Najświętszej Maryi Panny Różańcowej

Modlitwą najwcześniej i najpowszechniej odmawianą była Modlitwa Pańska, której nas nauczył sam Jezus Chrystus; modlitwa ze wszystkich modlitw świata najczcigodniejsza i Panu Bogu najmilsza. Pan Jezus powiedział do swoich uczniów:„Wy zatem tak się módlcie: »Ojcze nasz, który jesteś w niebie«”. Św. Mateusz przekazał nam w swojej Ewangelii cały tekst tej modlitwy (Mt 6,8-13). O skuteczności i potędze modlitwy powiedział Jezus Chrystus: „O cokolwiek byście prosili Ojca, da wam w imię moje” (J 16,23). Kiedy powstały zakony, kapłanów zobowiązywała reguła do codziennego odmawiania 150 psalmów. Natomiast innych, czyli braci laików zakonnych zobowiązywano do odmawiania 150 Ojcze nasz. Dlatego tak ułożone modlitwy nazywano Psałterzem braci. Tak było u benedyktynów jeszcze w XI wieku, u templariuszy w wieku XII, nawet XIII.

Od XII wieku rozpowszechnia się w Kościele katolickim zwyczaj odmawiania Pozdrowienia Anielskiego. Wprowadzono je najpierw w formie antyfony do oficjum o Najśw. Maryi Pannie w wieku XI, w tym samym czasie w modlitwie Anioł Pański, wreszcie jako odrębną modlitwę, powtarzaną wiele razy. Składała się ona początkowo jedynie ze słów anioła Gabriela: „Zdrowaś, Maryjo, łaski pełna, Pan z Tobą, błogosławionaś Ty między niewiastami” (Łk 1,28). Potem zaczęto dodawać słowa, wypowiedziane do Maryi przez św. Elżbietę: „i błogosławiony Owoc żywota Twojego” (Łk 1,42). Tak było aż do wieku XII. Potem zaczęto dodawać słowa następne: „... Jezus. Święta Maryjo, Matko Boża, módl się za nami grzesznymi teraz i w godzinę śmierci naszej. Amen”. Od wieku XV ta forma przyjęła się już powszechnie w Kościele na Zachodzie. Zatwierdził ją św. Pius V w 1566 roku a do brewiarza wprowadził w 1568 roku. Od średniowiecza pochodzi zwyczaj częstego powtarzania Pozdrowienia Anielskiego. Pustelnik Aybert z Hennegau (+ 1140) miał zwyczaj codziennie odmawiać 150 Zdrowaś. Przy każdym przyklękał, a na końcu padał na twarz.

Różaniec w postaci wielokrotnego odmawiania Pozdrowienia Anielskiego upowszechniał św. Dominik, dlatego nazywa się go ojcem różańca do Najśw. Maryi Panny. Jednak nie jest to ścisłe. Różaniec bowiem w obecnej formie ustalił się dopiero w wieku XV dzięki dominikaninowi bł. Alanusowi a la Roche (van den Clip), który żył w latach 1428-1475. On ustalił nazwę „Psałterz Maryi”, jak też o liczbę 150 Zdrowaś, które podzielił na dekady (dziesiątki), każda przeplatana Modlitwą Pańską. On też założył pierwsze bractwo różańcowe w Douai w roku 1470.Niemniej żarliwie nową formę wprowadzali dominikanie: Michał Francois a przede wszystkim Jakub Spranger (w. XV). Dzięki nim, jak też dzięki poparciu wielu zakonów i hierarchów modlitwa różańcowa stała się własnością całego Kościoła łacińskiego w wieku XVI, a bractwa różańcowe spotykamy we wszystkich krajach, gdzie tylko dominikanie mieli swoje placówki. A wtedy mieli je wszędzie. Z wolna zaczęto także wprowadzać do różańca tajemnice ku rozważaniu życia Chrystusa Pana i Najśw. Maryi Panny. W wieku XVI ustalono ostatecznie 15 tajemnic i podzielono je na 5 radosnych, 5 bolesnych i 5 chwalebnych. Bulle papieskie, począwszy od papieża Sykstusa IV (f 1484) wspominają o różańcu złożonym jedynie z 15 Ojcze nasz i 150 Zdrowaś. Dopiero bulla św. Piusa V z dnia 17 marca 1569 roku po raz pierwszy zwraca uwagę, że rozważanie tajemnic z życia Pana Jezusa jest warunkiem koniecznym dla utrzymania odpustów. Jak więc widzimy nie tylko św. Dominik jest autorem modlitwy różańcowej. Ostatecznie powstała ona znacznie później i przechodziła duże przeobrażenia.