słabe |
średnie |
dobre |
super |