O prawie duchowym

87. Kiedy czytasz słowa Pisma Świętego, objaśniaj je swymi czynami; nie rozprawiaj o nich dumnie tworząc same pojęcia.

90. Kto wypełnił przykazanie, powinien spodziewać się kuszenia; miłość do Chrystusa sprawdza się poprzez przeciwieństwa.

91. Nigdy nie lekceważ niedbalstwa umysłu. Żadna myśl bowiem przed Bogiem się nie ukryje.

97. Szatan pomniejsza drobne uchybienia, bo tylko w ten sposób może poprowadzić do większego zła.

116. Jeśli doznasz krzywdy, będziesz zelżony lub przez kogoś prześladowany, nie myśl o tym, co jest teraz, ale oczekuj rzeczy przyszłych a zrozumiesz, że miałeś w tym źródło wielu dóbr, nie tylko dla życia obecnego, ale i przyszłego.

118. Jeżeli nie chcesz doznać zła, to nie chciej go też czynić. Jedno bowiem niechybnie wiąże się z drugim. "Co człowiek sieje, to i żąć będzie".

133. Lepiej jest ze czcią pomodlić się za bliźniego, niż przy każdej okazji go napominać.

137. Grzech to palący się ogień. Ile usuniesz drewna, o tyle ogień przygaśnie, a jak go dołożysz, to odpowiednio się on roznieci.

138. Kiedy przez słowa pochwały stałeś się dumny, to oczekuj hańby; albowiem powiedziano: "Kto się wywyższa, będzie poniżony".

143. Nie mów: „To, czego nie chcę, jednak się dzieje!” Może tego nie chciałeś, ale pokochałeś to, co wiedzie do tego uczynku.

148. Bez pamięci o Bogu nie może być prawdziwego poznania. Bez niej poznanie jest nieprawdziwe.

153. Nie chciej słuchać o podłościach innych ludzi, bo przez takie pragnienie przenikają do ciebie rysy tych podłości.

156. Jeśli zauważysz, że ktoś cię nieszczerze wychwala, to w swoim czasie możesz też oczekiwać od niego oszczerstwa.

159. Wszelkie dobro pochodzi od Pana zgodnie z Jego rozporządzeniem, a ci, którzy je niosą, są sługami dobra.

164. Wytrwale czuwaj nad swymi myślami, a nie utrudzisz się podczas pokus. Jeżeli jednak tego zaprzestaniesz, poniesiesz konsekwencje.

165. Módl się, żeby nie przyszła na ciebie pokusa. Ale kiedy przyjdzie, przyjmij ją jak swoją a nie jak obcą.

169. Jeśli ktoś ulega myślom, one go zaślepią. Wprawdzie zobaczy, jak działają grzechy, lecz nie dojrzy ich przyczyn.

170. Zdarza się, że ktoś formalnie wypełnia przykazanie, lecz służy jakiejś namiętności i przez złe myśli niweczy dobry uczynek.

171. Jeśli wszedłeś w kontakt ze złem, nie mów: „Ono mnie nie pokona!” Skoro zetknąłeś się z nim, już zostałeś pokonany.

174. Nie myśl, że każde utrapienie dane jest człowiekowi z po­wodu grzechu. Wielu jest ludzi, którzy mili są Bogu, bywają jednak poddawani próbom. Napisane jest: "Nikczemni i nieprawi będą wytępieni", podobnie też: "Tych, którzy chcą żyć zbożnie w Chrystusie, spotkają prześladowania".

181. Chmura nie powstanie bez powiewu wiatru, tak i namiętność nie zrodzi się sama bez udziału myśli.

185. Bóg osądza czyny według zamierzeń. Powiedziano bowiem: Pan ci udzieli, czego w sercu pragniesz.

186. Ten, kto nie jest wytrwały w badaniu swojego sumienia, nie podejmie się też z pobożnością trudów ascezy.

187. Sumienie jest naturalną księgą. Kto pilnie ją czyta, dozna Bożej pomocy.

189. Kto zna wolę Bożą i na miarę swych możliwości ją wypełnia, ten podejmując małe trudy uniknie wielkich.

190. Kto bez modlitwy i wytrwałości chce zwyciężyć pokusy, nie pozbędzie się ich, lecz jeszcze bardziej się w nie uwikła.

191. Pan jest ukryty w swych przykazaniach. W miarę ich wypełniania znajdą Go ci, którzy Go szukają.

192. Nie mów: „Spełniałem przykazania i nie odnalazłem Pana”. Żyjąc bowiem sprawiedliwie – mówi Pismo – często znalazłeś poznanie. Ci, którzy godziwie szukają Pana, odnajdują pokój.

193. Pokój polega na wyzwoleniu się z namiętności. Nie można go jednak odnaleźć, jak mówi Apostoł, bez pomocy Ducha Świętego.

197. Ten, kto głośno rozprawia, a nie spełnia uczynków i wypowiada jedynie słowa, wzbogaca się jedynie w nieprawość. "Trudy jego" – mówi Pismo – "pójdą do cudzych domów".

199. Dobre sumienie odnajduje się przez modlitwę, a czystą modlitwę przez właściwe sumienie. Jedno bowiem jest w sposób naturalny złączone z drugim.

*

Marek Eremita Filokalia. Teksty o modlitwie serca, Wydawnictwo Benedyktynów TYNIEC