Duchowość liturgiczna zespołów śpiewaczych

Liturgia może człowiekowi pomóc w rozwoju życia duchowego, nie ma na celu jednak uwolnienie człowieka od obowiązku zaangażowania się w duchowość indywidualną. Liturgia nie jest oderwaniem chrześcijanina od ludzkiego życia, ale kształtuje życie duchowo. Pozwala człowiekowi odkryć i przeżyć zbawczą wartość swojego zaangażowania doczesnego w budowę lepszego świata, "nadać temu zaangażowaniu liturgiczny charakter w sensie liturgii życia". To znaczy, że odkrywamy jeszcze bardziej nasze, chrześcijańskie powołanie do świętości. I tu przychodzi nam z pomocą Teilhard de Chardin, który w swojej chrystocentrycznej wizji mówi o spełnieniu się powołania świata i człowieka przez miłość w Jezusie Chrystusie. W jej ujęciu życie liturgii i liturgia życia zespalają się w jedno kształtując postawę duchową ludzi i oblicze całego Uniwersum, zgodnie z pojęciem Chrystusa Wszechrzeczy. Jak piszą ojcowie soborowi, to właśnie liturgia jest szczytem, do którego zmierza działalność Kościoła i jednocześnie jest źródłem, z którego wypływa cała Jego moc (KL 10). Liturgia, będąc źródłem aktywności chrześcijan, jest równocześnie jej szczytowym wyrazem. Konstytucja o liturgii świętej uznaje współzależność i ścisły związek pomiędzy liturgią, a duchowością. Takie właśnie zaangażowanie dotyczy członków zespołów śpiewaczych.

3. Formacja w poszczególnych grupach śpiewaczych

Konieczność formacji dotyczy wszystkich zespołów śpiewaczych biorących udział w liturgicznej celebracji. Tutaj zostaną przedstawione znane powszechnie wspólnoty. Choć może nie wszystkie zespoły muzyczne biorące udział w liturgii są ujęte w tym przedstawieniu, wydaje się że jest to grupa jak najbardziej reprezentatywna. Tak więc przedstawione będą chóry z Federacji Pueri Cantores oraz związku Caecilianum, a także schole liturgiczne (parafialne).

A. Federacja Pueri Cantores

Polska Federacja Pueri Cantores jest jedną z federacji krajowych, które składają się na międzynarodowy ruch kościelny istniejący od czasów powojennych (1945) ,jakim jest Federacja Pueri Cantores. W jej skład wchodzą chóry chłopięce, chłopięco - męskie, dziewczęce, dziecięce oraz młodzieżowe. Celem jest pielęgnowanie skarbca muzyki kościelnej, wychowanie młodego pokolenia przez muzykę, uczestnictwo w liturgii Kościoła oraz wychowanie w duchu wartości chrześcijańskich. Obecnie do Federacji w Polsce należy przeszło 40 zespołów. Są to chóry chłopięce, dziewczęce, młodzieżowe działające w parafiach lub przy instytucjach świeckiej. Potrzeba nieustannej formacji tak religijnej, jak i liturgicznej, do której wezwani są wszyscy chrześcijanie, jest istotną i ważną kwestią w Federacji Pueri Cantores, tak zgodnie stwierdzają wszyscy kierujący dziś tym ruchem kościelnym. Statut Międzynarodowej Federacji Pueri Cantores zatwierdzony przez papieża Pawła VI dnia 15 lutego 1965 roku i zmodyfikowany 8 sierpnia 1983 r. co zatwierdził Jan Paweł II, podobnie zresztą, jak statut Polskiej Federacji Pueri Cantores zatwierdzony w 1992 r., mówi o konieczności tego typu formacji, niewiele jednak na temat konkretnych form tej formacji.

W statucie w miejscu, które mówi o celach Federacji Pueri Cantores, znajduje się zapis, dotyczący tego zadania, w więc "inspirowanie i wspieranie zrzeszonych w Federacji chórów w działalności muzycznej, liturgicznej, religijnej, kulturowej i wychowawczej; pielęgnowanie śpiewu liturgicznego tj. chorału gregoriańskiego oraz wielogłosowej muzyki chóralnej dawnej i współczesnej, zgodnie z obowiązującymi (w tym zakresie) dokumentami Kościoła" (art. 2). Innym miejscem, które szczególnie zwraca uwagę na sprawę formacji duchowej członków federacji, są wpisane w statut zadania kapelana. Do jego obowiązków należy: "czuwanie nad duchowym i religijnym aspektem działalności Federacji; troska o zapewnienie odpowiedniej opieki duszpasterskiej dla każdego chóru zrzeszonego w Federacji; czuwanie nad właściwym kształtem liturgii sprawowanej podczas kongresów krajowych" (art. 13, par. 5). To samo dotyczy statutów międzynarodowych, poza zdawkowymi stwierdzeniami, brak jasnego określenia zagadnienia oraz postawienia i próby rozwiązania problemu.

Oczywiście, w statucie nie może być zamieszczony program duchowości członków Federacji, ale potrzeba, by znalazł się pewien kierunek działania w tym względzie. Jest więc potrzeba stworzenia programu duchowości, formacji liturgicznej dla chórów tej Federacji.