Okno nadziei - ikona ukrzyżowania

Niewiasta i setnik, jeśli są, to stoją za Matką i Janem. Kobieta ma twarz wykrzywioną bólem, lewą ręką dotyka policzka, na znak lamentu. Setnik nosi białą zasłonę na głowie, która ma oznaczać łaskę Boga pozwalającą rozpoznać Zbawiciela. Spogląda na Ukrzyżowanego świadcząc o Jego Bóstwie.

Czasami obecni są aniołowie, by podkreślić związek Chrystusa z Bogiem. Mają one po sześć lub więcej skrzydeł. Wyrażają one także zadziwienie tym, co Bóg czyni dla człowieka, a dla aniołów nie uczynił. Czasami anioł kieruje do przebitego boku Chrystusa kobietę – symbol Kościoła, żyjący wodą, czyli chrztem i Krwią, czyli Eucharystią. Po lewej odgania inną kobietę, czyli Synagogę, która nie rozpoznała Mesjasza. Osoby u podnóża krzyża, ku którym Chrystus skłania głowę wskazują na Jego związek z ludźmi. Wskazuje to także na podwójną naturę, boską i ludzką, Chrystusa.

W narożnikach czasami są Słońce i Księżyc. Symbolizują dzień i noc. Mają ukazać przestrach widzialnego świata w obliczu śmierci Jego Władcy.

Na ikonach można znaleźć bardzo różne inskrypcje. Może to być MLRB (Mesto Lobnoe Raj Byst), co oznacza „Miejsce czaszki stanie się Rajem”. Ikony ruskie posiadają napis Respjatie Chrustowo, co oznacza zmartwychwstanie Chrystusa. Czasami rozszerzano ten napis słowami „naszego Pana i Zbawiciela”.
Obok głowy Chrystusa są litery IC XC mówią o tym, ze to Jezus Chrystus. W aureoli natomiast OΩN co oznacza Ten, który jest. Na Matkę Bożą wskazują symbole MPΘY. Także Jan, Longinus i Maria Magdalena mają swoje oznaczenia.
Dwie górne litery wokół groty wskazują Górę Golgotę, natomiast dolne są czaszkę Adama.
Na niektórych ikonach znajdujemy wskazanie na królewsko-boski charakter ikony ukrzyżowania. Jest to napis umieszczony nad krzyżem INRI Jesus Nazarenus Rex Iuedeorum, czyli Jezus z Nazaretu, Król Żydowski. Czasami bywa też napis „Król Chwały” albo „Syn Boży”.
Natomiast litery pod ramionami Chrystusa oznaczają słowa: „Twój krzyż uwielbiamy, Panie i wysławiamy Twoje święte zmartwychwstanie.”
Oczywiście inskrypcje te mogą występować pojedynczo, w różnych kombinacjach, czy też mogą być jeszcze inne, dodatkowe na poszczególnych ikonach ukrzyżowania.

Kontemplującym ikonę nasuwa się na myśl piękna refleksja Mikołaja Kabasilasa: “Serce ludzkie zostało stworzone z myślą o Chrystusie - przepastna szkatuła, mogąca pomieścić samego Boga (...) Oko zostało stworzone dla światła, ucho dla dźwięków, wszystkie rzeczy dla swego celu a pragnienie duszy - by wznosić się ku Chrystusowi".

Krzyż na Golgocie nie stał się końcem Chrystusa. Ma on sens kiedy odczyta się go w świetle Tajemnicy Zbawczej. Ikona krzyża staje się wtedy oknem nadziei.